نکته مهم: برای تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، ارزش بازار معیاری است که برای چینش پرتفوی خود می توانید به آن توجه داشته باشید.
بورس نزدک
یکی از مولفه های مهم هر کشور را اقتصاد آن تشکیل داده است. وجود بازارهای مالی با جذب نقدینگی و کمک به رشد و توسعه کسب و کارها موجب کاهش تورم، نرخ بیکاری و در نهایت رشد اقتصادی می شود. بازار نزدک در سال 1971 به عنوان اولین بازار الکترونیکی جهان شکل گرفت. پایه معاملات نزدک مبتنی بر سهام آمریکا است. از این رو بورس نزدک به عنوان بازار مالی سهام شناخته می شود.
برای مشاوره بورس نزدک و سرمایه گذاری در آن
برای مشاوره بورس نزدک و سرمایه گذاری در آن
عناوین اصلی این مقاله
بازارهای مالی سهام در دسته بندی بزرگتر به دو بخش بورس و فرابورس تقسیم می شوند. در واقع شرکت هایی که امکان پذیرش در بازارهای بورس را ندارند، در بازار فرابورس به فعالیت خود ادامه می دهند. بازار فرابورس از ساختار و وجهه قانونی مشابهی با بورس برخوردار است، اما روال ثبت و پذیرش شرکت در فرابورس به مراتب پیچیدگی و دشواری کمتری دارد.
نزدک که به اختصار با نماد NAZDAQ نیز شناخته می شود، جزو بازار فرابورس امریکا است. این نماد برگرفته از عبارت National Association of Securities Dealers Automated Quotations system است. این بازار در سال 1971 شکل گرفت و لقب اولین بازار الکترونیکی در زمینه سهام را به خود اختصاص داد. تا قبل از آن روش خرید و فروش سهام به صورت حضوری یا با استفاده از تماس تلفنی با کارگزاری ها محقق می شد. با توجه به زمان بر بودن، درصد بالای خطا و قابل دسترس نبودن این شیوه معاملاتی برای همه افراد، پلتفرم الکترونیکی معاملات شکل گرفت.
بازار نزدک متشکل از شرکت های بزرگ آمریکا است که در زمینه های مختلفی اعم از مالی، حمل و نقل، مخابرات، تکنولوژی، رسانه و .. فعالیت دارند. البته زمینه کاربردی بازار نزدک محدود به شرکت نبوده و حواله های مالی مثل اختیار معامله و کالاهایی چون طلا، نقره و .. را نیز در بر می گیرد. در ادامه به طور کامل به توضیح چیستی بازار بورس نزدک، شاخص های آن، روش و ساعت کاری و شرایط لیست شدن سهام در بورس نزدک خواهیم پرداخت.
بورس نزدک nazdaq چیست
سهام نزدک که با نماد Nasdaq100 نشان داده می شود، مربوط به شاخص وزن دار نزدک 100 است. این شاخص متشکل از سهام 100 شرکت برتر و فعال بازار بورس نزدک بوده و نمایی از وضعیت معاملاتی سهام بازار آمریکا را نشان می دهد. شرکت های موجود در این شاخص از وزن یکسانی برخوردار نیستند و با توجه به اندازه، سرمایه، میزان فعالیت و . وزن های متفاوتی را به خود اختصاص داده اند. بدیهی است که نوسانات قیمتی در شرکت های بزرگتر تاثیر بیشتری در ارزش قیمتی شاخص نزدک دارند.
سهام نزدک صرفا محدود به شرکت های حاضر در کشور آمریکا نبوده و کشورهایی چون کانادا، سوییس، اسرائیل، سنگاپور و ..را نیز در بر می گیرد. همچنین صنایع مختلفی در این شاخص سهم دارند که می توان به وجود شرکت های برتر در حوزه تکنولوژی و فناوری مانند: اپل، مایکروسافت، فیسبوک، آمازون و . اشاره کرد.
بازار بورس آمریکا یک بازار دو طرفه است، از این رو امکان معاملات خرید و فروش همزمان بر سهام نزدک وجود دارد. بدیهی است به منظور انجام معاملات حتی از کشورهای خارج از آمریکا مانند ایران، معامله گران نیازمند افتتاح حساب از طریق کارگزاری یا بروکرهای مربوطه طرف قرارداد با آن می باشند.
بازار بورس نزدک چیست
بازار بورس نزدک را می توان بزرگترین بازار مالی آمریکا دانست که تمامی فعالیت های آن برخلاف سایر بازار بورس ها مانند نیویورک و وال استریت به صورت الکترونیکی انجام می شود. در این بازار بیش از 3200 شرکت در حوزه های مختلف مالی، فناوری، درمانی، حمل و نقل و . فعالیت دارند. بخش اعظم شرکت های فهرست شده در بازار نزدک مربوط به بخش تکنولوژی و فناوری اطلاعات با شرکت های پیشتازی چون آمازون، مایکروسافت، اپل و . است.
بازار بورس نزدک توانسته حجم معاملات بیشتری را نسبت به سایر بازارهای مالی به خود اختصاص دهد و شاخص آن نیز روندی رو به رشد در سال های اخیر داشته است. بازار نزدک در دید کلی مجموعه ای از بازارهای همگانی نزدک و بازار شرکت های کوچک است.
علی رغم رعایت استانداردهای تعریف شده در بازارهای فوق، عواملی چون میزان سرمایه، اندازه شرکت و استراتژی های تجاری موجب ایجاد سطوح مختلفی از بازار شده است. بازار همگانی نزدک متشکل از شرکت های بزرگ با محبوبیت بیشتر است و بازار دوم شرکت ها با سرمایه و سخت گیری های کمتر را شامل می شود.
همانطور که اشاره شده هر کدام از بازارهای مذکور ملزم به رعایت استانداردهای تعریف شده ای هستند. این استانداردها عبارتند از:
وجود حق رای برای سهامداران شرکت
تایید بخشی از فعالیت های شرکت توسط سهامداران
برگزاری مجمع سالانه
ارائه گزارش های شفاف مالی و حسابرسی به سهامداران
شاخص های بورس نزدک
به طور کلی شاخص ها، معیاری به منظور ارزیابی وضعیت بازارهای مالی هستند. بازار بورس نزدک نیز از شاخص هایی چون شاخص مرکب نزدک، شاخص نزدک 100، شاخص زیست فناوری نزدک و شاخص نزدک 100 مالی تشکیل شده است که در ادامه هر کدام به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته اند.
شاخص مرکب نزدک به منظور ارزیابی وضعیت معاملاتی سهام بازار بورس نزدک به کار می رود. این شاخص غیرمعاملاتی بوده و برخلاف شاخص نزدک 100 امکان خرید یا فروش آن وجود ندارد. شاخص مرکب نزدک متشکل از سهام شرکت های بزرگی چون اپل (AAPL)، مایکروسافت ((MSFT، فیسبوک (FB)، آمازون (AMZN)، اینتل (INTC) و نتفلیکس (NFLX) است. بخش اعظم سهام شاخص مرکب نزدک را شرکت های حوزه فناوری اطلاعات تشکیل می دهند. از این رو این شاخص می تواند به عنوان معیاری در ارزیابی کیفیت و کارایی حوزه فناوری به کار رود.
