سودآوری پیمان آتی


قرارداد آتی (Future) چیست؟

بررسی سودآوری استراتژی انجام معاملات با قیمتهای آغازین در بازار قراردادهای آتی سکه مورد معامله در بورس کالای ایران

کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت ، اقتصاد ، توانمندی صنعت جهانگردی در توسعه

خرید و دانلود فایل مقاله

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 11 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله بررسی سودآوری استراتژی انجام معاملات با قیمتهای آغازین در بازار قراردادهای آتی سکه مورد معامله در بورس کالای ایران

رضا اسماعیلی نیری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

اکبر میرزاپورباباجان - استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

چکیده مقاله :

در این مقاله، به بررسی سودآوری استراتژی انجام معاملات با قیمتهای آغازین در بازار قراردادهای آتی سکه مورد معامله در بورس کالای ایران از آذر 1389 تا پایان شهریور 1394 پرداخته ایم. بهطور دقیقتر، با استفاده از قیمت آغاز معاملات هرروز بازار قراردادهای آتی سکه و قیمت سه ساعت بعد از آن و قیمت تسویه پایانی، این موضوع را مورد بررسی قراردادیم که آیا انجام معاملات با اتکا به قیمت های آغازین بازار، استراتژی سودآوری می باشد. نتایج این بررسی نشان می دهد که با لحاظ نمودن سه ساعت بعد از آغاز معاملات به عنوان راهنمای سرمایه گذاری، استراتژی انجام معاملات با قیمت های آغازین در بازار قراردادهای آتی سکه بورس کالای ایران یک استراتژی سودآور است

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا ICMET01_172 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

اسماعیلی نیری، رضا و میرزاپورباباجان، اکبر،1396،بررسی سودآوری استراتژی انجام معاملات با قیمتهای آغازین در بازار قراردادهای آتی سکه مورد معامله در بورس کالای ایران،کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت ، اقتصاد ، توانمندی صنعت جهانگردی در توسعه،مشهد،https://civilica.com/doc/699395


در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1396، اسماعیلی نیری، رضا؛ اکبر میرزاپورباباجان )
برای بار دوم به بعد: ( 1396، اسماعیلی نیری؛ میرزاپورباباجان )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

یکی از مفاهیم بنیادی در بورس و بازار سرمایه، قرارداد آتی است. قراردادهای آتی در ابتدا در مورد محصولات کشاورزی و فرآورده های نفتی مورد معامله قرار می گرفتند. پس از مدتی قرارداهای آتی بر پایه نرخ بهره، ارز و شاخص بازار سهام انجام گرفت. معامله گران در این بازار نیاز دارند که با قراردادهای آتی و ویژگی های آن آشنایی کامل پیدا کنند. در اینجا سعی شده است مفهوم قرارداد آتی، اهداف و ویژگی های آن، اهرم قراردادهای آتی و همچنین قرارداد آتی در بیت کوین نیز به تفصیل بیان شود.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

قرارداد آتی (Future) چیست؟

قرارداد آتی

قرارداد آتی نوعی از قرارداد است که طبق آن طرف فروشنده تعهد می کند که در زمان معینی، مقدار تعیین شده ایی از کالا را با توجه به قیمت تعیین شده به فروش برساند. همچنین طرف دیگر در این قرارداد تعهد می کند که کالای مورد نظر را در زمان معین شده خریداری کند. در این قرارداد معمولا برای پای بندی به تعهدات درون قرارداد، مبلغی به عنوان تضمین گذاشته می شود.

این مبلغ با توجه به تغییرات قیمت آتی به عنوان تضمین تعیین می شود. پس به موجب قرارداد آتی می توان کالایی را خریداریی کرد و در زمان معین شده، قیمت کالا پرداخت شده و کالا تحویل گرفته می شود. قراردادهای آتی معمولا در بورس سودآوری پیمان آتی مورد معامله قرار می گیرند. این نوع قراردادها می توانند سهام، ارز و یا اوراق قرضه را شامل شوند. این نوع قرارداد می تواند در کنترل ریسک نقش بسزایی داشته باشد. این قرارداد بر روی کالا یا دارایی منعقد می شود که تحت عنوان دارایی پایه شناخته می شود. (1)

قرارداد آتی (Future) چیست؟

در بورس کالا این دارایی پایه می تواند محصولات کشاورزی و یا محصولات نفتی باشد که طی قرارداد آتی مورد معامله قرار می گیرد. بر طبق این قرارداد باید حجم دارایی پایه مشخص شود. اندازه این قرارداد توسط بورس تعیین می گردد. علاوه بر این، بورس مشخص می کند که تاریخ سر رسید قرارداد آتی چه موقعی باشد. این قرارداد مولفه های دیگری نیز دارد؛ وجه تضمین اولیه، حد نوسان قیمت روزانه، حداکثر حجم هر سفارش، سقف مجاز موقعیت های باز، تحویل و مهلت گواهی آمادگی تحویل و جرایم و کارمزد از مولفه های دیگر در قراردادهای آتی هستند.

به طور کلی قراردادهای آتی در دو نوع دسته بندی می شوند. نوع اول شامل قراردادهای آتی بر پایه دارایی های فیزیکی است و نوع دوم قراردادهای آتی در حوزه سهام و شاخص است. نوع تسویه در قراردادهای مالی نیز یا به صورت تسویه فیزیکی است یا به صورت تسویه نقدی. در تسویه فیزیکی باید دارایی مورد نظر همان طور که در قرارداد مشخص شده است، به طرف معامله، تحویل داده شود.

