معنای شاخص کل بورس

شاخص، در مفهوم کلي، معياري است که براساس آن مي‌توان چيـزي را تشخيص داد. در بورس هم شاخص‌ها، در واقع معيارهاي مهمي هستند که با بررسي و تحليل آنها، مي‌توان وضعيت گذشته و حال بورس را از جنبه‌هاي مختلف، ارزيابي و حتي روند آينده بورس را پيش‌بيني کرد، بنابراين، طبيعتا باتوجه به نقش بسيار مهمي که شاخص‌هاي بورس، در تصميم‌گيري سرمايه‌گذاران ايفا مي‌کنند، نوسانات شاخص‌ها نيز براي سرمايه‌گذاران بسيار حائز اهميت است. شاخص‌ها بورس، انواع مختلفي دارند که هر کدام، وضعيت بورس را از جنبه‌ خاصي نشان مي‌دهد، بنابراين سرمايه‌گذاران در تحليل شاخص‌هاي بورس بايد به کارکرد هر شاخص توجه کافي داشته باشند. در ادامه، مهمترين شاخص‌هاي بورس را به شما معرفي مي‌کنيم.

شاخص کل (TEDPIX) چیست و چه معنایی در بورس ایران دارد؟

به طور کلی شاخص ها (Index) در بازار بورس پارامترهای قابل ارزیابی ای هستند که تحلیلگران و سرمایه گذارن دنیای بورس برای تحلیل وضعیت بازار به آن ها چشم دوخته اند. شاخص ها می توانند با استفاده از فرمول های گوناگونی به دست بیایند. یکی از مهمترین و در عین حال عمومی ترین این شاخص ها، شاخص کل محسوب می‌شود که در بورس تهران به TEDPIX معروف است. این شاخص با نام شاخص قیمت و بازده نقدی نیز خوانده می شود. شاخص کل از سال 1369 برای بورس تهران بر اساس فرمول خاصی محاسبه می شود. در محاسبه آن بر اساس تعداد شرکت های ثبت شده در بورس و میزان سهام منتشر شده توسط آن ها و آخرین قیت سهم عرضه شده عمل می شود. از آنجا که شاخص کل یکی از مهمترین پارامترهای ارزیابی وضعیت بازار بورس اوراق بهادار تهران به حساب می آید در این مقاله قصد داریم تا آن را به کسانی که قصد سرمایه گذاری در بازار بورس دارند، معرفی کنیم.

شاخص کل (TEDPIX) چیست و چه معنایی در بورس ایران دارد؟

شاخص کل ( TEDPIX )

در بازارهای بورس جهان شاخص های گوناگونی برای ارزیابی وضعیت بازار وجود دارد. تقریباً می توان گفت هر بازاری یک معنای شاخص کل بورس شاخص مخصوص به خودش را دارد. بنابراین وقتی صحبت از TEDPIX می شود منظور شاخصی است که درباره قیمت ها و بازده سهام در بازار بورس تهران به ما اطلاعات می دهد و نه بورس های دیگر.

به عنوان نمونه شاخص S&P 500 یکی از پارامترهای معتبر جهانی برای بررسی وضعیت بازارهای جهان است. چرا که این شاخص با در نظر گرفتن وضعیت 500 شرکت بسیار بزرگ که در بورس های معتبر آمریکا پذیرفته شده اند، انجام می گیرد.

شرکت هایی نظیر اپل، فیسبوک، آمازون، مایکروسافت، ویزا، جی پی مورگان و . که در مجموع بخش قابل توجهی از اقتصاد جهان را نشان می دهند. همچنین بسیاری شاخص های دیگر نظیر The Nasdaq Composite Index ، The Wilshire 5000 یا The Nasdaq Composite Index نیز برای توضیح وضعیت بازارهای جهانی تعیین کننده اند.

به طورکلی اگر شاخص رو به پایین باشد، نشان دهنده افت قیمت سهام شرکت ها و همچنین پایین آمدن سودآوری است و اگر رو به بالا باشد، سهامداران از سرمایه گذاری شان راضی هستند و سود بیشتری نصیبشان می شود. (1)

با اینکه بورس تهران شاخص های متعددی نظیر شاخص مالی، شاخص صنعت، شاخص 50 شرکت برتر، شاخص 30 شرکت بزرگتر، شاخص بازارهای اول و دوم، شاخص بازده نقدی قیمت و . را دارد با این حال پوشش رسانه ای همیشه بر روی شاخص کل قیمت ها بوده و عموم مردم گوششان بیشتر با این کلمه آشناست. این شاخص از آن جهت اهمیت دارد و رسانه ای شده است که بیانگر وضعیت عمومی بازار است. (2)

با این وجود جالب است بدانید که شاخص کل به تنهایی بیانگر وضعیت دقیق بازار نخواهد بود. مثل فردی که داشتن یا نداشتن تب تنها به عنوان علامتی برای ارزیابی سلامتی یا بیماری اش به کار می رود و برای تشخیص دقیق وضعیت سلامتی او نیاز به در نظر گرفتن سایر علائم بالینی وی نیز خواهد بود.

شاخص های دیگری نظیر شاخص کل قیمت و شاخص قیمت هم وزن نیز وجود دارند. در شاخص هم وزن نرخ رشد یا نزول سهام فارغ از بزرگی و کوچکی شرکت ها محاسبه می شود. در حالی که در شاخص کل قیمت، سهم شرکت ها بنابر بزرگی یا کوچکی شان تأثیر گذار است.

مثلاً موقعیتی پیش می آید که در آن شاخص کل قیمت در حال نزول است، در حالی شاخص هم وزن صعودی است. این علائم وضعیتی را نشان می دهند که در آن سهام شرکت های بزرگ یا اصطلاحاً شاخص ساز در وضعیت نزولی قرار دارند، اما عموم سهام بازار در حالا تجربه افزایش قیمت هستند. برعکس این قضیه نیز امکان پذیر است.