به طور کلی هر شاخص متشکل از تعدادی شرکت می باشد و به هر یک از شرکت ها وزنی بر اساس معیارهایی چون اندازه و سرمایه شرکت، محبوبیت و مدت زمان تاسیس آن اختصاص داده می شود. برای محاسبه این شاخص، وزن هر شرکت در قیمت جاری سهام آن ضرب شده و اعداد به دست آمده با هم جمع می گردند. در نهایت حاصل بدست آمده بر تعداد شرکت های حاضر در شاخص مذکور تقسیم می شوند. عدد به دست آمده نمایانگر وضعیت نسبی شرکت های موجود در شاخص خواهد بود.
شاخص نزدک 100 که با نماد Nasdaq-100 نشان داده می شود، متشکل از سهام 100 شرکت فعال و بزرگ در حوزه غیر مالی در بازار بورس نزدک است. این شاخص از اهمیت بالایی نزد سرمایه گذاران برخوردار است و به نوعی نمایانگر وضعیت اقتصادی آمریکا می باشد. در این شاخص نیز شرکت های بزرگتر وزن بیشتری به خود اختصاص داده اند. بدیهی است که تغییرات قیمتی در سهام شرکت های دارای وزن بزرگتر، تاثیر بیشتری بر ارزش نهایی شاخص دارند.
به طور کلی شرکت های موجود در شاخص نزدک 100 از صنایع تکنولوژی، خدمات درمانی، فروش و بازاریابی و . انتخاب شده اند و حداقل سابقه معاملاتی 2 سال را در بازار نزدک رقم زده اند. همچنین شرکت های مذکور باید حداقل حجم معاملاتی تعریف شده را پر نمایند. لازم به ذکر است برخلاف نزدک مرکب این شاخص قابلیت معامله شدن توسط سرمایه گذاران را دارد.
شاخص زیست فناوری نزدک متشکل از شرکت های فعال در حوزه درمان و سلامت است. به عبارت دیگر هدف این صنایع در پیدا کردن روش های نوین به منظور درمان بیماری ها متمرکز شده است.
شاخص نزدک 100 مالی دربرگیرنده سهام شرکت های فعال در حوزه مالی اعم از بانک ها، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاری ها، شرکت های بیمه و .. است.
روش کار بورس نزدک
بازار بورس نزدک برخلاف سایر بازارهای مالی فاقد مکان فیزیکی به منظور انجام معاملات بوده و به صورت تکنولوژی محور عمل می کند. در واقع این بازار با ایجاد شبکه ای از کامپیوترها و ارتباطات، امکان معامله برای کاربران خود را فراهم کرده است. در کنار آن اکثر بازارهای مالی نیز از حالت فیزیکی خود خارج شده و از روش آنلاین انجام معاملات استقبال کرده اند.
بازار بورس نزدک نیز مانند سایر بازارهای مالی نقش یک واسط را بین شرکت های سرمایه گذاری و معامله گران ایفا می نماید. همچنین زیر ساختی را برای ثبت شرکت های جدید ایجاد می کند تا بتوانند سهام خود را از طریق عرضه اولیه به فروش برسانند. در عرضه اولیه سهام شرکتی که برای اولین بار در بازار فرابورس یا بورس ثبت شده است، با قیمت تعریف شده ای بین معامله گران مبادله می شود. جالب است بدانید بزرگترین عرضه اولیه در بازار بورس نزدک توسط شرکت فیسبوک با مبلغ 16 میلیون دلار رقم خورد.
بازار بورس نزدک بر اساس سیستم عرضه و تقاضا عمل می کند. به عبارت ساده تر معامله بین خریدار و فروشنده در صورت یکسان بودن قیمت پیشنهادی طرفین در کسری از ثانیه توسط واسط های مرکزی انجام می گیرد. البته هر معامله با توجه به حجم تعریف شده و قیمت سهام یا کالای مورد معامله شامل هزینه کارمزد می شود و این هزینه از خریدار و فروشنده کسر و در حساب بروکر یا کارگزاری مربوطه قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: حق تقدم سهام چیست
ساعت کاری بازار سهام نزدک
بازار بورس نزدک با داشتن بیشترین حجم معاملات روزانه در میان بازارهای مالی از ساعت 9:30 صبح روز دوشنبه به وقت آمریکا آغاز به کار می کند و آخرین معامله آن در ساعت 16 به وقت آمریکا به پایان می رسد. آخرین روز معاملاتی بازار نزدک نیز مانند سایر بازارهای مالی تا روز جمعه است. همچنین ساعت کاری بازار بورس نزدک برای معامله گران ساکن ایران از ساعت17 آغاز و تا ساعت 00:30 ادامه دارد. البته در صورت فعالیت بر شاخص های بازار مانند شاخص Nasdaq-100 ساعت پایان معاملات تا 00:45 به وقت ایران خواهد بود.
بسیاری از معامله گران بازارهای مالی به دلایلی چون شلوغی وال استریت، گزارش های روزانه شرکت ها در زمینه عملکرد و حسابرسی، تغییرات ارزش ذاتی سهام و . تمایل به معامله در ساعاتی غیر از ساعت کاری بازار نزدک را دارند. از این رو این امکان برای این دسته از معامله گران فراهم شده است که بتوانند در دو بازه زمانی پیش از بازار (Pre-market trading) یا پس از بازار (After-market trading) نیز به انجام معاملات مورد نظر خود بپردازند.
ساعت کاری برای معامله گران پیش از بازار از ساعت 4:30 صبح به وقت آمریکا شروع شده و تا 9:30 صبح ادامه دارد. این ساعت برای معامله گران پس از بازار از ساعت 16 بعد از ظهر به وقت آمریکا تا 20 شب می باشد. ناپایداری قیمت سهام و محدودیت ثبت سفارش از جمله ریسک شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر های موجود برای معامله در ساعت غیر کاری بازار بورس نزدک است.
بیشتر بخوانید: نحوه دریافت وام به سهام
شرایط لیست شدن سهام در بورس نزدک Nasdaq
بازار بورس نزدک به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای مالی آمریکا دربرگیرنده شرکت های بزرگ و برتر در صنایع مختلف است. همچنین امکانی به منظور ثبت شرکت جدید نیز فراهم کرده است تا سهام آن از طریق عرضه اولیه به معامله گران و سرمایه گذاران فروخته شود و موجب جذب نقدینگی و بهبود فرآیند پیشرفت شرکت گردد. با این حال برای ثبت شرکت در بازار نزدک شرایطی وجود دارد که تنها در صورت تطابق با این شرایط، فرآیند ثبت شرکت تکمیل می گردد. همچنین بازه زمانی 1 تا 2 ماهه به منظور بررسی مدارک ارائه شده نیاز است. شرایط پذیرفته شدن شرکت در بازار نزدک به شرح زیر است:
شفافیت در گزارش های مالی و حسابرسی
وجود حداقل سه بازارگردان
عدم سابقه ورشکستگی
ارائه گزارش های سه ماه، شش ماهه و سالانه
وجود حق رای برای سهامداران
هماهنگی با شرایط ارائه شده در زمینه اندازه شرکت و سرمایه شرکت
ثبت شده در بازار بورس
بر اساس شرایط گفته شده، شرکت های ثبت شده بعد از سپری کردن فرآیند بازبینی در مدت زمان 1 الی 2 ماه در یکی از سه رده بازار منتخب جهانی، بازار جهانی و بازار سرمایه لیست می شوند. تفاوت این سه رده را میزان سرمایه آن شرکت تعیین می کند.