در حالی که در روش تسویه نقدی، پولی که با ارزش کنونی دارایی برابری می کند را به طرف معامله پرداخت می کنند و دارایی به طور مستقیم تبادل نخواهد شد. با این دو روش می توان پرداخت ها و تسویه های قرارداد آتی را به سرانجام رسانید. (2)

قرارداد آتی (Future) چیست؟

بعد از این که معامله قرارداد آتی انجام شد، سه اتفاق ممکن است بیفتد. خنثی شدن معامله، بازگرداندن و یا تسویه. در صورتی که معامله آتی با تراکنش مخالفش با ارزش یکسان بسته شود، خنثی شدن اتفاق افتاده است. با این کار معامله گران می توانند قبل از اینکه تاریخ تسویه فرا برسد، از ضرر یا سود خود اطلاع پیدا کنند.

در صورتی که معامله گر تصمیم بگیرد که یک قرارداد آتی جدید بعد از خنثی شدن ترید اول، باز کند و زمان انقضای قرارداد را افزایش دهد، عمل بازگرداندن اتفاق می افتد.


همچنین در صورتی که معامله گر، ترید خود را خنثی نکند و یا بازنگرداند، بدیهی است که قرارداد در تاریخ انقضای خودش تسویه می گردد. در این حالت طبق قرارداد، مبلادله کالا و یا پول نقد انجام خواهد گرفت و قرارداد آتی به پایان می رسد. در ادامه در مورد هدف از انعقاد قراردادهای آتی بحث می کنیم. (2)

هدف از قرارداد آتی چیست؟

در قراردادهای آتی، هزینه های ریسک های سرمایه گذاری کاهش می یابد. این نوع قراردادها می توانند از نوسانات شدید بازار جلوگیری کنند؛ روند اصلاح قیمت ها را سرعت ببخشند و موجب تعادل قیمت ها در بازار شوند. علاوه بر این، قراردادهایی آتی می توانند کارایی بازار سرمایه را موجب شوند. در واقع با وجود قراردادهای آتی می توان مبادلات را آسان تر کرد و این موضوع برای کاهش پیچیدگی ها مبادلاتی بسیار مهم است. بنابراین برای تحقق این اهداف می توان به سراغ قراردادهای آتی رفت.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

سپرده در قراردادهای آتی چیست؟

در مبحث قراردادهای آتی، سپرده نیز نقش مهمی دارد. به همین منظور یک سپرده اولیه برای خرید و یا فروش قرارداد آتی در نظر گرفته می شود که متناسب با ارزش کل دارایی است. بنابراین برای تعیین سپرده اولیه ارزش کل دارایی هم حائز اهمیت است. برای محاسبه این ارزش از یک فرمول استفاده می شود.

با استفاده از این فرمول باید حجم قرارداد در قیمت قرارداد آتی ضرب شود و حاصل ضرب این دو مقدار می تواند ارزش قرارداد آتی را به دست بیاورد؛ این کار توسط بورس کالا انجام می گیرد. همچنین این مبلغ با توجه به شرایط نوسان قیمتی، متغیر است. مبلغ سپرده اولیه به عنوان تضمین در نظر گرفته می شود.

در زمینه سپرده در قراردادهای آتی، سپرده حداقل و سپرده متغیر نیز وجود دارد. سپرده حداقل در واقع درصدی از همان سپرده اولیه است که طرفین می توانند تا سطح همان درصد در جریان روزآمد سازی معامله قرار داده شوند. سپرده متغیر هم مقداری از دارایی است که از هرکدام از اعضا برای تامین ریسک نوسان قیمتی در قبال قراردادهای آتی گرفته می شود که این کار از طرف بورس انجام می گیرد. (3)

مفهوم قرارداد آتی در بیت کوین چیست؟

قرارداد آتی در بیت کوین نیز وجود دارد و به این صورت است که مشترک با پیش بینی آینده قیمت ارز دیجیتال بدون در اختیار داشتن بیت کوین، قرارداد می بندد. این کار با سفته بازی انجام می گیرد و با افزایش یافتن قیمت بیت کوین، سود حاصل می شود. نکته حائز اهمیت این است که قراردادهای آتی بیت کوین به صورت قانون گذاری شده انجام می شوند.

بنابراین افراد می توانند از مسائل و مشکلات مصون بمانند. در قراردادهای آتی بیت کوین، اصول قرارداد آتی سنتی حفظ می شود. معامله گران در این بازار می توانند قرارداد آتی خرید که به لانگ معروف است و همچنین قراردادهای آتی فروش که به شورت معروف است را کسب کنند؛ این قراردادها موجب کسب سود می شوند. در این نوع قراردادها افراد فروشنده هم می توانند با پیش بینی از این بازار وارد معامله شوند، با این تفاوت که فروشندگان معمولا پیش بینی ثابت ماندن یا کاهش قیمت را ارائه می دهند.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

مزایا و معایب قرارداد آتی چیست؟

از مزایای قرارداد آتی این است که می تواند به خوبی ریسک را در برابر تغییرات قیمتی در آینده پوشش دهد و موجب کسب سود شود. در واقع با استفاده از قرارداد آتی، قیمت فروش برای زمان آینده تثبیت می شود. این موضوع سبب می شود که قیمت در برابر نوسانات قیمتی حفظ گردد و جلوی ریسک نوسانات قیمتی گرفته شود.