یعنی صعود شاخص کل و سقوط شاخص هم وزن. در این حالت افزایش سهام شرکت های بزرگ دارد جور کل بازاری که کاهش قیمت را تجربه می کند می کشد. بنابراین اگر شما در هر کدام از این وضعیت ها سهامدار شرکت های کوچک یا بزرگ باشید، تصمیمات متفاوتی را باید اتخاذ کنید.

نحوه محاسبه شاخص قیمت و بازده نقدی

شاخص TEDPIX از سال 1369 برای شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس تهران بر اساس فرمول زیر محسابه می شود:

سود سهامدارانی که در بازار بورس سرمایه گذاری می کنند از دو طریق تأمین می شود.

الف) سود نقدی که در مجامع سالانه شرکت ها تصویب می شود.

ب) سودی که از افزایش قیمت سهم به دست می آید.

شاخص TEDPIX هر دو سود را در خود منظور کرده است. پارامترهای منظور شده در فرمول محاسباتی شاخص کل اعداد و ارقام مربوط به قیمت شرکت ها، تعداد سهام منتشر شده شرکت ها و تعداد شرکت های مشمول این شاخص را در خود دارد. بنابراین معنای شاخص کل بورس همانطور که مشخص است بزرگی یا کوچکی شرکت ها در اندازه گیری این شاخص لحاظ می شوند.

بنابراین تغییرات قیمت سهام شرکت هایی که وزن بیشتری در بازار بورس دارند بر محاسبه این شاخص اثر گذارتر هستند. البته باید در نظر داشت که سازمان بورس اوراق بهادار برای شاخص کل نیز محاسبات فارغ از حجم شرکت ها (هم وزن) را ارائه می دهد. اما آنچه در رسانه ها اعلام می شود، عموماً همان TEDPIX نوع اول است.

همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد، شاخص کل قیمت، یکی از پارامترهای ارزیابی وضعیت بازار بورس است که بر اساس تغییر قیمت سهام در بازار جابه جا می شود. این در حالی است که شاخص بازدهی قیمت در بین سهامداران که به «سود نقدی» معروف است بر اساس مقایسه رشد یا معنای شاخص کل بورس نزول سود مصوب مجامع شرکت ها محاسبه می گردد.

در اینجا این نکته بیش از پیش روشن می شود که چرا شاخص TEDPIX برای عموم سهامداران اهمیت خاصی دارد. به خصوص برای سهامدارن خرد که در پی به دست آوردن سود در بازه های زمانی کوتاه مدت تر هستند و به سرمایه گذاری خود به چشم یک آینده نگری بلند مدت نمی نگرند.

این معنای شاخص کل بورس نوع سرمایه گذاران باید توجه داشته باشند که به عنوان مثال سقوط شاخص کل به این معنی خواهد بود که علاوه برکاهش عمومی قیمت سهام، سود سالانه کمتری نیز به آن ها تعلق خواهد گرفت.

بنابراین سهامدار خرد همیشه باید تغییرات شاخص TEDPIX را مد نظر داشته باشد و بر اساس آن انتظارات خود را از بازار بورس مطرح نماید. نمی توان از بازاری که شاخص کل آن طی ماه ها در اکثر روزها ریزش داشته توقع سودآوری خارق العاده ای داشت. البته بخاطر افزایش شاخص کل است که بازار بورس از سوی بخش قابل توجهی از مردم به عنوان محلی برای سپردن سرمایه هایشان در دو سال اخیر در نظر گرفته شده است.

شاخص کل بورس تهران در نیمه ابتدایی سال گذشته با رشد 68 درصد و در نیمه دوم سال با رشد 69.8 درصدی همراه بوده است. بنابراین کارشناسان بر همین مبنا به آینده بورس در سال جاری خوشبین بوده اند و ادامه رشد شاخص کل را گرچه با فراز و نشیب هایی، پیش بینی کرده اند. (3)

عوامل اثرگذار بر شاخص کل ( TEDPIX )

یکی از اهداف تحلیلگران تکنیکال که به برآورد وضعیت بازار در آینده ای نه چندان دور علاقه مند هستند، پیش بینی نوسانات شاخص کل است. از شرایط سیاسی ویژه، بروز جنگ ها، بلایای آسمانی و بیماری های همه گیری نظیر کرونا که بگذریم، چند عامل نسبتاً ساختاری وجود دارند که می توان به آن ها اشاره کرد. عوامل ذکر شده در بالا از آن جهت کنار گذاشته شده اند که گاهی اوقات کاملاً از اختیارات سیستمی خارج هستند و خودشان را به بازار تحمیل می کنند.

1. نرخ ارز

یکی از عواملی که می تواند بر بازار بورس اثر بگذارد نرخ ارز است. اثرگذاری نرخ ارز از جهات متفاوتی خواهد بود. مثلاً برای شرکت هایی که واردات مواد اولیه سهم بسزایی در تولید محصولات شان دارد، افزایش نرخ ارز باعث سخت تر شدن تأمین مواد اولیه می شود؛ در نتیجه ممکن است قیمت سهامشان افت کند. از طرفی افزایش قیمت ارز، کالاهای وارداتی را گران تر خواهد کرد و شرکت هایی نظیر خودروسازان داخلی که اکثر محصولاتشان برای مصرف داخل است، مشتریان بیشتری پیدا خواهند کرد؛ در نتیجه قیمت سهامشان افزایش خواهد یافت.