در ادامه بخوانید: ثبت شرکت سهامی عام
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بورس نزدک در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید همچنین کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شاخص های بورس نزدک Nazdaq پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- ✔️ بازار نزدک چیست؟
✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد بازار نزدک یکی از بزرگترین بازارهای مالی آمریکا و اولین بازار الکترونیکی سهام است. این بازار بیشترین حجم معاملات روزانه را به خود اختصاص داده است.
2- ✔️ ساعت کاری بازار نزدک به چه صورت است؟
✔️ بازار نزدک در روزهای کاری دوشنبه تا جمعه و از ساعت 9:30 صبح به وقت آمریکا تا ساعت 16 به فعالیت خود ادامه می دهد. توضیحات بیشتر در این مقاله ارائه شده است.
3- ✔️ روش معامله در بازار بورس نزدک به چه صورت است؟
✔️ همان طور که در این مقاله به طور کامل توضیح داده شد معاملات بین خریدار و فروشنده با استفاده از واسط های مرکزی صورت می گیرد. به طوریکه در صورت یکسان بودن قیمت های پیشنهادی از سمت خریدار و فروشنده معامله انجام می شود.
سهام شاخصساز چیست؟
منظور از سهامهای شاخصساز سهامی هستند که بازدهی مثبت یا منفی آنها بیشترین تاثیر را بر روی شاخص کل دارد، در واقع صعود یا نزول سنگین سهام شاخصساز، به تغییرات چشمگیر شاخص کل منجر می شود.
به گزارش کافه طلا، برای اینکه بتوانید یک سرمایه گذاری پرسود در بازار بورس اوراق بهادار داشته باشید نیازمند اطلاعات مختلفی مانند سهام شاخص ساز هستید تا بتوانید با یک بررسی و تحلیل درست به یک نتیجهی منطقی و معقول برسید. اطلاعاتی که شامل ارزش و حجم معاملات، تغییرات نرخ ارز، فروش و بهای تمام شدهی شرکتها، شاخص بورس، تعداد اشخاص حقیقی و حقوقی و …
یکی از این اطلاعات مهم شاخص بورس نام دارد که عضو های اصلی آن سهام شاخص ساز است. شاید این جمله را شنیده باشید که سهم فولاد شاخص ساز است و تاثیرگذاری صنعت فلزات اساسی بر شاخص کل بسیار زیاد است و یا اصطلاحا صنعت فلزات اساسی جزو سهام شاخص ساز در بازار بورس اوراق بهادار است. در این مقاله میخواهیم به طرح این سوال بپردازیم که آیا واقعا سهام شاخصساز در بورس اوراق بهادار وجود دارند و در صورت صحت، ما چگونه میتوانیم از سهام شاخصساز در بازار بورس استفاده کنیم؟
سهام شرکتهای بزرگ به راحتی می توانند شاخص کل را تحث تاثیر خود قرار دهند. از طرفی شرکتهای بزرگ بازار سرمایه، تعداد معاملات بیشتر و نقدشوندگی بالاتری نیز دارند.
یکی از استراتژیهایی که همواره بین معاملهگران مختلف مورد بحث است، بزرگی و کوچکی شرکتهاست. حال منظور از سهامهای شاخصساز سهامی هستند که بازدهی مثبت یا منفی آنها بیشترین تاثیر را بر روی شاخص کل دارد، در واقع صعود یا نزول سنگین سهام شاخصساز، به تغییرات چشمگیر شاخص کل منجر می شود.
سهام شاخص ساز چیست؟
سهامهای شاخصساز را سهام شرکتهای بزرگ پذیرفته شده در بورس تشکیل می دهند، سهامی که بیشترین تعداد سهام و بیشترین ارزش بازار و بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادهاند. شرکتهای بزرگ بورس عموما به عنوان سهام شاخصساز شناخته می شوند. از آنجایی که ارزش بازار و ارزش معاملات این شرکتها بسیار بیشتر از شرکتهای کوچک است، بنابراین تاثیرگذاری هر کدام از این شرکتها نیز بر شاخص کل به مراتب بیشتر از شرکتهای کوچک خواهد بود. به عنوان مثال در تاریخ 11 مرداد، سهمی مانند بکاب با وجود صف خرید بودن، تنها 0/31 واحد بر شاخص کل تاثیر گذاشت ولی در مقابل سهمی مانند شستا، 5301 واحد در رشد شاخص موثر بود.
سهام شاخصساز بورس کدامند؟
-
با ارزش بازار 4,315,850 میلیارد ریال با ارزش بازار 4,180,800 میلیارد ریال با ارزش بازار 4,038,090 میلیارد ریال با ارزش بازار 3,366,480 میلیارد ریال با ارزش بازار 2,490,840 میلیارد ریال با ارزش بازار 2,222,440 میلیارد ریال با ارزش بازار 2,120,642 میلیارد ریال با ارزش بازار 1,651,927 میلیارد ریال با ارزش بازار 1,654,450 میلیارد ریال با ارزش بازار 1,541,693 میلیارد ریال
لیست شرکت های شاخص ساز بورس
لیست شرکت های شاخص ساز بورس در تاریخ ۶دی ماه ۱۳۹۹ بر اساس حروف الفبا:
اخابر، پارس، پارسان، تاپیکو، جم، حکشتی، خساپا، خودرو، رپنا، شبندر، شپدیس، شپنا، شتران، شستا، فارس، فخوز، فملی، فولاد، کچاد، کگل، نوری، همراه، وامید، وبصادر، وبملت، وپارس، وپاسار، وتجارت، وغدیر و ومعادن.
تاثیرات سهام در شاخص و سهام شاخص ساز
همانطور که گفته شد شاخص کل مبنای ارزنده بودن حال حاضر بازار بورس اوراق بهادار است که میانگین وزنی-ارزشی سهام را مشخص میکند، باید اشاره کرد که با توجه به فرمول شاخص کل، تمامی سهام تاثیرگذاری یکسانی روی شاخص ندارند و همین طور برعکس آن نیز صادق است و سهام بعضی از صنعت ها جزو سهام شاخص ساز بازاربورس اوراق بهادار نیستند.
روند شاخص تاثیر گذاری بسیاری بر سهام شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر دارد، یعنی زمانی که شاخص کل صعودی میباشد اکثر سهام روند رو به رشدی دارند و زمانی شاخص روند نزولی در پیش میگیرد اکثر سهام چه ارزنده و چه غیر ارزنده با هم ریزش میکنند و به اصطلاح خشک و تر بازار با هم میسوزند.