علاوه بر این، مصرف کننده کالا می تواند حجم کالای خود را با قیمتی که تثبیت شده است، دریافت کند. با وجود اهرم قرارداد آتی هم معامله گران می توانند از خرید و یا فروش قرارداد آتی، سود به دست بیاورد. از مزایای ویژه این نوع قرارداد هم می توان به انعطاف پذیری آن اشاره کرد؛ به طوری طرفین معامله بتوانند راحت تر فرایند معامله را طی کنند. (4)

در مورد معایب قرارداد آتی می توان گفت این قرارداد می تواند بسته به شرایط، برای معامله گران زیان نیز به همراه داشته باشد. در صورتی که قیمت سهام شرکت مورد نظر در هنگام بازگشایی نماد، افزایش زیادی داشته باشد، خریدار یا فروشنده قرارداد آتی دچار ضرر و زیان می شود. (4)

اهرم در قرارداد آتی به چه معناست؟

اهرم در قرارداد آتی می تواند با مبلغ معینی سرمایه، موجب سود و یا زیان سرمایه گذار شود. برای محاسبه اهرم مالی در بازار آتی باید میزان ارزش قرار داد مورد نظر را بر میزان وجی که به عنوان تضمین اولیه در نظر گرفته شده است، تقسیم کرد تا اهرم بازار آتی تعیین گردد. بنابراین اگر معامله در وضعیت سود باشد، اهرم قرارداد آتی می تواند موجب سود بیشتر بشود و در صورتی که معامله در وضعیت زیان قرار گیرد، با وجود اهرم قرارداد آتی موجب زیان معامله گر می شود.

نکته ایی که در اینجا مشخص می شود این است که اهرم مالی ممکن است دچار تغییر شود و مبلغ آن ثابت نیست. در واقع با وجود اهرم در قراردادهای آتی، معامله گر می تواند با وجود سپرده اولیه خود، با توجه به کل ارزش دارایی، سود یا زیان به دست بیاورد. (5)

بازیگران بازار آتی چه کسانی هستند؟

در قراردادهای آتی دو موضع یا پوزیشن وجود دارد. موضع خرید که به Long Position معروف است و موضع فروش که به Short Position معروف است.

موضع خرید مربوط به موقعی است که معامله گر شروع به انجام معامله می کند و اوراق بهادار یا کالا یا ارز خریداری می کند. این گونه افراد اقدام به خرید قرارداد آتی می کنند و در تاریخ انقضای قرارداد بر طبق تعهد، دارایی پایه خود را تحویل می گیرند؛ در این حالت معامله گر در حالت Long قرار می گیرد.

موضع فروش مربوط به موقعی است که معامله گر در موقعیت فروش اقدام به فروش اوراق بهادار یا کالا و یا ارز می کند. بر طبق قرارداد آتی مورد نظر این شخص ملزم به تحویل دارایی پایه در تاریخ مشخص شده است؛ در این حالت معامله گر در حالت Short قرار می گیرد.

قرارداد آتی (Future) چیست؟

ویژگی های قرارداد آتی چیست؟

یکی از ویژگی ها بارز قراردادهای آتی، هزینه کم معامله است؛ به طوری که در مقایسه با معامله نقدی هزینه کمتر است. یکی دیگر از از ویژگی های قرارداد آتی که می توان به آن اشاره کرد، معامله آن در بورس است. این موضوع باعث می شود که بازار منسجم تری به وجود بیاید و شفافیت بیشتری برای قیمت ها ایجاد شود.

همچنین وجود اتاق پایاپای باعث می شود که پشتوانه خوبی برای هر دو طرف معامله ایجاد شود و ریسک اعتباری کاهش پیدا کند. در صورتی که اگر اتاق پایاپای وجود نداشت، امکان این که هر یک از طرفین معامله پشیمان شود و یا قرارداد را به هم بزند بیشتر می شد.

همچنین وجود سپرده اولیه در این نوع قرارداد هم می تواند به عنوان تضمین خوبی برای دو طرف معامله باشد تا هر دو طرف به قرارداد خود متعهد بمانند. بنابراین قراردادهای آتی پوشش ریسک خوبی دارند و با پوشش ریسک ها، خطرات ناشی از نوسانات قیمتی به حداقل می رسد. (5)

نتیجه گیری و جمع بندی

با بررسی مطالب ذکر شده می توانید با مفاهیم قرارداد آتی و زیر شاخه های آن آشنایی کامل پیدا کنید. هر چه بیشتر در این حوزه اطلاعات به دست بیاورید و دانش خود را بالاتر ببرید، از پیچیدگی ها این نوع قراردادها کاسته می شود. در نتیجه می توانید قراردادهای مناسب تری را منعقد نمایید و سودآوری خود را در انجام معاملات، تضمین کنید.