برای تأثیرگذاری نرخ ارز بر بازار بورس همچنان مدلی مطرح نشده است که نشان دهنده رابطه ای شفاف و روشن با یکدیگر باشند. بطور مثال در سال 97 که قیمت ارز رشد سه برابری را تجربه کرد، بازار بورس یکی از کم بازده ترین بازارهای کشور بود در حالی که در سال 98 و ابتدای سال 99 بازار سهام بیشترین سودآوری را برای سرمایه گذران داشته است. ولی نرخ ارز به عنوان یک پارامتر اقتصادی همواره بر بازارهای مالی و فیزیکی تأثیر داشته است. (4)

2. بازارهای جایگزین

همانطور که می دانیم بورس یک بازار است که سرمایه گذارن می توانند در آن سرمایه گذاری بکنند یا نکنند. قبل از رونق بازار بورس در دو سال اخیر، بخش قابل توجهی از سرمایه های ایرانیان در بانک، خرید و فروش ارز و سکه و طلا و حتی کالاهای مصرفی ای نظیر خودرو و مسکن سرمایه گذاری می شد.

این مسأله علل مختلفی داشت اما یکی از مهمترین آن ها این بود که بورس از نظر سودآوری قابلیت رقابت با موارد مذکور را نداشت؛ منظور از بازارهای جایگزین همین موارد هستند.

تورم، سیاست گذاری های جدید و شرایط کلی اقتصاد می توانند باعث به وجود آمدن جذابیت یا عدم جذابیت در هرکدام از بازارهای بالا شوند. مثلاً اگر نرخ بهره بانکی به نصف کاهش پیدا کند به نظرتان چه اتفاقی خواهد افتاد؟ محتمل ترین سناریو این است که مقدار قابل توجهی از سرمایه های عمومی که در بانک ها برای دریافت سود سرمایه گذاری شده اند، به بازار بورس انتقال پیدا خواهند کرد.

از طرفی عموم شرکت های حاضر در بورس از وام گیرندگان سیستم بانکی کشور محسوب می شوند که پایین آوردن نرخ بهره باعث می شود شرکت ها و صنایع، پول کمتری را به عنوان سود به بانک ها بدهند و در نتیجه سهامدارن سود بیشتری دریافت کنند.

3. تورم

نرخ تورم هم یکی از مؤلفه های تأثیرگذار بر روی شاخص سهام است. افزایش تورم باعث به وجود آمدن زنجیره ای می شود که معمولاً به کاهش شاخص کل می انجامد. اولین چیزی که تورم باعث آن می شود، کاهش قدرت خرید مردم است.

زمانی که قدرت خرید کاهش یابد، فروش شرکت ها نیز از مقدار پیش بینی شده به سمت سرازیری حرکت و در نتیجه قیمت سهامشان افت می کند و شاخص کل ( TEDPIX ) را تحت تأثیر خود قرار می دهد. تورم پایین با نوسان کم، بهترین شرایط را برای بازارهای مالی به وجود می آورد.

4. عوامل مرتبط با احساسات و هیجانات عمومی

در تمام تحلیل های اقتصادی، تعدادی عوامل ناشناخته اثرگذار وجود دارند که در بررسی های ساختاری غایب هستند. ویژگی هر سه عامل قبل این بود که به شکلی مکانیکی و دومینو وار می شد حدس زد با تغییر یک عامل چه تأثیرات دیگری به وجود می آید. اما مسائل دیگری نیز وجود دارند که بیشتر مبتنی بر روانشناسی اجتماعی و هیجانات عمومی هستند.

از آنجایی که در کشور ما سابقه مشارکت عمومی در بورس کمتر از بسیاری از کشورهاست، ممکن است این پارامترها تأثیر خود را بیشتر نشان دهند که با گذشت زمان و افزایش آگاهی های اقتصادی، احتمالاً کمتر بروز پیدا کنند.

جمع بندی و نتیجه گیری

شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران که TEDPIX خوانده می شود از مهمترین مؤلفه های ارزیابی وضعیت بازار بورس است. این شاخص به متری تبدیل شده است که رسانه ها برای اعلام وضعیت بازار بورس به عموم مردم از آن بهره می گیرند.

گرچه این شاخص اهمیت زیادی دارد، با این حال تحلیل آن به تنهایی ممکن است سهامدارن را به سوی تصمیمات اشتباهی سوق دهد؛ به خصوص سهامدارن خرد که سبد سهامشان برای به دست آوردن سود بیشتر مدام سبک و سنگین می شود.

شناخت و بررسی شاخص های دیگری نظیر شاخص قیمت (وزنی- ارزشی و هم وزن) ، شاخص 30 شرکت بزرگتر و . در کنار شاخص کل ( TEDPIX ) که توسط سازمان بورس ارائه می گردند، می توانند تحلیل های دقیق تری را در اختیارمان قرار دهند.

شاخص‌هاي بورس (۱)، شاخص کل بيانگر چيست؟

حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، در صدا و سيما و ساير رسانه‌ها، شنيده‌ايد که مثلا شاخص بورس امروز با ۵۰ واحد رشد، به عدد ۳۲ هزار واحد رسيد. همچنين گاهي اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر مي‌دهند. اما تا به حال به اين موضوع فکر کرده‌ايد که شاخص بورس، بيانگر […]

شاخص کل بيانگر چيست

حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، در صدا و سيما و ساير رسانه‌ها، شنيده‌ايد که مثلا شاخص بورس امروز با 50 واحد رشد، به عدد 32 هزار واحد رسيد. همچنين گاهي اوقات رسانه‌ها از کاهش شاخص بورس خبر مي‌دهند. اما تا به حال به اين موضوع فکر کرده‌ايد که شاخص بورس، بيانگر چيست و چرا افزايش يا کاهش آن، اهميت دارد؟ اساس نوسانات شاخص چه مفهومي دارد؟ در اين برنامه، قصد داريم درباره شاخص‌هاي بورس و انواع آنها صحبت کنيم.