حال باید گفت سهامی که در بازار ارزش بیشتری دارند و تعداد سهام آنها بیشتر است مانند فولاد و یا هلدینگ خلیج فارس که سهام بزرگتر هستند تاثیر گذاری و تاثیر پذیری بیشتری بر شاخص کل دارند که به آنها سهام شاخص ساز نیز میگویند، زمانی که شاخص کل صعودی باشد پیشنهاد میشود این چنین سهام شاخصسازی خریداری شود و زمانی که شاخص کل منفی باشد باید سهامی که تاثیر پذیری کمتری از شاخص کل دارند و جزو سهام شاخص ساز نیستند (مانند سهام زقیام و چکاپا) خریداری شود.
ارتباط شاخص کل و سبد سهام شاخص ساز
اصل تاثیرات سهام بر شاخص، برای صنعت ها هم صدق میکند یعنی صنایع بزرگتر مانند شیمیایی ها و فلزات اساسی تاثیر بسیار بیشتری بر ساخت روند شاخص دارند، در زمانی که شاخص کل صعودی باشد بهتر است که در سبد سهام شما یک سهم از این صنایع بزرگ و ارزشمند که از سهام شاخص ساز است، وجود داشته باشد. زمانی که شاخص روند مناسبی ندارد سبد سهام خود را باید با صنایع کوچکتر مانند زراعت و یا محصولات کاغذی تکمیل کنید.
نحوه تشخیص سهام شاخص ساز
به طور کلی ویژگی های زیاد برای شناسای سهام شاخص شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر ساز و سهامی که تاثیر زیادی در شاخص کل دارند وجود دارد که مهمترینهای آن تعداد برگه سهم این شرکت ها و ارزش بازار این شرکت ها است و برای بدست آوردن لیست این شرکت ها از سایت TSETMC.ir و قسمت ۳۰ شرکت بزرگ میتوان استفاده کرد.
ارزش بازار چیست؟
ارزش بازار به مجموع ارزش دلاری (یا ریالی) سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره دارد و با ضرب تعداد کل سهام یک شرکت در قیمت فعلی آن سهم شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر که در بازار در حال معامله است، محاسبه می شود. به عنوان مثال، یک شرکت با 10 میلیون سهم که هر کدام به قیمت 100 دلار به فروش میرسد، ارزش بازاری معادل 1 میلیارد دلار خواهد داشت. جامعه سرمایه گذاری از این رقم برای تعیین اندازه یا سایز شرکت در مقابل استفاده از ارقام فروش یا کل دارایی های شرکت، استفاده می کند. در برخی تحلیل ها، مانند استفاده از نسبت P/S، ارزش بازار برای ارزشگذاری یک سهم نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
درک بیشتر ارزش بازار
درک ارزش یک شرکت، یک وظیفه مهم است و اغلب تشخیص سریع و دقیق آن دشوار است. ارزش بازار یک روش سریع و آسان برای تخمین ارزش یک شرکت با برون یابی ارزشی است که بازار سرمایه برای شرکت های سهامی عام محاسبه می کند. در چنین حالتی باید به سادگی قیمت سهم را در تعداد سهام موجود ضرب کنید.
استفاده از ارزش بازار برای نشان دادن اندازه یک شرکت مهم است زیرا اندازه شرکت یک عامل تعیین کننده اساسی برای ویژگی های مختلفی است که سرمایه گذاران به آن علاقه مند هستند؛ از جمله ریسک سرمایه گذاری. محاسبه این پارامتر نیز آسان است. یک شرکت با 20 میلیون سهم که هر سهم آن 100 دلار به فروش میرسد، ارزش بازاری معادل 2 میلیارد دلار خواهد داشت. از طرف دیگر، یک شرکت دوم با قیمت هر سهم 1000 دلار اما تنها با 10000 سهم، ارزش بازاری معادل 10 میلیون دلار خواهد داشت. بنابراین گرانتر بودن هر سهم یک شرکت دلیل بر بزرگتر بودن آن نیست.
ارزش بازار یک شرکت ابتدا از طریق عرضه اولیه عمومی (IPO) ایجاد می شود. قبل از IPO، شرکتی که می خواهد سهامی عام شود، به طور معمول از یک بانک سرمایه گذاری (یا سایر سازمان های ذی صلاح در کشور مربوطه) دعوت می کند تا با تکنیک های ارزش گذاری، ارزش شرکت را تعیین کند و بر اساس آن شرکت تصمیم بگیرد که چه تعداد سهم را با چه قیمت اولیه ای عرضه کند. به عنوان مثال، شرکتی که ارزش IPO آن توسط بانک سرمایه گذاری 100 میلیون دلار تعیین شده است، ممکن است تصمیم بگیرد که 10 میلیون سهم را با قیمت 10 دلار به ازای هر سهم منتشر کند یا ممکن است به طور معادل، 20 میلیون سهم به ازای هر سهم 5 دلار منتشر کند. در هر دو مورد، ارزش اولیه بازار 100 میلیون دلار خواهد بود.
پس از اینکه یک شرکت وارد بورس شد و شروع به معامله در بورس کرد، قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا برای سهام آن در بازار تعیین می شود. اگر به دلیل عوامل مساعد، تقاضا برای سهام آن زیاد باشد، قیمت آن افزایش می یابد. اگر پتانسیل رشد آینده ی شرکت خوب به نظر نرسد، فروشندگان سهام می توانند قیمت آن را کاهش دهند. ارزش بازار پس از آن به یک تخمین سریع از ارزش شرکت تبدیل میشود.
ارزش بازار و استراتژی سرمایه گذاری
با توجه به سادگی و اثربخشی آن برای ارزیابی ریسک، ارزش بازار می تواند معیار مفیدی برای تعیین سهامی که به آن علاقه دارید و نحوه تنوع بخشیدن به پرتفوی خود با شرکت هایی با اندازه های مختلف باشد.
در سطح بازارهای جهانی، شرکتهای با ارزش بازار بالا، معمولاً دارای ارزش بازار ۱۰ میلیارد دلار یا بیشتر هستند. این شرکتهای بزرگ معمولاً برای مدت طولانی وجود داشتهاند و بازیگران اصلی در صنایع با سابقه هستند. سرمایهگذاری در شرکتهای با سرمایهی بزرگ لزوماً در یک دوره زمانی کوتاه بازدهی کلان را به همراه ندارد، اما در درازمدت، این شرکتها عموماً با افزایش مداوم ارزش سهام و پرداخت سود سهام، به سرمایهگذاران پاداش میدهند. نمونهای از شرکتهای با ارزش بازار زیاد، اپل، آرامکوی عربستان و سامسونگ کره می باشند.
شرکت های با ارزش بازار متوسط به طور کلی دارای ارزش بازار بین 2 تا 10 میلیارد دلار هستند. شرکتهای با ارزش بازار متوسط، شرکتهایی هستند که در صنعتی فعالیت میکنند که انتظار میرود رشد سریعی را تجربه کنند. شرکت های با سرمایه متوسط در حال گسترش هستند. آنها ذاتاً دارای ریسک بالاتری نسبت به شرکت های با ارزش بازار بالا هستند، زیرا آنها به اندازه کافی تثبیت نشده اند؛ اما به دلیل پتانسیل رشد خود جذاب هستند. نمونه ای از یک شرکت با سرمایه متوسط Eagle Materials (EXP) است.