قرارداد آتی بیت کوین

قرارداد آتی بیت کوین

کیمیا رئیسی

کیمیا رئیسی یکشنبه 18 خرداد 1399

از آنجایی که تحلیل ها و نظرات در مورد ارزهای دیجیتال بسیار متفاوت اند، توجه به همه آنها می تواند چالش بر انگیز باشد. معاملات آتی بیت کوین از پایان سال 2017 در دسترس هستند. آنها همچنین به طور بالقوه بر تصمیمات نظارتی بر ابزارهای مالی بیت کوین مانند ETF تاثیر می گذارند.

برخی از سرمایه گذاران برای انجام معاملات خود روش معاملات آتی را پیش می گیرند. یک قرارداد آتی، قراردادی است که بین دو نفر منعقد شده که در آن یک دارایی مشخص، در زمانی معین در آینده و با قیمتی توافقی خرید و فروش می‌شود. این روش به کاهش ریسک و احتمال زیان کمک می کند.

قرارداد آتی چیست؟

قرارداد آتی، قراردادی از پیش تعیین شده است که بر اساس آن فروشنده متعهد می‌شود در تاریخ معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمت مشخص بفروشد و در مقابل، طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود همان کالا را با همان مشخصات در تاریخ معین بخرد و برای اینکه هر دو طرف به تعهدات خود عمل کنند باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین اولیه بپردازند.

بیشتر بخوانید: قراردادهای هوشمند (Smart Contract)

این قرارداد دو نوع کوتاه مدت و بلند مدت دارد. قرارداد بلند مدت به این صورت است که طرفین متعهد می شوند در تاریخی که قیمت مورد نظر آنها تثبیت شد، خرید و فروش کنند یعنی قیمت ارجحیت دارد. اما در قرارداد کوتاه مدت، تاریخی مشخص می شود که به محض فرا رسیدن آن معامله صورت می گیرد. در اینجا تاریخ قرارداد ارجحیت دارد.

دو هدف اصلی قرارداد های آتی

  • پیش بینی قیمت بازار
  • کاهش ریسک

در حالت اول، شخصی که پیش بینی کند قیمت نفت تا تاریخ انقضاء قرارداد بالا می رود، میتواند به راحتی از این روش استفاده کند. برای مثال اگر در هنگام عقد قرارداد قیمت نفت 50 دلار باشد و شخص پیش بینی کند که قیمت آن افزایش می یابد، تاریخی را تعیین می کند و در همان زمان معامله را انجام می دهد که احتمالا معامله ای پر بازده و سودآور خواهد بود.

معاملات آتی فقط به کالاها محدود نمی شود. آنها همچنین می توانند به عنوان ابزاری برای حدس و گمان در مورد قیمت دارایی های مالی استفاده شوند.

در حالت دوم، می توانند تا حدودی نوسانات نامناسب بازار را کاهش دهند. بنابراین شخص می تواند روی قیمت مورد نظر خود قرارداد ببندد. به عنوان مثال، اگر قیمت فعلی هر بشکه نفت 50 دلار باشد، یک شرکت کشتیرانی که انتظار دارد قیمت نفت افزایش یابد، می تواند روی 10 بشکه نفت سرمایه گذاری کند. قرارداد آنها 500 دلار خواهد بود. پس از انقضای قرارداد، اگر قیمت هر بشکه نفت به 60 دلار افزایش یابد، این شرکت 100 دلار پس انداز می کند.

قرارداد آتی بیت کوین چیست؟

معاملات آتی بیت کوین قراردادهای آتی است که قیمت بیت کوین را پیش بینی می کند اما افراد را مجبور به خرید و فروش آن نمی کند. بکت اولین قراردادهای آتی فیزیکی بیت کوین را عرضه کرده است که پس از مدت‌ها تلاش توانست مجوز فعالیت خود را از مراجع حوزه اوراق بهادار آمریکا دریافت کند و از ابتدای مهر ماه قراردادهای خود را آغاز کرد. پیش از آغاز عرضه قراردادهای آتی، بکت در چند نوبت عرضه آنها را به تاخیر انداخته بود.

بیشتر بخوانید: بیت کوین گلد (Bitcoin Gold)

تسویه و پردازش قراردادها در تاریخ مشخص نیز توسط پلتفرم Bakkt Warehouse صورت می‌گیرد. تفاوت میان بکت و پلتفرم‌های مشابه، نحوه تسویه قراردادهاست. در بکت با رسیدن به تاریخ سررسید، قرارداد به صورت بیت کوین تسویه خواهد شد، نه به صورت دلار یا هر ارز رایج دیگری. افرادی که قرارداد آتی را برای انجام معاملات خود انجام می دهند، در اصل در مورد قیمت بیت کوین در بازه زمانی مشخصی شرط بندی کرده اند.

سویه و پردازش قراردادها در تاریخ مشخص نیز توسط پلتفرم Bakkt Warehouse صورت می‌گیرد.

برای مثال، اگر شخصی 10 بیت کوین 5000 دلار داشته باشد و احتمال بدهد که قیمت بیت کوین کاهش می یابد، می تواند توسط قرارداد آتی، آنها را با قیمت فعلی 5000 دلار بفروشد. وقتی قیمت به 4000 دلار کاهش یافت، علاوه بر سود آوری، توانسته با نوسانات بازار هماهنگ شود.