شاخص چيست؟

شاخص، در مفهوم کلي، معياري است که براساس آن مي‌توان چيـزي را تشخيص داد. در بورس هم شاخص‌ها، در واقع معيارهاي مهمي هستند که با بررسي و تحليل آنها، مي‌توان وضعيت گذشته و حال بورس را از جنبه‌هاي مختلف، ارزيابي و حتي روند آينده بورس را پيش‌بيني کرد، بنابراين، طبيعتا باتوجه به نقش بسيار مهمي که شاخص‌هاي بورس، در تصميم‌گيري سرمايه‌گذاران ايفا مي‌کنند، نوسانات شاخص‌ها نيز براي سرمايه‌گذاران بسيار حائز اهميت است. شاخص‌ها بورس، انواع مختلفي دارند که هر کدام، وضعيت بورس را از جنبه‌ خاصي نشان مي‌دهد، بنابراين سرمايه‌گذاران در تحليل شاخص‌هاي بورس بايد به کارکرد هر شاخص توجه کافي داشته باشند. در ادامه، مهمترين شاخص‌هاي بورس را به شما معرفي مي‌کنيم.

شاخص کل

شاخص کـل که به آن شاخص قيمت و بازده نقدي هم مي‌گويند، بيانگر سطح عمومي قيمت و سود سهام شرکت‌هاي پذيرفته شده در بورس است، به بيان ساده‌تر، "تغييرات شاخص کل در واقع بيانگر ميانگين بازدهي سرمايه‌گذاران در بورس است". لازم است در اين خصوص مقداري توضيح دهيم. اگر به خاطر داشته باشيد، در برنامه‌هاي گذشته گفتيم که بازدهي سرمايه‌گذاران در بورس از دو طريق بدست مي‌آيد. اول دريافت سود نقدي ساليانه و دوم، تغيير قيمت سهم در طول دوره سرمايه‌گذاري. براي مثال، فردي را درنظر بگيريد که سهام شرکت الف را در ابتداي سال، با قيمت 150 تومان خريداري مي‌کند. اگر قيمت سهام اين فرد در پايان سال، به 180 تومان افزايش يابد و شرکت، در پايان سال نيز 15 تومان به عنوان سود نقدي، به ازاي هر سهم توزيـع کند، اين فرد مجموعا 45 تومان سود از محل افزايش قيمت سهم و دريافت سود نقدي بدست آورده است و بنابراين، بازدهي وي در پايان سال، 30 درصد خواهد بود، زيرا سرمايه وي از 150 تومان به 195 تومان افزايش يافته است. تغييرات شاخص کل نيز دقيقا بيانگر ميانگين بازدهي بورس است، بنابراين، اگر به عنوان مثال، شاخص کل بورس در ابتداي سال، 20 هزار واحد باشد و در پايان سال، با 10 هزار واحد افزايش، به 30 هزار واحد برسد، به اين معناست که ميانگين بازدهي بورس از محل افزايش قيمت سهام شرکت‌ها و تقسيم سود نقدي بين سرمايه‌گذاران در آن سال، 50 درصد بوده است: (ميزان رشد شاخص در طول سال) 10000 = 50 % × 20000

دو نکته قابل توجه درخصوص شاخص کل مي‌بايست مدنظر سرمايه‌گذاران باشد:

نکتـه اول اينکه افزايش شاخص کل، لزومـا به معناي سودآوري سهام همه شرکت‌هاي حاضر در بورس نيست، همانطور که کاهش شاخص کل نيز لزوما به معناي ضرردهي سهام همه شرکت‌ها در بورس نيست، زيرا همانگونه که گفته شد، شاخص کل، بيانگر ميانگين بازدهي بورس است و چه بسا، در برخـي موارد، عليرغم رشد قابل توجه شاخص کل بورس، برخي سهام با افت قيمت مواجه شده و سهامداران خود را با زيان مواجه سازنـد و يا در شرايطي که شاخص کل با کاهش مواجه است، برخي سرمايه‌گذاران که سهام ارزنده‌اي را در سبد سهام خود دارند، سود قابل قبولي بدست مي‌آورند. بنابراين، سرمايه‌گذاران نبايد صرفا با اتکا به اخبار رشد شاخص کل و بدون بررسي کامل درخصوص ارزش ذاتي سهام، اقدام به سرمايه‌گذاري در بورس کنند و حتي در شرايط رشد مستمر شاخص‌ کل نيز در انتخاب سهام، کاملا دقت نمايند.

شاخص هم‌وزن از شاخص کل بورس پیشی گرفت

آنچه به عنوان واگرایی شاخص کل و شاخص هم وزن یاد می‌شود این هفته نیز ادامه پیدا کرد و اختلاف تغییرات دو شاخص از ابتدای آذر ماه به ۱۷.۷ درصد رسید؛ این به آن معنی است که رشد شاخص هم وزن از ابتدای آذر ماه اندکی بیش از ۲۰ درصد و رشد شاخص کل در همین مدت بالغ بر ۲.۳ درصد بوده است.

به گزارش ایمنا، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در هفته‌ای که تنها یک روز سبز را به خود دید، ۳.۵ درصد کاهش را تجربه کرد و در نهایت نیز پایین‌تر از مرز ۱.۴ میلیون واحد بسته شد؛ اگر چه شاخص هم وزن نیز در کاهش با شاخص کل هم جهت بود اما این کاهش به اندکی بیش از ۱ درصد محدود شد.

به این ترتیب آنچه به عنوان واگرایی شاخص کل و شاخص هم وزن یاد می‌شود این هفته نیز ادامه پیدا کرد و اختلاف تغییرات دو شاخص از ابتدای آذر ماه به ۱۷.۷ درصد رسید؛ این به آن معنی است که رشد شاخص هم وزن از ابتدای آذر ماه اندکی بیش از ۲۰ درصد و رشد شاخص کل در همین مدت بالغ بر ۲.۳ درصد بوده است.