شرکت هایی که دارای ارزش بازار بین 300 میلیون دلار تا 2 میلیارد دلار هستند، عموماً به عنوان شرکت های با ارزش بازار کم طبقه بندی می شوند. این شرکتهای کوچک میتوانند جوانتر باشند و یا میتوانند زیر مجموعه ای از بازارهای خاص و صنایع جدید باشند. این شرکت ها به دلیل قدمت کمتر و اندازه آنها، سرمایه گذاری هایی با ریسک بالاتر در نظر گرفته می شوند. شرکت های کوچکتر با منابع کمتر نسبت به بحران های اقتصادی حساس تر هستند.
در نتیجه، قیمت سهام شرکت های با ارزش بازار کم، نسبت به شرکتهای بالغتر و بزرگتر، پر نوسان تر بوده و سهام آنها نقدشوندگی کمتری دارد. در عین حال، شرکت های کوچک اغلب فرصت های رشد بیشتری را نسبت به شرکت های بزرگ ارائه می دهند. در بعضی تقسیم بندی ها شرکتهای کوچکتر با ارزشهای بین 50 تا 300 میلیون دلار به عنوان Micro-cap شناخته میشوند.
نکته مهم: برای تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، ارزش بازار معیاری است که برای چینش پرتفوی خود می توانید به آن توجه داشته باشید.
باورهای غلط در مورد ارزش بازار
اگرچه ارزش بازار اغلب برای توصیف یک شرکت استفاده می شود، اما ارزش بازار ارزش سهام یک شرکت را اندازه گیری نمی کند. بلکه فقط یک تجزیه و تحلیل کامل از بنیاد یک شرکت می تواند این کار را انجام دهد. همانطور که می دانید ارزش بازار یک شرکت لزوما با ارزش ذاتی آن یکسان نیست زیرا قیمت بازاری که سهم بر اساس آن معامله می شود، لزوماً نشان دهنده ارزش یک کسب و کار نمی باشد. سهام اغلب توسط بازار بیشتر یا کمتر از ارزش ذاتی، ارزش گذاری می شوند؛ به این معنی که قیمت بازار تنها تعیین می کند که بازار چقدر حاضر است برای آن سهام بپردازد.
اگرچه ارزش بازار هزینه خرید تمام سهام یک شرکت را اندازه گیری می کند، اما مبلغی را که باید برای خرید کل شرکت در یک معامله ی جابجایی یا ادغام پرداخت شود، تعیین نمی کند. یک روش بهتر برای محاسبه قیمت کل یک کسب و کار، ارزش تمام دارایی های آن است.
تغییرات در ارزش بازار
دو عامل اصلی می تواند ارزش بازار یک شرکت را تغییر دهد: تغییرات قابل توجه در قیمت سهام یا زمانی که یک شرکت سهام جدیدی را منتشر می کند.
نکته مهم: در بورس ایران، شرکت ها به دلایل مختلفی و از منابع مختلف، اقدام به افزایش سرمایه می کنند. افزایش سرمایه اگر از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی ها باشد، تغییری در ارزش بازار شرکت ایجاد نمی شود چرا که به همان نسبت که تعداد سهام شرکت زیاد می شود، از قیمت هر سهم کاسته می شود و ضرب آنها که برابر ارزش بازار شرکت است، ثابت می ماند. اما اگر افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی صورت گیرد، در واقع منابع و سرمایه جدید در حال ورود به شرکت است و در این مورد ارزش بازار شرکت پس از ثبت افزایش سرمایه و تبدیل حق تقدم ها به سهام اصلی، مقداری افزایش می یابد.
آیا سرمایه گذاری تنها روی شرکت های با ارزش بازار بالا مناسب است؟
داشتن یک ارزش بازار بالا دارای مزایا و معایبی است. از یک طرف، شرکت های بزرگتر ممکن است بتوانند شرایط تامین مالی بهتری را از بانک ها و با فروش اوراق قرضه شرکتی تامین کنند. همچنین، این شرکتها ممکن است از مزیتهای رقابتی مرتبط با اندازهشان، مانند شناخت گسترده برند، بهرهمند شوند. از سوی دیگر، این شرکت ها معمولا دارای نرخ رشد آهسته تری بوده و در اکثر بورس ها، قیمت سهام آنها با سرعت کمتری رشد می کند.
به طور کلی، برای افرادی که ریسک پذیری پایینی دارند، سرمایه گذاری روی این شرکت ها استراتژی بهتری می باشد چرا که در بازارهای خرسی، سهام این شرکت ها معمولا افت کمتری را تجربه می کنند و همچنین به خاطر نقد شوندگی بالاتر، فرصت خروج نیز به سرمایه گذاران و معامله گران می دهند.
شرکت های با بیشترین ارزش بازار
بر اساس داده های وبسایت companiesmarketcap.com و در زمان نگارش این مقاله، ده شرکت برتر بر اساس ارزش بازار در بازارهای جهانی عبارتند از:
- شرکت اپل
- شرکت مایکروسافت
- شرکت گوگل
- شرکت آرامکو عربستان سعودی
- شرکت آمازون
- شرکت تسلا
- شرکت متا (فیسبوک)
- شرکت اِنویدیا
- شرکت برکشایر هاتاوی (Berkshire Hathaway)
- شرکت TSMC
ارزش بازار در بورس ایران
در بورس ایران نیز ارزش بازار مطابق آنچه گفته شد، برابر ضرب تعداد سهام شرکت در قیمت هر سهم می باشد. البته معیار این محاسبه قیمت پایانی سهم در هر روز معاملاتی می باشد نه قیمت آخرین معامله.
اهمیت دیگری که ارزش بازار در بازار بورس ایران دارد، تاثیر آن در محاسبه شاخص کل بورس می باشد. به این صورت که هر چه ارزش بازار یک شرکت بیشتر باشد، تغییرات قیمت آن در شاخص کل بورس بیشتر تاثیر می گذارد. به این گونه شرکت ها اصطلاحا سهام شاخص ساز گفته می شود.
در بورس ایران معمولا هرگاه اوضاع شاخص کل مساعد نباشد، سهام شرکت های کوچک هم حتی اگر از نظر بنیادی و تکنیکال در وضعیت خوبی باشند، معمولا رشد نمی کنند. بنابراین برای رشد سهام شرکت های کوچک، شرکت های بزرگ و شاخص ساز باید حداقل در محدوده متعادل معامله شوند و صف فروش شدن این شرکت ها از نظر روانی بر کلیت بازار حتی سهام ارزنده تاثیر می گذارد. بنابراین همواره توصیه می شود که قسمت بزرگی از پرتفوی خود را به این سهام اختصاص دهید و در صورتیکه می خواهید در سهام شرکت های کوچک سرمایه گذاری کنید، برای اطمینان از جو روانی بازار، نیم نگاهی نیز به وضعیت این نمادها داشته باشید.