معاملات آتی بیت کوین مزیت های بسیاری را برای سرمایه گذاران فراهم می کند

1. تسهیل روند سرمایه گذاری و معامله برای کاربران

2. قرارداد ها این امکان را فراهم می کنند که بدون نیاز به طی کردن روند صحیح نگهداری بیت کوین ها با نوسانات بازار سازگار شویم

3. با اعطای بیت کوین بیشتر به سرمایه گذاران، نقدینگی بیشتری به بازار اضافه می شود. معاملات آتی می توانند نوسانات قیمت بیت کوین را کاهش دهند.

پلتفرم هایی که معاملات آتی بیت کوین را ارائه می دهند

  • CBOE یکی از بزرگ‌ترین مراکز مبادله قراردادهای آتی در جهان که اولین قراردادهای آتی بیت کوین را راه‌اندازی کرد.
  • گروه بازاریابی معاملاتی شیکاگو (CME) یک شرکت شیکاگویی مبادله قراردادهای آتی. این شرکت اعلام کرده که قراردادهای آتی بیت کوین روی پلتفرم آن‌ها، طی سال 2018 حدود 119 درصد رشد داشته است.
  • BitMEX یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های رمز ارز که معاملات قرارداد آتی بیت کوین را ارائه می‌دهد (به جز شهروندان آمریکایی)
  • TD Ameritrade یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کارگزاری در جهان، که اخیرا معاملات قرارداد آتی بیت کوین را راه‌اندازی کرده است.
  • OKEx شرکت هنگ‌کنگی معاملات رمز ارز که قراردادهای آتی بیت کوین را نیز عرضه می‌کند (به جز برای شهروندان آمریکایی)
  • Nasdaq دومین صرافی بزرگ معاملات بورس در دنیا، که قراردادهای آتی بیت کوین را در میانه‌های سال 2019 راه‌اندازی کرد.
  • Bakkt جدیدترین پلتفرم محافظت‌شده قراردادهای آتی بیت کوین که توسط صرافی بین‌قاره‌ای ICE، که NYSE را در اختیار دارد، پشتیبانی می‌شود. تاکنون عرضه قراردادهای آتی توسط این شرکت بارها به تعویق افتاده است اما در میانه‌های سال 2019، این پلتفرم نیز به جمع ارائه‌دهندگان قراردادهای آتی بیت کوین می‌پیوندد.

نقش قراردادهای آتی در رشد نهادهای نظارتی

قراردادهای آتی بیت کوین اصلی‌ترین دغدغه در بازار معاملات بیت کوین، طی معاملات نظارت شده بودند. ازآن پس تحولات بسیاری در مورد وضعیت بیت کوین انجام شد و همچنین بحث ایجاد ETF بیت کوین پیش آمد. تاکنون SEC هنوز هیچ‌کدام از برنامه‌های پیشنهادهای ETF بیت کوین را نپذیرفته است. همچنین بازار قراردادهای آتی بیت کوین هنوز آن‌چنان ثابت نشده تا بتواند ETF بیت کوین را پشتیبانی کند. علاوه بر این SEC حتی درخواست‌های ETF شرکت Van Eck & SolidX سودآوری پیمان آتی را به تعویق انداخته است.

بیشتر بخوانید: بیت کوین بهترین سرمایه گذاری از 1200 سال قبل تا به امروز!

قراردادهای آتی بیت کوین مزیت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاران دارند، چرا که بیت کوین توسط نهادها و سرمایه‌گذاران دیگر پذیرفته می شود. بیشتر پلتفرم‌ها در حال حاضر نیز قراردادهای آتی را برای رمز ارزهای قدیمی‌تر نیز عرضه می‌کنند و پلتفرم Bakkt می‌تواند یکی از مهم‌ترین عناصر برای پیشرفت قراردادهای آتی بیت کوین در میان سایر شرکت‌ها باشد.

قرارداد آتی بیت کوین

در این باره بیشتر بخوانید

ویلی وو: بیت کوین می‌تواند در سال ۲۰۲۱ ارزش کل بازار طلا را پشت سر بگذارد

سودآوری پیمان آتی

قرارداد آتی سهام، قراردادی است تعهدی که بر اساس آن فروشنده (طرف موقعیت فروش) تعهد می کند در سررسید تعیین شده، تعداد معینی از سهم پایه را به قیمتی که در زمان معامله قرارداد تعیین می شود، به فروش رساند و در مقابل خریدار (طرف موقعیت خرید)، تعهد می کند آن سهام را در تاریخ سررسید خریداری کند. سود (زیان) طرفین قرارداد، به قیمت سهم در تاریخ سررسید بستگی دارد.

برخی از خدمات سایت، از جمله مشاهده متن مطالب سال‌های گذشته روزنامه‌های عضو، تنها به مشترکان سایت ارایه می‌شود.
شما می‌توانید به یکی از روش‌های زیر مشترک شوید:

در سایت عضو شوید و هزینه اشتراک یک‌ساله سایت به مبلغ 700,000ريال را پرداخت کنید.
همزمان با برقراری دوره اشتراک بسته دانلود 100 مطلب از مجلات عضو و دسترسی نامحدود به مطالب روزنامه‌ها نیز برای شما فعال خواهد شد!
پرداخت از طریق درگاه بانکی معتبر با هریک از کارت‌های بانکی ایرانی انجام خواهد شد.
پرداخت با کارت‌های اعتباری بین‌المللی از طریق PayPal نیز برای کاربران خارج از کشور امکان‌پذیر است.

به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی همه کاربران به متن مطالب خریداری نمایند!