اگر چه در پایان معاملات این هفته ۲۸۰ نماد معاملاتی شاهد رشد قیمت نسبت به چهارشنبه گذشته بودند، اما توزیع این نمادها به گونه‌ای بود که در نهایت از میان ۴۹ گروه صنعت، تنها ۷ صنعت بازدهی مثبتی از خود به نمایش گذاشتند که به استثنای صنعت محصولات چوبی با رشد ۱۷.۳۹ درصدی، رشد ارزش سایر صنایع مثبت همگی پایین‌تر از ۱۰ درصد بود.

تنها نماینده از میان صنایع بزرگ بازار در جمع صنایع با عملکرد مثبت از نظر ارزش بازار صنعت استخراج کانه های فلزی بود؛ رشد چشمگیر قیمت فولاد و مواد اولیه آن از جمله سنگ آهن و زغال سنگ در بازارهای جهانی منجر به بازدهی مثبت گروه سنگ آهن علیرغم جو منفی گروه‌های بزرگ بازار بوده است. همچنین انتظار می‌رود اجرای دستورالعمل جدید تنظیم بازار فولاد به آزاد شدن قیمت سنگ آهن کمک کند که این امر رشد سود تولید کنندگان داخلی سنگ آهن را مضاعف خواهد نمود. ارزش گروه زغال سنگ نیز در این هفته مثبت بود اگر چه میزان این رشد به ۱ درصد نرسید.

علیرغم تمام تلاطمات بورس در ۹ ماهی که گذشت و اصلاح شدید در برخی نمادها در معاملات پس از مرداد، ارزش بازار عجیب برای برخی شرکت‌ها کماکان مشاهده می‌گردد که توجیه آن از عهده عقل بشری بر نمی‌آید؛ از جمله شرکت‌هایی که در این یادداشت سعی داریم آن را بررسی نمائیم بیمه پاسارگاد است.

نماد بیمه پاسارگاد در تاریخ ۸ دی ماه بر اساس اطلاعیه منتشره در سایت کدال جهت بررسی شفافیت اطلاعاتی تا تاریخ ۲۱ دی ماه تعلیق گردید؛ گذشتن ارزش بازار این شرکت از مرز ۱۰۱ هزار میلیارد تومان در شرایطی رخ داده است که مجموع ارزش بازار ۲۴ شرکت بیمه‌ای دیگر در بازار سرمایه تنها ۹۶ هزار میلیارد تومان است.

گویی اگر ترازویی داشته باشیم که در یک کفه آن سهام بیمه پاسارگاد قرار گرفته باشد در کفه دیگر تمام بضاعت بیمه غیر دولتی کشور (به استثنای بیمه کوثر) را باید قرار دهیم و هنوز ۵ هزار میلیارد تومان کفه پاسارگاد سنگینی می‌نماید. ارزش بازار بیمه کوثر نیز بالغ بر ۱۷ هزار میلیارد تومان است. ارزش بازار بیمه پاسارگاد اکنون از هر بانکی که سهام آن در بازار معامله می‌گردد نظیر بانک‌های ملت و پاسارگاد و همچنین شرکت‌هایی نظیر نفت و گاز پارسیان، سرمایه گذاری غدیر، کشتیرانی ایران، مخابرات و هر شرکت دیگری که تصور کنید بالاتر است و تنها ۱۱ شرکت ارزش بازار بالاتری نسبت به "بپاس"دارند.

اما آیا بیمه پاسارگاد حقیقتاً یکه تاز عرصه بیمه‌گری در کشور است؟ بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط بیمه مرکزی ایران در ۸ ماه ابتدایی سال جاری بیمه پاسارگاد پس از بیمه‌های ایران، آسیا و دانا با تولید ۲۹.۳ هزار میلیارد ریال حق بیمه با در اختیار داشتن ۶.۱۱ درصد از بازار بیمه کشور در جایگاه چهارم ایستاده است.

رشد حق بیمه تولیدی پاسارگاد در این مدت ۵۳ درصد بوده است که بسیار بالاتر از میانگین ۲۴ درصدی صنعت بیمه کشور است؛ همچنین پاسارگاد از منظر نسبت خسارت نیز عملکردی به مراتب بهتر از کل صنعت بیمه داشته است. بر اساس آمار مذکور نسبت خسارت "بپاس" ۲۲ درصد بوده است که در مقایسه این نسبت برای مجموع صنعت بیمه به ۵۱ درصد بالغ می‌گردد. تحلیلگران تمرکز بیمه پاسارگاد بر روی بیمه‌های عمر را عامل عملکرد چشمگیر این صنعت می‌دانند. در برابر رشد ۵۳ درصدی حق بیمه تولیدی "بپاس" ارزش بازار این شرکت نسبت به زمان مشابه در سال گذشته رشد ۲۱۹۰ درصدی داشته است.

در شرکت‌های بیمه علاوه بر فعالیت بیمه‌ای، ارزش روز سرمایه‌گذاری‌ها نیز از موارد با اهمیت تعیین کننده ارزش سهام شرکت می‌باشد؛ از این منظر سرمایه گذاری‌های "بپاس" نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ سرمایه گذاری‌های با اهمیت شرکت‌های بیمه که ارزش روز آنها دستخوش تغییر جدی می‌باشد عمدتاً در سهام، املاک، سپرده‌های ارزی و قراردادهای مشارکت می‌باشد.

بر اساس صورت‌های مالی شش ماهه بیمه پاسارگاد بهای تمام شده سرمایه گذاری‌های این شرکت در سهام پذیرفته شده در بازار سرمایه بالغ بر ۱۰,۱۳۹ میلیارد ریال می‌باشد که ۱.۳۹ درصد از سهام میدکو و ۰.۵۴ درصد از سهام فولاد مبارکه اقلام اصلی آن می‌باشند.