در زمان نگارش این مقاله، فهرست ده شرکت برتر پذیرفته شده در بورس، از نظر ارزش بازار به شرح زیر هستند:
- فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)
- صنایع پتروشیمی خلیج فارس (فارس)
- توسعه معادن و صنایع معدنی خاور میانه (میدکو)
- ملی صنایع مس ایران (فملی)
- معدنی و صنعتی گل گهر (کگل)
- سرمایه گذاری تامین اجتماعی (شستا)
- معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد)
- گروه مدیریت سرمایه گذاری امید (وامید)
- گسترش نفت و گاز پارسیان (پارسان)
- پتروشیمی پارس (پارس)
لازم به ذکر است که به دلیل اهمیت شرکت های با ارزش بازار بالا، شاخصی تحت عنوان شاخص 30 شرکت بزرگ نیز توسط سازمان بورس طراحی شده و هر روز آپدیت می شود. این شاخص می تواند برای مقایسه با سایر شاخص ها مانند شاخص کل یا هموزن مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال اگر در یک دوره زمانی مشخص، شاخص کل 2 برابر و شاخص 30 شرکت بزرگ 2.5 برابر رشد داشته است، می توان این گونه استنباط کرد که در این دوره شرکت های بزرگ بازدهی بهتری نسبت به سایر شرکت ها به ثبت رسانده اند. شرکت های موجود در شاخص 30 شرکت بزرگ بعد از یک دوره زمانی مشخص آپدیت می شوند. برای مشاهده فهرست شرکت های موجود در این شاخص می توانید به صفحه اصلی سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com مراجعه کرده و با کلیک روی عبارت شاخص های منتخب، گزینه ی شاخص 30 شرکت بزرگ را مطابق شکل زیر انتخاب نمایید.
در یکی از بخش های صفحه نمایش داده شده می توانید فهرست این شرکت ها را بر اساس حروف الفبا مشاهده نمایید. توجه داشته باشید که این فهرست تنها شرکت های پذیرفته شده در بورس را شامل می شود و شرکت های فرابورس در این فهرست قرار نمی گیرند.
نکته: در سایت tsetmc، ارزش بازار هر شرکت در صفحه مختص به نماد آن شرکت، مطابق شکل زیر قابل مشاهده می باشد.
جمع بندی
در این مقاله به طور مفصل با ارزش بازار شرکت ها آشنا شدیم. هنگامی که شرکت ها در بورس عرضه اولیه می شوند، ارزش بازار آنها را می توان به سادگی و با ضرب تعداد سهامشان در قیمتی که معامله می شوند، به دست آورد. ارزش بازار را می توان به عنوان معیاری برای چینش یک سبد در نظر گرفت. به این صورت که اگر ریسک پذیری پایینی دارید، بخش اعظمی از سبد خود را به شرکت های با ارزش بازار بالا اختصاص دهید و به همین ترتیب اگر ریسک پذیری بالاتری دارید، می توانید به شرکت های با ارزش بازار متوسط یا کم، وزن بیشتری بدهید.
شاخص بورس چیست؟
بازار بورس اوراق بهادار، به مانند هر بازار دیگر، دستخوش اصل و قانون عرضه و تقاضا کالا قرار دارد.
برای نمایش رونق این بازار باید روشها و شاخصهای ارزیابی مناسبی ابداع و محاسبه شود.
ابتدا بازار یا بورس اوراق بهادار را معرفی کرده سپس به شاخصهای کارایی چند بورس مطرح خواهیم پرداخت و شیوه محاسبه هر یک را مشخص خواهیم کرد.
در انتها نیز با شاخص بورس تهران آشنا شده و نحوه محاسبه آن را تعیین خواهیم کرد. البته به غیر از شاخص کل به شاخصهای دیگری که در تابلو بورس اوراق بهادار تهران نمایش داده میشود نیز خواهیم پرداخت.
انواع شاخص بورس
هر چند روشهای مختلفی برای دستهبندی و تفکیک شاخصهای بازارهای مالی وجود دارد، ولی شاید بهترین روش تفکیک آنها بر اساس محل یا ناحیهای باشد که محاسبه شاخص بازار در آن صورت میگیرد.
شاخصهای ملی و شاخصهای جهانی
بر اساس ناحیه یا محلی که شاخص بازار در آن اندازهگیری میشود، میتوان شاخصها را به معیارهای محلی (Local) یا ملی (National) و جهانی (Global) طبقهبندی کرد.
این امر از این جهت مناسب است که اگر بخواهیم دو یا چند بازار مالی را در بین دو یا چند کشور مقایسه و مشخص کنیم که کدام کشور، محل مناسبی برای سرمایهگذاری خارجی است، از شاخصهای جهانی کمک میگیریم.
ولی اگر واحد ارزی یا پولی کشورها مهم نباشد، بهترین شرایط برای سرمایهگذاری توسط شاخصهای مالی محلی صورت میگیرد. شاخص بازار در ناحیه یورو یا شاخصهای بازار آمریکا لاتین از جمله شاخصهای ناحیهای هستند.
برای مثال شاخصهایی نظیر MSCI-World یا S&P 100 بر اساس چند کشور و ناحیه میتواند یک شاخص جهانی باشند و در مقابل شاخصهای مربوط به بازارهای مشخص مانند شاخص آمریکایی S&P 500 یا Nikkei 225 در ژاپن به عنوان شاخصهای ملی شناسایی میشوند زیرا شرکتهای چند ملیتی در محاسبه این شاخصها نقش کمرنگتری دارند.
شاخصهای وزنی
از نظر نحوه محاسبه شاخص بازار مالی میتوان آنها را به شاخصهای وزنی و بدون وزن نیز تقسیمبندی کرد.
در شاخصهای وزنی، حجم شرکتها و سرمایه اولیه آنها و همچنین تعداد سهام شناور در تعیین شاخص بورس به کار گرفته میشوند.
بنابراین هر چه شرکت بزرگتر و یا سرمایه بیشتری باشد، دارای سهم بیشتری در تعیین شاخص بورس خواهد بود.
به این ترتیب وزنها نشان دهنده سهم یا اهمیت بیشتر یک شرکت در تعیین شاخص بورس است. در نتیجه با افزایش یا افول سهام این گونه شرکتها، شاخص رشد یا نزول بیشتری را نشان خواهد داد.
در عوض نوع دیگری از شاخصها بدون در نظر گرفتن وزن، محاسبه میشوند.
به این ترتیب همه شرکتها (چه بزرگ و چه کوچک) در شیوه محاسبه شاخص بورس یا بازار مالی، نقش یکسانی دارند و به این ترتیب رشد یا رکود شرکتهای کوچک نیز در تغییرات شاخص بورس تاثیر گذار است.
به این ترتیب با توجه به اختلاف در شاخص وزنی و بدون وزن پی میبریم که بازار به سمت صنایع بزرگ تمایل دارد یا صنایع کوچک بازده و کارایی بهتری دارند.
در ادامه به معرفی بعضی از شاخصهای معروف بازارهای مالی میپردازیم و خصوصیت هر یک را بیان خواهیم کرد.