آشنایی با معاملات آتی شاخص سهام

قرارداد آتی

در جهان پر رقابت امروز، تنوع بخشی به ابزارهای مالی با هدف جذب حداکثری سرمایه گذاران خرد و کلان به داد و ستند سهام و مشارکت در بورس یکی از مهمترین مشغله های ذهنی اقتصاددانان و مدیرانی است که دل در گرو حمایت از بخش تولید کالا و خدمات در کشور دارند و رونق بخشی به بازار سرمایه را به عنوان گامی مهم در پرتوان سازی بخش تولید و اشتغالزایی در صدر برنامه کاری خود قرار داده اند.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا)، قراردادهای آتی شاخص سهام یکی از ابزارهای مالی جدید است که به سبب محاسن عدیده همانند ریسک پذیری کمتر و سودآوری بیشتر، در بازارهای مالی جهان بسیار مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفته و علی رغم نوظهور بودن در بورسهای مطرح جهان ، توانسته است حجم عمده ای از نقدینگی را معطوف خود کند.

قرارداد آتی ( futures contract ) نوعی ابزار مشتقه است که قابلیت خرید و فروش در بازارهای مالی را دارد. در این قرارداد طبق عقد صلح یک طرف (فروشنده) توافق می‌کند در سر رسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را در عوض قیمتی که اکنون تعیین می‌کنند به طرف دیگر (خریدار) تحویل دهد

قرارداد آتی شاخص سهام ، نوعی دیگر از انواع مختلف قراردادهای آتی است با این تفاوت که مبنای محاسبه آن نوسانات خود شاخص یک سهام خاص است. به بیان دیگر ، این ابزار، قراردادی است برای خرید طیف معینی از سهام با قیمت معین و در تاریخ معین.

به عنوان مثال، اگر عدد شاخص S&P ۵۰۰ در تاریخ ۳ آگوست ۲۰۱۵ رقم ۲۰۹۱ بوده باشد ، خریدار و سودآوری پیمان آتی فروشنده قرارداد آتی تعهد می کنند که به سر رسید سپتامبر ۲۰۱۵ شاخص را با عدد ۲۰۸۰.۳ معامله کنند . نظر به اینکه مضرب شاخص مزبور ۲۵۰ دلار است ، اندازه قرارداد آتی یا هر واحد قرارداد آتی برابر است با :

۲۰۹۱ * ۲۵۰ دلار = ۵۲۲۷۵۰ دلار

مانند دیگر ابزارهای مالی ، قراردادهای آتی هم می توانند مبنایی برای تشکیل سبد سهام قرار گیرند.

قرارداد آتی سبد سهام عبارت است از قراردادی که فروشنده تعهد می کند در سر رسید تعیین شده ، سبد پایه را به قیمتی که در زمان انعقاد قرارداد تعیین می شود بفروشد و در مقابل خریدار متعهد می شود آن سبد پایه را در تاریخ سر رسید خریداری کند.

در صورتی که سبد سهام به عنوان مثال ، نماینده شاخص مرجع باشد ( مثلا مشتمل بر سهام ۲۰ شرکت بزرگ) آنگاه لازم است تا الزامات زیر رعایت شود:

  • حفظ تناسب اجزای سبد با سهام تشکیل دهنده شاخص
  • رعایت میزان مشارکت درصدی هر سهم در سبد،برابر با درصد سهم و مورد نظر در سودآوری پیمان آتی شاخص
  • تمامی سهام موجود در سبد باید به طور حتم در شاخص موجود باشد.

قراردادهای آتی شاخص در عمل بسیار متنوع هستند و می توان برای هر شاخص بازار ، قرارداد آتی و یا سبد آتی شاخص تشکیل داد. بعنوان نمونه قرارداد آتی شاخص طلا ، بر اساس نوسانات سهام زیر مجموعه شاخص طلا تنظیم می شود و قیمت آن تابعی از قیمت شاخص طلا در بازه زمانی معین ارزیابی خواهد شد. نکته اینجاست که در قراردادهای آتی شاخص ، امکان معامله انفرادای سهام تشکیل دهنده شاخص وجود ندارد بلکه خریدار کلیت شاخص را بعنوان موضوع معامله در قرارداد مورد داد و ستد قرار می دهد که به نوبه خود بر سهولت معاملات آتی به نحو مقتضی می افزاید.

امروزه بورس های بزرگ در جهان بطور فعال امکان معامله قراردادهای آتی شاخص را فراهم آورده اند و سرمایه گذاران نیز اقبال خوبی به این ابزار مالی کم ریسک و پر بازده نشان می دهند. در جدول زیر فهرستی از فعالترین بورس ها در زمینه خرید و فروش قراردادهای آتی سهام نشان داده شده است:

در ادامه به بررسی سیر تحول قراردادهای آتی سهام در کشورهای مختلف می پردازیم.

هندوستان

بورس بمبئی با نام اختصاری BSE در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ اولین پلتفرم قراردادهای آتی شاخص سهام را برای داد و ستد به بازار عرضه کرد . گفتنی است بورس بمبئی با ۱۳۵ سال قدمت ، قدیمی ترین بورس در قاره آسیاست و با ۴۹۰۰ شرکت پذیرفته شده در تابلوی اصلی ، بزرگترین بورس جهان از نظر شمار شرکتهای پذیرفته شده نیز به حساب می آید. ارزش سهام عرضه شده در این بورس به بیش از ۱.۲۸ تریلیون دلار آمریکا بالغ می شود . علی رغم چنین آمار درخشانی ، بورس بمبئی نتوانسته است در رتبه بندی ۱۰ بورس برتر جهان از حیث میزان جذب سرمایه ( داخلی و خارجی) قرار بگیرد.