بر این اساس ارزش روز پورتفوی بورسی این شرکت بین ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد می‌گردد؛ همچنین باید به این مبلغ ارزش بازار ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومانی ارزش روز سرمایه گذاری‌های بلند مدت در شرکت‌های پذیرفته شده و همچنین صندوق‌های سرمایه گذاری را اضافه نمود.

ارزش روز سپرده‌های ارزی کوتاه مدت شرکت کمتر از ۱,۰۰۰ میلیارد تومان می‌باشد؛ شرکت در مورد ارزش روز و محتوای پورتفوی قرار ۳ هزار میلیارد ریالی سبد گردان اطلاعاتی را منتشر ننموده است که با توجه به انعقاد این قرار داد در نیمه اول سال جاری می‌توان رشدی به اندازه تغییرات شاخص کل برای آن در نظر گرفت و ارزش روز آن را بالغ بر ۱,۰۰۰ میلیارد تومان فرض کرد.

بهای تمام شده سرمایه گذاری‌های شرکت در املاک ۱,۷۵۰ میلیارد ریال و بهای تمام شده دارایی‌های ثابت مشهود شرکت (برای استفاده در عملیات شرکت) بالغ بر ۴,۹۵۰ میلیارد ریال است که در تخمینی سرانگشتی ارزش روز این اموال و املاک را می‌توان با توجه به دو بار رشد سه برابری ارزش زمین و ساختمان از زمان تأسیس شرکت تا کنون و تورم عادی سال هی دیگر، تا ۱۵ برابر بهای تمام شده در نظر گرفت و تا ۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد کرد.

ارزش روز قرار دادهای مشارکت شرکت به بهای تمام شده ۴,۹۷۰ میلیارد ریال را نیز بدون داشتن اطلاع از جزئیات این قراردادها نمی‌توان برآورد کرد اما در عین حال نمی‌توان آن را دلیلی برای توجیه شکاف ارزش بازار شرکت از ارزش روز دارایی‌ها دانست.

همچنین باید توجه داشت که محل تأمین مالی نزدیک به ۶۰% از سرمایه گذاری‌های شرکت از ذخایر ریاضی (مربوط به بیمه عمر) بوده است که بر اساس قوانین بیمه‌ای شرکت باید عوائد این سرمایه گذاری ها را با صاحبان قراردادهای بیمه‌ای شریک گردد و تمام ارزش روز محاسبه شده به حقوق صاحبان سهام شرکت سرازیر نخواهد گردید.

با تجمیع معنای شاخص کل بورس ارقام محاسبه شده در بالا و بدون در نظر گرفتن حقوق دارندگان قرارداد بیمه عمر، به زحمت می‌توان ارزش روز دارایی‌های شرکت را حتی با ۳۰ درصد خطای کم انگاری بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد نمود. که با اضافه کردن ارزش ناشی از عملیات بیمه‌ای شرکت باز هم ارزش سهام شرکت از ۴۵ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان تجاوز نخواهد کرد. اینکه مابقی ارزش بازار شرکت ناشی از چیست از نظر نگارنده با توجه به تشکیل مجامع شرکت با حضور بیش از ۹۲ درصد از سهامداران ناشی از شناوری پایین سهام است.

توجه: این نوشته حاوی هیچ توصیه‌ای برای هر گونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نمی‌باشد و صرفاً بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده می‌باشد. مسئولیت هر گونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران می‌باشد.

معنای شاخص کل بورس

در كل، به معناي نمودار يا نشان دهنده، يا نماينده ميباشد . ، (INDEX) كلمه شاخص ، كميتي است كه نماينده چند متغير همگن مي باشد و وسيله اي براي اندازه گيري و مقايسه پديده هايي است كه داراي ماهيت و خاصيت مشخصي هستند ، كه بر مبناي آن ميتوان ، تغييرات ايجاد شده در متغيرهاي معيني را در طول يك دوره ، بررسي نمود.

محاسبه شاخص براي هر شركت ، صنعت يا گروه يا دسته ، امكان پذير است و مي توان آن را محاسبه نمود . براي محاسبه شاخص ، يك سال را به عنوان سال مبنا يا پايه فرض كرده و پس از تقسيم ارزش جاري ، بر ارزش مبنا ( ارزش سال پايه ) ، آن را در عدد 100 ضرب مي كنيم . عدد بدست آمده ، شاخص آن گروه يا دسته مورد نظر را به ما نشان مي دهد . در هر بازار بورس اوراق بهاداري ، ميتوان بنا بر احتياج و كارايي شاخصهاي زيادي را تعريف و محاسبه نمود . در تمام بورس هاي دنيا نيز ، شاخص هاي زيادي براي گروهها و شركتهاي مختلف محاسبه مي شود . بعنوان مثال تغييرات 30 شركت صنعتي 20 شركت حمل و نقل و ( DOW &JONES) در بازار سهام امريكا شاخص داو جونز تغييرات سهام خارج از بورس را نشان مي دهد ( NASDAQ 15 )شركت خدماتي را نشان ميدهد ويا شاخص نزدك .

ديگر شاخصهاي معروف برخي از بورسهاي دنيا عبارتند از :

بورس نيويورك ۲۵۰ S&P كه براي 250 شركت محاسبه مي شود و ۵۰۰ S&P كه براي 500 شركت محاسبه مي شود . بورس لندن ( FTSE) توكيو (NIKIIE) و ( TOPIX ) آمستردام (AEX ) فرانسه (CAC) و آلمان ( DAX ) مي باشد . كه شاخص هاي -TOPIX-NASDAQ-S&P موزون مي باشند .

در بورس اوراق بهادار تهران نيز ، شاخص هاي زيادي محاسبه مي گردد ، كه هر شخص يا گروهي بنا به نياز خود از آنها استفاده ميكند

.شاخص كل قيمت (TEPIX)

شاخص كل قيمت ، كه مخفف كلمه TEHRAN PRICE INDEX می باشد . يكي از اصلي ترين شاخصهاي بورس اوراق بهادار تهران است كه روش محاسبه آن بر اساس فرمول زير (فرمول لاسپيرز ) انجام ميگيرد .