ابتدا شاخصهای جهانی مورد بررسی قرار گرفته سپس به شاخصهای محلی یا بازارهای مالی در کشورها خواهیم پرداخت.
شاخص بازار اوراق بهادار تهران نیز در آخر به طور مفصلتر مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
شاخص کل قیمت چیست؟
همانطور که پیش از این نیز مطرح شد شاخص نماگری است که سطح عمومی قیمت یا بازدهی را برای گروهی یا کل سهام نشان میدهد.
بنابراین شاخص کل قیمت نشاندهنده سطح شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر عمومی قیمت کلیه سهام موجود در بازار بورس است.
از آنجایی که شاخص یک عدد است و واحد اندازهگیری خاصی برای آن تعریف نشده است به منظور اینکه قابلیت تفسیر و تحلیل پیدا کند به این صورت عمل میگردد.
یک سال مشخص را به عنوان سال پایه تعریف میکنند و تمامی ارقام شرکتها در آن سال را به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف میکنند.
پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سالهای بعد را نسبت به آن سال میسنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق میافتد.
نکاتی مهم در رابطه با شاخص کل قیمت:
در این شاخص زمانی که شرکتها از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران افزایش سرمایه میدهد و یا تعداد شرکتها کم و یا زیاد میشوند تعدیل میگردد که به دلیل پیچیدگی محاسبات از تشریح شیوه آن خودداری میگردد.
زمانی که یک سهم به دلایل مختلفی مانند شفافسازی؛ برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوقالعاده بسته میشود قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص منظور میگردد.
از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکتهای مختلف اثر میپذیرد و بنابراین شرکتهای بزرگتر موجب تغییرات بزرگتر شاخص بورس میگردند
نبایستی صرفاً تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی وضعیت کلی بازار بایستی از سایر شاخصها نیز کمک گرفت.
یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی است اما چون سه تا ۵ سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشتهاند شاخص کل رشد قابلتوجهی را ثبت میکند.
سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر اساس میزان نقدشوندگی، درصد شناوری سهام، وضعیت سودآوری، تعداد سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیمبندی میکند.
شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفتهشده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه میگردد و از آن به عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد میگردد.
شاخص کل هموزن:
شیوه محاسبه شاخص کل هموزن مشابه شاخص قیمت کل است با این تفاوت که از تعداد سهام شرکت در محاسبه شاخص استفاده میگردد.
در واقع در این شاخص فارغ از اینکه شرکتها چه اندازهای دارند اثر یکسانی را خواهند داشت در حالی که در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمتها اثر بااهمیتی در محاسبات دارند.
تفاسیر مهم همزمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هموزن:
در بازار بورس تفاسیر همزمان شاخص قیمت کل و شاخص هموزن بسیار رایج است.
زمانی که شاخص کل صعودی است اما شاخص هموزن نزولی است به این معنی است که اغلب سهام بازار نزول داشتهاند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.
زمانی که شاخص کل نزولی است و شاخص هموزن صعودی است به این معنی است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزول کردهاند و در نتیجه شاخص کل کاهش شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر پیدا کرده است.
اما عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کردهاند اگر این حالت طی دو الی ۴ روز کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایهگذاران برای کسب سود بایستی به سمت سهام کوچک و متوسط متمایل شوند.
اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند:
در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت روبهرو شده است و اگر این موضوع براتی چندین روز متوالی اتفاق بیفتد بستگی به شرایط حاکم بر بازار ممکن است شاهد این تفسیر ایجاد گردد که بازار به سمت رکود پیش میرود.
اگر هر دو شاخص صعود کنند:
در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی میشوند و رخداد این حالت در طی چند روز میتواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماههای آتی را بدهد.
شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟
شاخص قیمت و بازده نقدی بیانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران است.
لازم به ذکر است که سود حاصل از سرمایهگذاری در بازار بورس از دو محل است:
سود نقدی مصوب مجامع
سود ناشی از افزایش قیمت سهام
شاخص اخیر هر دو مورد را در خود دارد و هر دو را نمایش میدهد.
این شاخص به شاخص TEDPIX معروف است.
شاخص بازده نقدی چیست؟
این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع را که به سود نقدی معروف است محاسبه مینماید و از این دریچه بازدهی ناشی از کلیه سودهای پرداختی توسط شرکتهای بورسی را محاسبه مینماید.
نکته مهم شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر آنکه وقتی این شاخص نزول نماید به این معنی است که در مجامع سود کمتری پرداخت میگردد و در این حالات نبایستی خیلی به انتظار کسب سود نقدی سنگین باشیم و انتظارات و یا سبک معاملهگری خود را اصلاح نماییم.
شاخص صنعت و شاخص مالی:
پیش از اینکه بخواهیم در رابطه با این دو شاخص مطالبی را خدمت شما بیان کنیم لازم است تا به این نکته اشارهکنیم که شرکتها را بر اساس ماهیت فعالیتشان میتوان تقسیمبندی کرد.
شرکتهای تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی شرکتهای بورسی را شامل میشوند.
بیش از ۶۰ درصد شرکتهای فعال در بورس را شرکتهای تولیدی تشکیل میدهند.
همچنین مشاوره مالی و شرکتهای تأمین سرمایه جزو خدمات مالی محسوب میشوند.
شرکتهای حاضر در دسته اول را در زمره شاخص صنعت و شرکتهای حاضر در حوزه دوم را در شاخص مالی تقسیمبندی میکنند.
برای مثال شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فنآوران که به تولید متانول اشتغال دارند در شاخص صنعت و شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان در شاخص مالی تقسیمبندی میگردند.
لازم به ذکر است که شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکتهای فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه میگردند و تفاوت آنها با شاخص مزبور در تعداد شرکتهای حاضر در آن صنعت است.
شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) :
عموماً برخی از شرکتهای حقوقی مالکیت اصلی و عمده شرکتهای سهامی را بر عهده دارند.
زمانی که یک شرکت یا شخص حقوقی یا حقیقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد به عنوان سهامدار اصلی آن شرکت شناخته میشود و سهام تحت مالکیت آنها معمولاً جزو سهامی به حساب نمیآید که به صورت فعال در بازار معامله شود.
شناوری سهام به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد که نزد سرمایهگذاران خرد (غالبا حقیقی) قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک را دارد و خرید سهام با هدف نگهداری و یا افزایش کنترل و نفوذ در شرکت خریداری نمیگردد.
درصد شناوری یک سهم در سایت بورس اوراق بهادار نمایش داده میشود.
شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه میکند که توسط سرمایهگذاران خرد مورد معامله قرار میگیرد.
شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ میگردد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر:
سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یکبار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس را که بالاترین درجه نقد شوندگی را دارند ارائه مینماید.
شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را ارائه مینماید.
بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکتهای لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ میگردند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر:
بزرگی شرکتها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه میشود.
برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت از رابطه زیر کمک گرفته میشود:
قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت
۳۰ شرکت بزرگتر شامل شرکتهایی میشود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگتر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد مینماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.
معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگتر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی میدهند.
کلام آخر:
در بالا به تشریح مهمترین شاخصهای محاسبه شده در سازمان بورس پرداختیم.
نکته مهم و حیاتی پیرامون شاخص این هست که با استفاده از تحلیل شاخصها صرفاً میتوان یک دیدگاه کلی از وضعیت جاری بازار کسب کرد و اینکه برای ارزیابی تغییر وضعیت در بازار (برای مثال از رکود به رونق) باید رفتار شاخص را طی چندین روز و یا چندین هفته بررسی کرد تا بتوان به نتیجه قطعی دست یافت.
معرفی شاخص های بورس
حتی اگر در بورس و بازار سرمایه تاکنون فعالیتی نداشته اید، اما حتما در اخبار و رسانه ها اخبار مربوط به نوسانات شاخص بازار بورس تهران را شنیده اید به عنوان مثال در هفته ای که گذشت شاخص بورس تهران با افت ده هزار واحدی همراه بود، اما معنای این رقم چیست؟ کاهش یا افزایش این عدد چه تاثیری بر قیمت سهام ها یا سود سهام ها دارد؟
با ایزی سیگنال همراه باشید تا به زبان ساده کلیات این مفهوم را توضیح دهیم.
تعریف کلی
همان طور که از نام مشخص است، شاخص بازار به معنای معیار و یا نشانگری برای سنجش وضعیت آن بازار، روند رشد یا افت و حتی پیش بینی وضعیت عمومی قیمت ها در آینده است.
شاخص کل TEDPIX
یکی از پرکاربرد ترین شاخص ها، شاخص کل است که همان شاخص بازدهی یا شاخص قیمت و بازده نقدی در بازار بورس تهران است. این شاخص نشان دهنده سطح عمومی قیمت ها، سود پرداختی و میانگین بازدهی بازار است. بدیهی است که افزایش آن به معنای افزایش بازدهی و سود دهی به طور کلی رشد بازار است و به طور مشابه کاهش آن به معنای کاهش بازدهی و افت بازار است.
همانطور که گفته شد این شاخص میانگین بازدهی را نشان می دهد پس هرچه یک شرکت میزان سهام بیشتری در بازار سرمایه داشته باشد نوسانات بازدهی آن تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد.
شاخص قیمتTEPIX
این شاخص نیز شاخص مهمی است و شبیه شاخص کل است با این تفاوت که دیگر میزان سود سهام ها در نحوه محاسبه آن لحاظ نمی شود و این شاخص فقط نشان دهنده سطح عمومی قیمت های سهام است. در واقع فقط میانگین قیمت سهام ها را به ما می دهد. در این شاخص هم شرکت هایی که از نظر تعداد سهام بزرگتر هستند، تاثیر بیشتری در میانگین دارند.
شاخص هم وزن
گفتیم که در دو شاخص قبل اندازه شرکت از لحاظ تعداد سهام در رقم شاخص موثر است و اگر تعداد سهام شرکت بیشتر باشد یعنی وزن بیشتری دارد و تاثیر بیشتری بر شاخص ها دارند.
حال اگر اندازه شرکت در نظر گرفته نشود و شاخص بر اساس وزن دهی یکسان به کلیه شرکت ها محاسبه شود به آن شاخص هم وزن گفته می شود . می توان شاخص کل هم وزن یا شاخص قیمت هم وزن را محاسبه کرد.
شاخص بازده نقدیTEDIX
این شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی براساس میزان سود پرداختی به سهامداران است و تفاوت آن با شاخص کل آن است که قیمت سهام ها در آن محاسبه نمی شود.
شاخص صنعت
این شاخص بیانگر تغییرات قیمت سهام شرکت های بخش تولید و صنعت است و تغییرات قیمت سهام شرکت مالی و غیر تولیدی در آن در نظرگرفته نمی شود.
شاخص مالی
تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال درحوزه غیر تولیدی و مالی هم چون بانک ها، بیمه و شرکت های سرمایه گذاری با این شاخص نشان داده می شوند.
سایر شاخص ها
علاوه برآن ها شاخص های دیگری برای بازار سرمایه نیز تعریف شده است. هم چون شاخص ۵۰ شرکت برتر، که شاخص قیمت ۵۰ شرکت برتر را از نظر قابلیت نقد شوندگی بالا نشان می دهد. یا شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، که شاخص قیمت ۳۰ شرکت بزرگ از نظر تعداد سهام را نشان می دهد. هم چنین شاخص های بازار اول و دوم و شاخص سهام شناور آزاد و نیز سایر شاخص ها که البته شاخص های بالا از کاربرد و اهمیت بیشتری برخوردارند.
jafari
نوشتههای مرتبط
اندیکاتور ZigZag : بهترین مسیر برای یافتن نقاط کلیدی
در واقع اندیکاتور ZigZag یک فیلتر گرافیکی برای ساده نشان دادن یک تصویر بصری از حرکت قیمت است. این اندیکاتور داده های قیمت را تغییر نمی دهد، حداقل محاسبات ریاضی را انجام می دهد و یک ابزار برای تجزیه و تحلیل روند بازار محسوب می شود.
آشنایی با حق تقدم سهام
آشنایی با حق تقدم سهام افرادی که به تازگی وارد عرصه سرمایه گذاری در بورس شده اند، ممکن است با مفهوم سرمایه حق تقدم سهام آشنایی نداشته باشند. اگر به مفاهیم دنیای سرمایه گذاری و بورس علاقه مند هستید با ما همراه باشید تا با این مفهوم به زبان ساده آشنا شوید. قبل از توضیح […]
وارن بافت کیست+مستند زندگی پولدار ترین مرد دنیا
وارن بافت کیست+مستند زندگی پولدار ترین مرد دنیا وارن ادوارد بافت در ۳۰ آگوست سال ۱۹۳۰ از مادری به نام لیلا و پدری به نام هاوارد که کارگزار بورس و نمایندهی کنگره بود متولد شد. او که دومین فرزند بزرگ خانواده بود، دو خواهر داشت و در سنین بسیار پایین، استعداد شگفت انگیزی را در […]
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال بخشی از آموزش های مربوط به تحلیل تکنیکال کلاسیک، مبحث الگوهای نموداری یا الگوهای قیمتی در روند سهام هست. توصیه می شود حتی اگر تمایلی به یادگیری تحلیل گری پیشرفته بازار سرمایه ندارید، اما حداقل به عنوان معامله گر به این الگوها توجه کنید و آن ها را یاد بگیرید […]
معرفی کتاب: راهنمای بازارهای مالی
معرفی کتاب: راهنمای بازارهای مالی چرا این بازارها به وجود می آیند و چگونه عمل می کنند؟ یادگیری و دانش اندوزی پیرامون اقتصاد و عملکرد بازار های مالی پیش از ورود به آغاز معامله گری در هر بازارمالی لازم و اجتناب ناپذیر است. بنابراین الزام، به معرفی کتاب راهنمای بازار های مالی اثر مارک لوینسون […]
دیدگاه شما