عملکرد بورس بمبئی در بخش مشتقات و قراردادهای آتی در نمودار زیر قابل مشاهده است:

تا سال ۲۰۱۱ میلادی ، شمار قراردادهای آتی در بورس بمبئی به رقم ۹,۳۶,۹۲,۸۲۶ رسید و این در حالیست که این عدد در سال ۲۰۰۵ تنها ۵,۸۵,۳۷,۸۸۶ قرارداد بوده که به خوبی نشانگر رشد صعودی ۶۰.۰۶ درصدی بازار قراردادهای آتی در بورس بمبئنی است. روند سود دهی قراردادهای آتی در بازه زمانی یادشده ۲۰۰۵- ۲۰۱۱ میلادی شاهد افت و خیز بوده است به طوری که بین سالهای ۲۰۰۵-۲۰۰۶ سودآوری قراردادهای آتی کاهش و از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ افزایشی تدریجی را تجربه کرده است.

مطالعات آماری عملکرد بورس بمبئی نشان می دهد که سهام مشتق و اختیار معامله سهام در قیاس با قراردادهای آتی ، پربازده تر بوده و حجم بیشتری از معاملات و سودآوری را به خود اختصاص داده اند که علت آن می تواند ساختار پیچیده قراردادهای آتی و مقررات انعطاف ناپذیر برای معامله آنها در قیاس با دیگر ابزارهای مالی باشد.

دلیل نوسانات بازار در بازه زمانی اشاره شده به عقیده کارشناسان بازار سرمایه، تصمیم گیری های هیجانی و زود هنگام سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی بوده است به طوری که سرمایه گذاری در ابزار مالی ساده تر و زود بازده، بر قراردادهای مالی پیچیده با سر رسید معین ترجیح داده می شود.

ایالات متحده

قراردادهای آتی شاخص برای اولین بار در سال ۱۹۸۲ و در شاخص S&P ۵۰۰ ایالات متحده عرضه شد. امروزه قرارداد آتی S&P ۵۰۰ نقد پذیرترین قرارداد آتی در بورس های جهان بشمار می آید و بعضا از سوی سرمایه گذاران با نام اختصاری Spoo از آن یاد می شود . در واقع موفقیت این ابزار مالی باعث فراگیر شدن آن در دیگر بورس های آمریکا و همچنین بورس های بزرگ دیگر در اقصی نقاط جهان شده است.

بورس کالای شیکاگو با نام اختصاری CME در سال ۱۹۹۷ قرارداد آتی شاخص E-mini S&P را با هدف جذب سرمایه های خرد به بازار معرفی کرد.

گروه بورس بازرگانی و کالای شیکاگو (به انگلیسی: CME Group )، بزرگترین بازار آتی و اختیار معامله جهان به شمار می رود. این شرکت بازارهای آتی و اختیار معامله بزرگی را در شیکاگو و نیویورک مدیریت می کند و همچنین امکاناتی در لندن فراهم کرده است و از پلتفرم آنلاین بهره می برد. قراردادهای مشتقه قابل معامله در این بورس قراردادهای آتی و اختیار معامله ای هستند که دارایی پایه آنها شاخص های سهام، نرخ های بهره، نرخ ارز، انرژی، محصولات کشاورزی، فلزات کمیاب و گرانبها، آب و هوا، و املاک و مستغلات است.

تنها در اولین سال عرضه این ابزار جدید ۸۸۵ هزار و ۸۱۹ قرار داد آتی شاخص، داد و ستد شد و میزان استقبال سرمایه گذاران از قراردادهای آتی به قدری زیاد بود که تا سال ۲۰۱۶ تعداد قراردادهای آتی معامله شده در بورس کالای شیکاگو به رکورد ۵۰۰ میلیون دست یافت.

قرارداد آتی S&P به قدری در بازارهای مالی اعتبار کسب کرده است که سرمایه گذاران پیش از شروع معاملات در تالار بورس، نخست به نرخ نوسانات قرارداد یاد شده به عنوان راهنمای جهت گیری قیمت ها در طول روز و یا حتی در بعضی موارد به عنوان دماسنج اوضاع اقتصادی کشور توجه می کنند.

یکی از نوآوری های بورس شیکاگو برای تسهیل معامله قراردادهای آتی شاخص ، فراهم آوردن امکان تسویه قرارداد بطور نقدی در بازه های زمانی سه ماهه به سر رسید مارس، ژوئن، سپتامبر و دسامبر بوده است.

چنین به نظر می رسد که قراردادهای آتی در بازار سرمایه ایالات متحده از اقبال خوبی برخوردار بوده است . علی رغم افت و خیز سهام در ماه های اخیر و آغاز جنگ تجاری دولت ترامپ با چین بر سر تعرفه واردات کالاهای چینی هوز هم این قراردادها در کشور آمریکا از جمله سرمایه گذاری های پرطرفدار قلمداد می شوند. شاید یکی از علل آن قابلیت بهتر قراردادهای آتی برای پاسخگویی به انتظارات خریداران و سرمایه گذاران درخصوص ریسک کم و سود آوری بهتر بوده باشد.

ژاپن

قراردادهای آتی شاخص سهام برای اولین بار در ژوئن ۱۹۸۷ و تحت دو نماد Nikei Stock Average NSA) ) و Osaka Stock Futures ۵۰ ( OSF۵۰ ) در بازار سرمایه ژاپن عرضه شدند.

در ژاپن نیز قراردادهای آتی شاخص سهام سر رسیدهای چهارماهه از قرار مارس ، ژوئن، سپتامبر و دسامبر دارند و ارزش شاخص هر سهام نیز بر اساس ین (پول ملی ژاپن) محاسبه می شود.در ابتدای عرضه قراردادهای آتی ، سرمایه گذاران ژاپنی استقبال سردی از این ابزار مشتقه مالی جدید از خود نشان دادند که علت اصلی آن پیچیدگی محتوایی و عدم آشنایی خریداران با ویژگی های قراردادهای آتی بوده است اما به تدریج و از سال ۱۹۸۵ به این سو، اقبال سرمایه گذاران بیشتر شد و در گذر زمان، قراردادهای آتی جایگاه خوبی را در بازار سرمایه ژاپن برای خود ایجاد کرد. وزارت اقتصاد ژاپن به عنوان نهاد ناظر بر بازار سرمایه این کشور، نقشی کلیدی را در هموار ساختن معرفی ابزار مشتقه جدید به ویژه قراردادهای آتی شاخص سهام داشته و این مهم، با هدایت و راهبری این وزارتخانه و در سه مرحله بشرح زیر جامه عمل پوشیده است:

  • حذف مقررات محدود کنندهمالی
  • آزاد سازی سرمایه گذاری اتباع ژاپنی در ابزار مالی خارجی
  • ترغیب سرمایه گذاران خارجی به سرمایه گذاری در ابزار مشتقه و قراردادهای آتی شاخص سهام بورس های ژاپن

به دنبال تسهیل بستر قانونی برای عرضه قراردادهای آتی در ژاپن، بورس توکیو TSE در سال ۱۹۸۸ میلادی برای اولین بار سبد آتی شاخص سهام را که متشکل از سهام ۵۰ شرکت فعال در ذیل شاخص Nikkei بورس بودند را عرضه کرد که به (" OSF ۵۰ ") موسوم است و با استقبال منطقی سرمایه گذاران مواجه شد.

در گذر زمان تنوع قراردادها و سبدهای آتی سهام در بازار مالی ژاپن متنوع تر شد و بورسهای دیگر نیز از ابتکار بورس توکیو و اوساکا در فراهم سازی امکان قراردادهای آتی تبعیت کردند.

هم اکنون و در سررسید قراردادها و سبدهای آتی تابستان گذشته، ارزش قراردادهای آتی معامله شده در بورسهای ژاپن به ۲.۶ میلیارد ین معادل ۲۴.۵ میلیون دلار بود که اگر چه رقم درخشانی است اما در قیاس با ۱۱۴ میلیارد ین طراز مالی بورس های ژاپن، رقم چشمگیری به نظر نمی رسد.

نکته حائز اهمیت اینجاست که معاملات قراردادهای آتی Nikkei و Topix بیش از ۶۰ درصد کل این دو بازار مالی را به خود اختصاص داده بودند که نشانگر این مطلب است که حجم بیشتر معاملات قراردادهای آتی در بازار ژاپن در ذیل این دو نهاد داد و ستد می شوند و بورسهای دیگر این کشور چندان در سهمگیری از بازار قراردادهای و سبد آتی شاخص سهام موفق عمل نکرده اند.

ناظران اقتصادی بر این عقیده اند که همانند دیگر کشورها ، برنامه های آگاه سازی و ارائه اطلاعات کاربردی به سرمایه گذاران با هدف معرفی بهتر سرمایه گذاران با قراردادهای آتی نقش بسزایی در افزایش معاملات این ابزار مالی منحصر به فرد دارد . شاید بتوان همزمانی رشد اقبال به قراردادهای آتی در بازار ژاپن با تلاشهای وزارت اقتصاد این کشور برای معرفی این ابزار در سالهای دهه ۸۰ میلادی و کاهش توجه به این ابزار مقارن با توقف برنامه های اطلاع رسانی توکیو در این خصوص را دلیلی قوی بر این مدعا دانست.

لازم به ذکر است، کمیته فقهی سازمان بورس سابق بر این، با موضوع قرارداهای آتی مبتنی بر شاخص مخالفت کرده بود و از آنجا ‌که شاخص، عددی است که روند بازار در یک مقطع زمانی معین را نشان می دهد، لذا نمی‌توانست به عنوان دارایی پایه در قراردادهای آتی قرار بگیرد.

بنابراین، به اعتقاد کمیته فقهی سازمان بورس، اگر به جای شاخص، سبد محدودی از سهام به عنوان دارایی پایه قرار بگیرد و این سبد با این تعداد محدود سهم قابلیت تحویل را داشته باشد، می‌تواند به عنوان دارایی پایه در قرارداهای آتی و اختیار معامله سبد سهام قرار گیرد.

قرارداد آتی

قرارداد آتی



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.