<( ارزش جاري بازار*تعداد سهام منتشره)تقسيم بر(ارزش پايه سهام*تعداد سهام در سال پايه)>* عدد 100 كه در اين محاسبه سال پايه سال 1369 ميباشد . اين شاخص گوياي آن است كه ارزش كل بازار ، نسبت به سال پايه ، يا همان سال 1369 ، چند برابر شده . فرضا شاخص 12700 نشان مي دهد ، كه ارزش بازار نسبت به سال 1369 كه سال پايه مي باشد ، 127 برابر گرديده است . شاخص كل قيمت ، در بورس تهران براي سه گروه محاسبه مي شود كه عبارتند از:

۱ - شاخص قيمت كل بازار : كه در محاسبه آن قيمت سهام تمام شركتهاي معامله شده تاثير داده ميشود .

۲ - شاخص قيمت تالار اصلي : كه در محاسبه آن فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلو اصلي تاثير داده ميشود .

۳ - شاخص قيمت تالار فرعي : كه در محاسبه آن فقط قيمت سهام شركتهاي معامله شده در تابلوي فرعي تاثير داده ميشود .

ويژگيهاي شاخص كل قيمت عبارتند از :

۱ - موزون بودن : بدين معنا كه ، چون در محاسبه آن ، ارزش سهام در تعداد سهام منتشره ضرب ميگردد ، پس تغييرات قيمت سهام بر اساس تعداد سهام منتشر شده شركتها ، در شاخص تاثير گذار است . يعني هر چقدر تعداد سهام منتشره شركت بيشتر باشد ، تغييرات قيمت سهم مورد نظر تاثير بيشتري بر روي شاخص خواهد گذاشت .

۲ - جامع بودن : اين شاخص، به لحاظ اينكه بر اساس تغييرات سهام تمام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار ، محاسبه ميگردد ، لذا خصوصيت جامع بودن را داراست .

۳ - در دسترس بودن : شاخص كل قيمت ، به لحاظ اينكه بصورت لحظه اي توسط سازمان بورس اوراق بهادار محاسبه و در اختيار افراد قرار مي گيرد ، لذا داراي خصوصيت در دسترس بودن ميباشد .

موارد تعديل شاخص كل قيمت

شاخص كل قيمت در موارد زير تعديل ميگردد و در حقيقت تغييرات ناشي از موارد زير در مقدار شاخص اثري ندارد.

۱ - ورود و خروج شركتها :به معنای شاخص کل بورس هنگام ورود و خروج شركتها ، به دليل افزايش يا كاهش ارزش جاري سهام ، اصولا ارزش پايه سهام تعديل مي گردد ، تا تغييري در عدد شاخص حاصل نشود . به عبارتي با افزايش صورت كسر در مخرج آن تغييري مي دهند ، تا حاصل تقسيم صورت بر مخرج تغيير نكند .

۲ - افزايش سرمايه از طريق آورده و يا مطالبات سهامداران :

به علت اينكه با افزايش سرمايه از طريق آورده و يا مطالبات سهامداران ، ارزش جاري سهام افزايش مي يابد ، لذا در اين موارد نيز ، ارزش پايه سهام ، بايد به گونه اي تعديل گردد تا تغييري در عدد شاخص حاصل نگردد

۳ - ادغام شركتها : در صورت ادغام دو يا چند شركت ، در هم ، نيز مي بايست در ارزش پايه سهام تغيير داده شود ، تا عدد شاخص تغييري نكند .

ولي در برخي موارد نيازي به تعديل شاخص نمي باشد كه اين موارد عبارتند از :

۱ - افزايش سرمايه از محل اندوخته :زيرا در اين حالت ، همان مبلغ اندوخته كه متعلق به سهامداران بوده ، بصورت سهام جديد به آنها داده ميشود ، پس تغييري در حقوق صاحبان سرمايه اتفاق نيفتاده ، لذا در اين حالت نيازي به تعديل شاخص نيست .

۲ - تجزيه و تجميع سهام : در اين حالت نيز تنها تعداد سهام منتشره تغيير يافته و چون به تناسب ان قيمت سهم نيز تغيير مي يابد ، لذا نيازي به تعديل شاخص نيست . البته لازم به ذكر است كه در ايران عملا اينكار امكان پذير نيست و ارزش اسمي هر سهم بطور ثابت 1000 ريال ميباشد .

۳ - پرداخت سود نقدي : در اين حالت نيز چون اصولا به تناسب پرداخت سود نقدي ، قيمت سهام نيز ، كاهش مي يابد ، لذا نيازي به تعديل عدد شاخص نيست .

شاخص کل هم وزن بورس چیست؟

یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخص‌های ارزیابی بازار سهام است.

در هر فعالیتی که توسط انسان صورت می‌گیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین می‌تواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود.

فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخص‌های ارزیابی در بازار سهام می‌تواند در ارتباط با اندازه‌گیری برخی پارامترها و ارزیابی آن‌ها کمک شایانی کند.

در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخص‌های ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژه‌بر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورت‌های مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم می‌کند.

هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیم‌گیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه مهم‌ترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده می‌شود و شاخص‌های قیمتی و بررسی آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در بازار بورس شاخص‌های زیادی توسط فعالان استفاده می‌شود و کاربرد دارند. این شاخص‌ها در تحلیل‌های بازار از گذشته تا آینده و پیش‌بینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده می‌شوند.

هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل می‌شود و نمی‌توان نتایج حاصل از شاخص‌ها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخص‌های مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر

شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ای از شاخص کل است. درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، چرایی بوجود آمدن شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو می‌پردازیم.

شاخص کل چیست؟

شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) که به اختصار آن را شاخص کل می‌نامند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند.

این تغییرات نسبت به تاریخ مبدأ که در سال 1369 است، بیان می‌شود. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می‌شود.

این شاخص، همان شاخصی است که در خبرها و گزارش‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود و نمادی از رشد یا افت بازار عنوان می‌شود. هرچند که تعبیر درستی نیست و در ادامه این مطلب، مفصل دلیل آن را شرح می‌دهیم. شاخص کل با فرمول ذیل، محاسبه می‌شود:

مقدار شاخص کل

ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصل‌ضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت موردنظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.

این شاخص فقط تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را نشان می‌دهد و فاقد معیاری دیگر نظیر سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (1369) رشد یافته است.

نکته‌ی دیگر آن است که این شاخص تمام شرکت‌ها را در نظر می‌گیرد و اگر سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله منظور می‌شود. اگر شما سهام تمامی شرکت‌های بازار را متناسب با وزن سرمایه‌ای هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شمارا نشان می‌دهد.

برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از 10000 واحد به 15000 واحد رسیده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهام‌ها رشد 50 درصد داشته است و این به این مفهوم نیست که همه‌ی شرکت‌های موجود در محاسبات شاخص، 50 درصد سود داشته‌اند بلکه ممکن است شرکتی 100 درصد سود داشته و شرکتی هم 500 درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکت‌های بورسی را نشان می‌دهد.

به طور کلی، شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تأثیر نداشته باشد.

شایان‌ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود. مهم‌ترین نکته در این شاخص، وزن شرکت‌ها می‌باشد.

همان‌طور که در فرمول شاخص می‌بینیم ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن است در شاخص کل دخیل است. بنابراین هرچه شرکت تعداد سهام بیشتری داشته باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بیشتر است. شاخص بورس، شاخصی کلی، ساده و در دسترس است و اطلاعاتی راجع به کلیت تغییرات قیمت بازار به ما می‌دهد.

پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل پیش آمد، نیاز به شاخصی دقیق‌تر باقابلیت انعطاف بیشتر حس شد. گاهی نیاز بود که صرفاً تغییرات شاخص قیمت بررسی شود و وزن سهم‌ها در آن دخیل نباشد، که شاخص کل فاقد این ویژگی بود.

معاملات کد به کد و هدف‌دار روی سهم‌های بزرگ در جهت مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر عواملی بود که نیاز به شاخص هم وزن را افزایش داد.

پس از کش و قوس‌های فراوان، شاخص هم وزن از تاریخ 5 اسفند 93 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفت.

در این شاخص کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس با وزنی برابر در محاسبات لحاظ می‌کنند، لذا اثر معاملات کد به کد و هدف‌دار، بر این شاخص خنثی شد.

افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یک‌میزان است. شاخص‌های هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمی‌شوند و تنها با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل می‌شوند.

تفاوت بین شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن

پیشتر ذکر شد که تفاوت عمده این دوشاخص در وزن شرکت‌های محاسبه شده در شاخص است که شاخص کل تمایز میان سهام‌های بزرگ و کوچک قائل می‌شود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسان برای همه شرکت‌ها در نظر می‌گیرد.

از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفاف‌تری نسبت به روند بازار می‌دهد و امتیاز بیشتر سهم‌های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان معنای شاخص کل بورس می‌گیرد.

وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار کاهش‌یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رشد کرده است.

درواقع، شاخص‌کل معیاری برای رشد بازار نیست. گاهی شاهد آن هستیم که خیلی از سهم‌ها افت‌های زیادی داشتند ولی شاخص کل صعودی بوده؛ یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته ولی شاخص به سقف می‌رسد.

ولی شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را نشان می‌دهد؛ وقتی کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و چنان چه کلیت بازار مثبت است شاخص هم وزن نیز مثبت خواهد شد، ولی شاخص کل نمی‌تواند نماینده عمومی قیمت‌ها باشد.

این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز اثر می‌گذارد. چراکه معاملات هدف‌دار کد به کد نیز در عدد شاخص لحاظ شده است. بنابراین اگر گفته شود: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکت‌های حاضر در بازار نیست.

صحیح‌تر آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، بسنجیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این زمینه، عده‌ای را به گمراهی می‌راند و باعث می‌شود تعبیر درستی از وضعیت بازار نداشته باشند.

در شاخص کل ممکن است اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود.

در شاخص هم وزن، شاخص بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها نشان داده می‌شود نه بر اساس سرمایه بیشتر.با توجه به اینکه، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و اوراق بهادار تهران به اندازه‌ای است که به سادگی می‌تواند با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین استفاده از شاخص کل به عنوان معیار ارزیابی چندان کمکی به شناخت روند نمی‌کند و صرفاً می‌توان شدت هیجانات بازار را لمس کرد.

نکته‌ی دیگر درباره شاخص هم وزن این است که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکت‌ها اثرگذار است نه بزرگی شرکت‌ها و تعداد سهام آن‌ها. نوسانات شاخص هم وزن به واسطه ویژگی‌های فوق، کم است. بنابراین ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کمتر است. کاربرد دیگر شاخص‌های هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاران، در صندوق‌های شاخصی است که باعث کاهش ریسک، سادگی و شفافیت می‌شود.

با این تفاسیر، ذکر تفاوت‌ها و مزایا و معایب، کدام شاخص مفیدتر است؟

واضح است که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به دست می‌دهد که در آن نقش شرکت‌های بزرگ، پررنگ‌تر است.

درواقع اگر برای سهامداری رشد سهم‌های بزرگ مهم باشد، شاخص کل می‌تواند به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت است. اما اگر می‌خواهیم جزئیات بیشتری بدست آوریم و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیریم.