تجارت بین الملل چیست ؟

رمز موفقیت کشور های موفق در عرصه تجارت چیست؟

وظیفه دارم تا از حضور با انگیزه و خردمندانه فعالان بخش خصوصی در هفتمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی صنایع و معادن تشکر کنم. اقدامی این چنین پرشور که نشان دهنده هم گرایی و هم اندیشی جمعی است، می تواند زمینه و امکان لازم را برای شکل گیری بزرگ ترین سرمایه اجتماعی در حوزه تجارت، صنعت و معدن فراهم آورد. من نیز به نوبه خود این اعتماد را ارج نهاده و متعهد می شوم تا در پاسداری از این سرمایه اجتماعی همواره کوشا باشم و هم چون گذشته، در جهت اعتلای این پارلمان ملی در مجموعه بخش خصوصی سعی و تلاش نمایم.

در مجموع، آنچه را که امروز برخورداریم، محصول تلاش تمامی نمایندگان دوره های گذشته از زمان تاسیس اتاق تا زمان حاضر است. زحمات آنان همیشه در خاطر ماست و کماکان کوشش خواهیم داشت تجارت بین الملل چیست ؟ تا با بهره گیری از تجارب آنان، مسیر آینده را روشن و تقویت کنیم.

ورود مدیران جوان و متخصص فرصت خوبی برای همراهی با تغییرات پرشتاب جهانی و تحولات سریع در حوزه اقتصاد، صنعت، تولید و تجارت است. شرایط معاصر طلب می کند تا در کنار تجربه ها و آموخته های گروه های سنی بالای میان سالی، حضور افراد نوگرا و با ظرفیت بالا برای ریسک، بتواند مجموعه کاملی را به منظور تصمیم سازی های کلان و برنامه ریزی حمایت کند.

در این مرحله و در آغاز این دوره از نمایندگی، همکاری جمعی به منظور طراحی یک برنامه، می تواند فوق العاده با اهمیت و کارساز برای ترسیم نقشه راه باشد.
برنامه ای که لازم می نماید در رویکردهای خود انعطاف پذیر بوده و به طور عمده شامل رویه ها و راهبردها برای تامین حداکثری نیازهای مخاطبان باشد. طبعاً هر برنامه ای، کمال و ظرفیت های مناسب خود را بر اثر هم فکری و هم افزایی جمعی پیدا می کند و به این ترتیب ضرورت دارد تا ترسیم نقشه راه و برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف، با همکاری و مشارکت جمعی محقق شود.

کلید موفقیت در این است که معین کنیم تا چه چیزی برای اتاق و اهداف عالی آن، از حساسیت و اهمیت بیش تری برخوردار است. علاوه بر این باید تلاش نمود تا نگاه خود را با افق های گسترده تر و دورتری آشنا ساخته و به این ترتیب بر شناخت منطقه ای و بین المللی خود بیفزاییم. وجود چنین شناختی است که می تواند ما را نسبت به جنبه های مثبت موضوع هایی هم چون رقابت، اصول مشتری مداری، کارآیی و بهره وری مطلوب حساس سازد.

امروزه، نیازمند به بازاندیشی نسبت به فرایندهای تعریف شده در امور تجارت و بازرگانی، گمرک و حمل و نقل و ضوابط تعریف شده در خصوص واردات و صادرات هستیم. گلوگاه های انجام اقدام های اداری بسیار زمان بر و پیچیده هستند و این در حالی است که همگی می دانیم وجود فرایندهای پیچیده، اسباب زمین گیر شدن فعالیت های صادراتی و وارداتی شده و به وجه غیرمستقیم باعث بالا رفتن هزینه های بازرگانی می شود. هزینه هایی که در نهایت، قیمت نهایی کالا را تا رسیدن به دست مشتری افزایش خواهد داد. در حالی که می‏توانیم با کوتاه سازی فرایندهای اداری و تسهیل در روند امور اجرایی برای انجام اقدام های تجاری (در هر دو بخش صادرات و واردات) از این دست از هزینه‏های سربار کاسته و مانع این نوع از افزایش قیمت‏های ناخواسته کالاهای وارداتی و سنگین شدن هزینه‏های صادراتی شویم.

در برنامه ریزی معاصر، زمان و مدیریت آن، نقشی مهم را بر دوش دارند. تجربه های کشورها در حوزه تجارت نشان می دهند که کشورهای موفق در بهره وری و کارآیی بوده اند که به خوبی قادر به مدیریت زمان شده اند.

اساساً پیوندی عمیق بین "زمان" و "بهره وری" در تجارت وجود دارد. گلوگاه هایی که در امور تجاری باعث توقف جریان تجاری می شوند، عملاً به میزان ارزش زمان از دست رفته، بر قیمت نهایی کالاها می افزایند و این زیانی است که می توان با برنامه ریزی دقیق، مانع ایجاد آن شد.

زمان بخشی از ثروت عمومی جامعه است که هر چند نادیدنی است اما زاینده بهره وری و کارآیی شاخص های اقتصادی و منابع مالی، انسانی و انرژی است. همه ما می باید تا نسبت به آن از حس مسوولیت اجتماعی بالایی برخوردار باشیم و به این ترتیب احتیاج داریم تا به فراخور ارزش زمان، گلوگاه های نفس گیر برای تحقق امور تجاری را گشاده و مبادرت به رفع موانع و کوتاه سازی فرآینده ها کنیم.

افق‏های دورتر از نگاه‏های عادی، صدا و تصویرهای ویژه‏ای را به ما می‏رسانند که همانا صدای رقبای ماست. رقابت جاری در سطح منطقه‏ای و بین‏المللی، زمینه‏ای برای هوشیاری و تلاش مضاعف ماست که می‏باید باعث بالا رفتن دقت ما در برنامه‏ریزی‏ها و فعالیت‏ها شود.

به تجربه آموخته ایم که چنانچه به رقابت پاسخ مناسبی ندهیم، بدون آن که احساس کنیم از بازار تجارت و همچنین طی نمودن روندهای توسعه در زمینه های تولید باز خواهیم ماند.

اما و در جهت تدوین یک برنامه ریزی به طور مناسب که در برگیرنده نکته های حساس، نیازهای قطعی، انعطاف پذیری و نقشه راه باشد، محتاج به هم فکری، هم اندیشی و مشارکت جمعی هستیم. رای شما، حکایت از اعتماد شما به نمایندگان منتخب دارد که جای تشکر فراوان دارد. اما تکمیل این اعتماد و تقویت مستمر آن، وابسته به گسترش دامنه های مشارکت اندیشی با موکلان محترم است که می تواند ظرفیت تصمیم های وکیلان را عمق و اعتبار بخشد.

شناخت منطقی و کارشناسی مسایل مترتب در حوزه اقتصاد، تولید و تجارت، از طریق هم افزایی فکری میسر و ممکن خواهد شد و این، آنچه هست که می تواند امکان استفاده از فرصت ها و مدیریت زمان را برای همگان فراهم آورد.

موفقیت ها، همیشه مدیون مشارکت، هم فکری و تعهد متقابل نقش آفرینان حوزه های اقتصادی- اجتماعی هستند، انجام این وظیفه را نهادینه سازیم و در این راه به همکاری با یکدیگر توجه کنیم.

* عضو هیات نمایندگان اتاق های بازرگانی و صنایع معادن تهران و ایران

داوری بین المللی چیست؟?

داوری بین المللی مشابه دادرسی دادگاه داخلی است, اما به جای اینكه در دادگاه داخلی برگزار شود ، جلوی دادگاه های خصوصی كه به عنوان داوران معروف هستند ، برگزار می شود. این هست یک اجماع, خنثی, الزام آور, خصوصی و قابل اجرا وسایل حل اختلاف بین المللی, که به طور معمول است سریعتر و ارزان تر از دادرسی داخلی. برخلاف احکام دادگاه های داخلی, آرای داوری بین المللی می تواند باشد تقریباً در تمام کشورهای جهان اجرا می شود, تبدیل داوری بین المللی به مکانیزم اصلی برای حل و فصل اختلافات بین المللی.

استفاده از داوری بین المللی تحول یافته است تا احزاب مختلف قانونی را تجارت بین الملل چیست ؟ به آنها اجازه دهند, زمینه های زبانی و فرهنگی برای حل و فصل اختلافات خود به صورت نهایی و الزام آور, به طور معمول بدون تشریفات قوانین رویه ای سیستم های حقوقی خود.

داوری بین المللی برای چه مواردی استفاده می شود?

داوری بین المللی گاهی اوقات نامیده می شود فرم ترکیبی حل اختلاف بین المللی, از آنجا که عناصر رویه حقوق مدنی و رویه حقوق عادی را در هم می آمیزد, ضمن اینکه به طرفین فرصت قابل توجهی برای طراحی روال داوری که در آن اختلافات برطرف خواهد شد ، اجازه می دهد. از داوری بین المللی می توان برای حل و فصل هرگونه مشاجره ای که در نظر گرفته می شود استفاده کرد “قابل جابجایی,” اصطلاحی که دامنه آن از دولت به کشور دیگر متفاوت است, اما این شامل اکثر اختلافات تجاری است.

شرکتها معمولاً قراردادهای داوری بین المللی را در قراردادهای تجاری خود با سایر مشاغل درج می کنند, به گونه ای که اگر اختلاف نظر در مورد توافق ایجاد شود ، آنها موظفند به جای پیگیری دادرسی در دادگاه سنتی ، داوری کنند. همچنین ممکن است دو طرف برای حل و فصل اختلاف از طریق آنچه که به عنوان "توافق نامه تسلیم" شناخته می شود ، مورد استفاده قرار گیرند., که به سادگی یک توافقنامه داوری است که پس از ایجاد اختلاف قبل از آن امضا شده است.

توافق نامه های داوری بسیار کوتاه است. بند داوری مدل ICC, برای مثال, فقط می خواند:

"کلیه اختلافات ناشی از یا در ارتباط با قرارداد حاضر در نهایت طبق مقررات داوری اتاق بازرگانی بین المللی توسط یک یا چند داور تعیین شده براساس آیین نامه مذکور حل و فصل می شود.."

طرفین همچنین مرتباً قوانینی را در مورد قانون حاکم بر قرارداد اضافه می کنند, تعداد داوران, محل داوری و زبان داوری.

داوری سرمایه گذاری چیست?

یک پدیده نسبتاً اخیر, "داوری سرمایه گذاری"یکی از انواع داوری است که با سرعت بیشتری در حال رشد است. این امر مربوط به اجرای مراحل داوری توسط سرمایه گذاران خارجی علیه کشورها بر اساس معاهدات سرمایه گذاری دو جانبه یا چند جانبه است, یا قوانین داخلی که رضایت داوری دولت را صادر می کنند. این ممکن است تنها پاسخ در پاسخ به سلب مالکیت سرمایه گذاری های خصوصی توسط یک دولت باشد.

قوانین داوری بین المللی چیست؟?

بیشتر موسسات داوری بین المللی قوانینی را تنظیم می كنند كه حل و فصل اختلافات را باید از طریق داوری حل كنند. قوانین شناخته شده داوری شامل قوانین اتاق بازرگانی بین المللی است ("ICC"), دادگاه داوری بین المللی لندن ("LCIA"), مرکز بین المللی حل اختلاف در انجمن داوری آمریکا ("ICDR"), و قوانین مرکز داوری بین المللی سنگاپور ("SIAC") و مرکز داوری بین المللی هنگ کنگ ("HKIAC"). داوری های سرمایه گذاری اغلب طبق مقررات مرکز بین المللی حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری بانک جهانی حل و فصل می شوند ("ICSID") یا کمیسیون حقوق تجارت بین المللی سازمان ملل ("UNCITRAL") قوانین. بسیاری از داوری های مربوط به مشاغل روسی طبق مقررات اتاق بازرگانی استکهلم صورت می گیرد ("SCC").

چگونه جوایز داوری بین المللی اعمال می شوند?

با تشکر تجارت بین الملل چیست ؟ از پیمانی معروف به این کنوانسیون نیویورک, که وارد عمل شد 7 ژوئن 1959, جوایز داوری برخلاف احکام دادگاه سنتی در اکثر کشورها قابل اجرا است. بر فراز 168 کشورها امروز کنوانسیون نیویورک را تصویب کرده است, به این معنی که آرای داوری در همه کشورهای بزرگ جهان قابل اجرا است.

قوانين اوليه كه براساس آن وكلاي داوري بين المللي يك پرونده را مطرح مي كنند ، قانون حاكم يك قرارداد است, یا قانون شکنجه مربوط به یک قرارداد, قوانین داوری کرسی داوری, و کنوانسیون نیویورک و واشنگتن (در ضمن به عنوان کنوانسیون ICSID شناخته می شود).

مزایای داوری بین المللی در مورد دادخواهی چیست؟?

مزایای اصلی استفاده از داوری بین المللی برای حل و فصل اختلاف و نه دعوای دادگاه سنتی شامل:

• داوری بین المللی می تواند اختلافات را سریعتر از دادرسی دادگاه سنتی حل و فصل کند زیرا تنها درخواست های محدودی از جوایز داوری وجود دارد..

• داوری بین المللی می تواند ارزان تر از دادرسی دادگاه های سنتی باشد.

• داوری بین المللی می تواند عدالت با کیفیت بهتری را فراهم کند, از آنجا که بسیاری از دادگاههای داخلی بار سنگین هستند, که همیشه به قاضی زمان کافی نمی دهد تا تصمیمات قانونی با کیفیت بالا بگیرند.

• مشتریان می توانند در انتخاب داوری که یک متخصص صنعت داوری بین المللی است ، نقش موثری داشته باشند, و نه یک ژنرال مانند بسیاری از قضات دادگاه داخلی.

• داوری بین المللی انعطاف پذیر است, و هر یک از طرفین دعوا نقش مهمی در انتخاب روشی که مناسب ترین برای حل اختلاف بین المللی خود است ، ایفا می کنند, تصمیم گیری درمورد اینکه آیا روش هایی مانند تولید اسناد را شامل می شود.

• داوری بین المللی می تواند محرمانه باشد, که در صورت تمایل طرفین برای ادامه روابط تجاری و یا جلوگیری از تبلیغات منفی مفید است.

• داوری بین المللی خنثی است. این برای معاملات فرامرزی بسیار مهم است, از آنجا که از امکان مزیت "دادگاه خانگی" برای یک طرف جلوگیری می کند.

• در برخی کشورها, قضات به طور مستقل حکم نمی کنند. در داوری بین المللی باید یک جایزه به طور مستقل اهدا شود, یا نمی توان آن را اجرا کرد.

تجارت بین الملل چیست ؟
• در موارد خاص, مانند اختلافات دولت سرمایه گذار, داوری بین المللی تنها راه حل تخلف از یک حق قانونی را ارائه می دهد.

وکلای داوری بین المللی به مشتریان خود در پیگیری مطالباتشان کمک می کنند, تهیه دعاوی و استدلال درباره شایستگی قبل از داوران. بیشتر حقوقدانان داوری بین المللی درک درستی از فرهنگهای خارجی دارند, و آنها بر اساس بسیاری از قوانین مختلف خارجی کار می کنند. مهارت های زبانی در داوری بین المللی بسیار مهم است, و همچنین درک تفاوتهای مهم رویه ای با دادرسی دادگاه های سنتی.

از کجا می توانم وکلا بین المللی داوری پیدا کنم?

جایگاه فیزیکی وکلا با آگاهی در داوری بین المللی بسیار کم اهمیت است, با توجه به اینکه معدود شنوایی بدنی معمولاً انجام می شود. معمولا, فقط یک یا دو جلسه کوتاه در داوری بین المللی درگیر است, که گاهی اوقات از طریق ویدئو کنفرانس برای اختلافات کوچک صورت می گیرد. از این رو, وکلا مستقر در کشورها یا قاره های دیگر غالباً به عنوان وکلای داوری بین المللی فعالیت می کنند.

داوری سریع بین المللی چیست؟?

اگرچه در اصل باید سریعتر و ارزانتر از دادرسی دادگاه سنتی باشد, داوری بین المللی اخیراً به دلیل افزایش هزینه و طولانی شدن روند رسیدگی در این پرونده تحت آتش سوزی قرار گرفته است, که آن را بیشتر به دادرسی دادگاه سنتی شبیه کرده است. برای کاهش هزینه های داوری بین المللی, امکان استفاده از وکلا در بوتیک های داوری بین المللی, که به طور معمول کمتر از شرکتهای بزرگ بین المللی شارژ می کنند. بودجه شخص ثالث, سرمایه گذار موافقت می کند که در ازای پرداخت سهم مبلغی که در نهایت اعطا می شود ، هزینه های حقوقی را با توجه به یک پرونده بپردازد, همچنین می تواند برای کاهش هزینه های خارج از جیب یک قربانی برای پرداخت داوری بین المللی کمک کند.

برای اطمینان از سرعت در حل و فصل اختلافات ، طرفین می توانند برای حل و فصل داوری از طریق آنچه به عنوان شناخته می شود توافق کنند "سریع" یا “تسریع” داوری, این داوری با قوانین رویه ای است که برای اطمینان از پایان یافتن اختلافات سریع ایجاد شده است. همچنین انتخاب داور ماهر و مشاور حقوقی مناسب نیز مفید است, با تجربه حقوقی قابل توجه در قانون و رویه داوری بین المللی.

اینکوترمز چیست؟

اینکوترمز در واقع یک سری اصطلاحات بازرگانی برای راحت شدن تجارت بین الملل است. در این مقاله قصد داریم شما را مفصلا با اصطلاحات اینکوترمز آشنا کنیم:

شاید کلیات قوانین صادرات و واردات در هر کشوری شبیه به یکدیگر باشد اما همچنان اختلافات زیادی در آن وجود دارد.

به همین دلیل بازرگانان در حمل و نقل های بین المللی با یکدیگر دچار اختلاف میشوند.

برای حل این مشکلات یک سری مجموعه قوانین تعیین شد بنام اصطلاحات اینکوترمز

این اصطلاحات برای تفکیک هزینه‌ها و مسئولیت‌ها بین فروشنده و خریدار استفاده می‌شود.

هر دو طرف درگیر یک قرارداد تجاری چه برای قوانین داخلی و چه برای قوانین بین الملل موظف هستند تا از قوانین اینکوترمز پیروی کنند.

از اینکوترمز میتوان برای درک بهتر شرایط هر دو طرف و همچنین تعیین قوانین موجود در قرارداد استفاده کرد.

اینکوترمز به فارسی یعنی چه؟

International Commercial Terms = incoterms

اینکوترمز از ترکیب سه کلمه ی بالا تشکیل شده است.

مفهوم این سه واژه به فارسی یعنی اصطلاحات بین المللی بازرگانی

تاریخچه ی اینکوترمز

برای اولین بار قوانین اینکو ترمز در سال ۱۹۳۶ و توسط اتاق بازرگانی بین المللی ICC منتشر شد.

در ان زمان این قوانین incoterms 1936 نام گرفت.

این مجموعه به منظور تسهیل امور بازرگانی اصطلاحات اینکوترمز را تبیین تجارت بین الملل چیست ؟ کرد تا بازرگانان با وجود اختلاف کمتری با یکدیگر تجارت کنند و از سردرگمی قوانین مختلف در هر کشور نیز نجات پیدا کنند.

از ان زمان تا به امروز اینکوترمز به یک استاندارد قرار دادی مقبول در سراسر جهان تبدیل شده است.

این قوانین در هر دوره رفع اشکال و آپدیت میشوند تا بتواند کاملا جهان شمول شود.

اینکوترمز تاکنون در سال های ۱۹۵۳ ، ۱۹۶۷ ، ۱۹۷۶ ، ۱۹۸۰ ، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ آپدیت و اصلاح شده است.

اینکوترمز شامل چه مسائلی میشود؟

• تعیین حدود مسئولیت‌های طرفین
• هزینه‌ها برای هر دو طرف قرارداد
• روشن شدن ریسک‌های تجاری بین فروشنده و خریدار
• جلوگیری از اختلافهای ناشی، از تفسیرات چندگانه ی اصطلاحات در قراردادهای تجاری

اینکوترمز در چه رشته هایی از بازرگانی وارد شده است؟

پرداختن به تمامی مسائل مربوط به :

• حمل کالا
• ترخیص کالا
• صادرات
• واردات
• تعیین مسئولیت پرداخت
• تعیین ریسک حمل‌ونقل کالا تجارت بین الملل چیست ؟ در مرحله های مختلف انتقال کالا از سوی فروشنده به خریدارآن

عدم آشنایی با قوانین اینکوترمز

هر تاجری موظف است تا برای آپدیت بودن با تمامی قوانین اینکوترمز آشنا شود. چرا که این قوانین در اصل به نفع تجار طراحی شده اند و به آنان کمک میکند تا با دردسر ها و اختلافات کمتری با تاجران کشورهای دیگر به امور بازرگانی بپردازند.

بازرگانان در صورتی که اگاهی درست از قوانین اینکوترمز نداشته باشند علاوه براتلاف وقت زیاد ضررهای مالی هنگفتی نیز در کارهای خود مثل واردات کالا باید بپردازند.

ترم‌های اینکوترمز

به طور کلی ترم های اینکوترمز در ۴ دسته ی اصلی طبقه بندی میشوند که در زیر به آنها اشاره میکنیم:

• گروه E یا نام دیگر آن که EXWمیباشد
• گروه F که شامل FCA- FAS- FOB میشود
• گروه C که شامل CFR– CIF – CPT – CIPمیشود
• گروه D که شامل DAF – DES – DEQ – DDU – DDPمیشود.

تفسیر ترم های اینکوترمز

EXW یا EX-WORK (تحویل درب کارخانه)

در این روش فروشنده تنها مسئولیت تحویل کالا به مشتری جلوی درب کارخانه را دارد. یعنی فروشنده در انبار و یا محل تولید کالا محصول را تحویل خریدار میدهد.

فروشنده باید کالا را مطابق قرارداد بسته بندی و سالم تحویل خریدار بدهد.

تمامی مسئولیت ها از این لحظه به بعد مشمول خود خریدار میشود.

این مسئولیت ها عبارتند از:

• بارگیری
• حمل و نقل
• بیمه
• گمرک
• ریسک حمل و …

در واقع در این روش خریدار تعهد دارد تا کالا را از مبدا به مقصد تحویل داده و تمامی مخاطرات آنرا بپذیرد.

این روش در تمامی شیوه های حمل و نقل قابل استفاده است.

محل دقیق تحویل بار باید در قرارداد مفصلا و واضح ذکر شود تا ریسک خریدار را کمتر کند.

از هنگام بارگیری تا تحویل کالا در مقصد هر مشکلی برای بار بوجود بیاید تمامی مسئولیت های آن متوجه خریدار میباشد.

نکته: ترجیحا از این روش برای صادرات بین المللی کالا استفاده نکنید. این روش بیشتر مناسب معاملات داخلی است.

گروه F اینکوترمز

به طور کلی تمامی جابه جایی کالا در روشهای این گروه منوط به نتخاب مکان تحویل توسط خریدار است.

FCA یا FREE CARRIER : تحویل در محل تعیین شده در کشور مبدا

در این روش دقیقا زمانی فروشنده مسئولیتش به پایان میرسد که کالا فرایندهای صادرات را پشت سر گذاشته باشد، تشریفات گمرکی انجام شده باشد و بار تحویل حامل شده باشد.

این که حامل کیست و در کجا بار به او باید تحویل داده شود توسط خریدار تعیین شده و در قرارداد باید ذکر شود.

پس از تحویل بار به حامل فروشنده رفع مسئولیت کرده و دیگر هیچ مسئولیتی بر عهده ی وی نیست.

از اینجا به بعد تمامی مسئولیت ها و ریسک ها بر عهده ی خریدار میباشد.

نقطه ی ریسک این فرآیند زمان حمل بار است.

تمامی هزینه های مربوط به حمل و بیمه نیز با خریدار است.

در این روش نیز خریدار میتواند از تمامی شیوه های حمل و نقل استفاده کند.

توصیه میشود برای جلوگیری از هرگونه مشکل محل دقیق تحویل کالا در قرارداد مشخص شود.

مسئولیت تمامی مراحل صادرات کالا در این روش بر عهده ی فروشنده میباشد.

FAS یا Free Alongside Ship : تحویل در کنار کشتی

دراین روش دقیقا زمانی مسئولیت فروشنده به پایان میرسد که کالا در کنار کشتی در مبدا مقصد و روی اسکله تحویل داده شود.

تمامی هزینه های مربوط به حمل و بیمه و بازرسی کالا بر عهده ی خریدار است.

کلیه ریسک های ناشی از صدمه دیدن کالا حین بارگیری و حمل بر عهده ی خریدار است.

این روش تنها مناسب حمل و نقل دریایی و یا تجارت بین الملل چیست ؟ حمل در آبراه های کشور میباشد.

اگر محل دقیق تحویل کالا در قرارداد مشخص نشود ممکن است فروشنده کالا را در جایی تحویل بدهد که راحت تر است پس به این نکته حتما توجه ویژه ای داشته باشید.

FOB یا Free On Board : تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ

زمانی مسئولیت فروشنده به پایان میرسد که کالا از نرده ی کشتی وارد آن شود.

تمامی هزینه های مربوط به حمل ، بیمه و بازرسی بر عهده ی خریدار میباشد.

این روش تنها مختص حمل دریایی و آبراهه ها میباشد.

تحویل کالا در عرشه ی کشتی توسط هر دو طرف قرار داد مشخص میشود که در کدام بندر صورت بگیرد.

گروه C اینکوترمز

در روش های این گروه فروشنده موظف است تا تمامی هزینه های انتقال کالا تا مقصد را متقبل شود اما تمامی ریسک ها،فقدان و یا خسارات کالا مربوط به خریدار است.

میتوان گفت در این روش تقریبا تقسیم مسئولیت اتفاق میفتد.

CFR یا Cost and Freight : هزینه و کرایه حمل تا مقصد

این روش همان c&f سابق است با این تفاوت که حمل و نقل آن دریایی صورت میگیرد.

مسئولیت فروشنده زمانی به اتمام میرسد که کالا از روی نرده ی کشتی عبور کند و اصطلاحا بارگیری شود.

هزینه ی حمل با فروشنده است.

هزینه ی بیمه با خریدار است.

CIF یا Cost , Insurance and Freight :هزینه ، بیمه و کرایه حمل تا مقصد

این روش مخصوص حمل دریایی میباشد.

پس از عبور کالا از نرده ی کشتی و بارگیری آن مسئولیت فروشنده به اتمام میرسد.

هزینه ی حمل و همچنین بیمه ی کالا با فروشنده است.

فروشنده موظف است تا کالا ها را در بندر مقصد تعیین شده تحویل تحویل گیرنده دهد.

نقطه انتقال ریسک این روش دقیقا نرده کشتی در بندر مبدا میباشد.

CPT یا Carriage Paid To : تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد

کرایه ی حمل کالا طبق مقصد تعیین شده کاملا به عهده ی فروشنده میباشد.

بیشتر از این روش برای حمل های زمینی و هوایی استفاده میشود.

زمانی مسئولیت فروشنده به پایان میرسد که وی کالا را تحویل اولین حمل کننده بدهد.

از این لحظه به بعد ریسک حمل با خریدار است.

هزینه ی بیمه و عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.

فروشنده هیچ گونه مسئولیتی در برابر بیمه شدن کالا ندارد.

از این روش بیشتر برای حمل های مرکب استفاده میشود که در آن از ندین روش حمل استفاده شود.

CIP : Carriage and Insurance Paid to تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد

این روش بیشتر مناسب حمل مرکب است.

زمانی که فروشنده کالا را دقیقا به همان نقطه ای که در قرارداد با خریدار توافق کرده میرساند ریسک این روش به پایان میرسد.

در این مرحله فروشنده کالا را به حامل و یا فرد دیگری که از طرف خریدار در قرارداد به عنوان تحویل گیرنده تعیین شده تحویل میدهد.

تمامی هزینه های مربوط به بیمه و حمل کالا کاملا بر عهده ی فروشنده میباشد.

عقد قرارداد بازرسی و تمامی هزینه های مربوط به بازرسی بر عهده ی خریدار است.

در این روش نیز دو نوع مقصد وجود دارد. مقصد اول کالا تحویل حامل میشود و ریسک ادامه ی آن با خریدار است. مقصد دوم محلی است که مقصد نهایی کالا محسوب میشود و فروشنده همچنان موظف است کالا را به این نقطه برساند.

گروه D اینکوترمز

در این روش ها فروشنده موظف است کالا را به مقصد رسانده و همچنین تمامی ریسک ها و هزینه های مربوط به کالا بر عهده ی فروشنده است.

DES یا Delivered Ex Ship : تحویل کالا در عرشه کشتی واقع در مقصد

در این روش فروشنده کالا را داخل عرشه ی کشتی در بندر مورد نظر مقصد به خریدار تحویل میدهد. تمامی امور مربوط به ترخیص کالا و هزینه های آن در این روش بر عهده ی خریدار میباشد.

DDU یا Delivered Duty Unpaid : تحویل کالا در مقصد بدون پرداختن عوارض و حقوق گمرکی

در این روش فروشنده میتواند کالاها را در کشور مقصد بدون اینکه امور مربوط به ترخیص کالا را انجام دهد برای ورود تحویل بدهد.

DEQ یا Delivered Ex Quay : تحویل کالا در اسکله ی مقصد

در این روش فروشنده میتواند بعد از اینکه کالاها را به اسکله منتقل کرد و تمامی عوارض مربوط به انتقال را نیز پرداخت نمود کالا را در مقصد تعیین شده به خریدار تحویل بدهد.

DAF یا Delivered At Frontier : تحویل در مرز تعیین شده

بیشتر از این روش برای حمل و نقل راه آهن استفاده میشود. در این حمل میتوان یک سند سراسری از راه آهن دریافت کرد که در آن تمامی عملیات حمل تا مقصد نهایی دربرگرفته شده باشد. همچنین کالا را برای آن مدت بیمه کند.

DDP یا Delivered Duty Paid : تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.

در روش آخر فروشنده کالا را باید پس از ترخیص و انجام تمامی امور مربوط به ان و همچنین پرداخت عوارض گمرکی به خریدار تحویل بدهد.

آخرین اخبار تحریم ایران و راه های مقابله

آخرین اخبار تحریم اقتصادی ایران و راه های مقابله(بانکی ,حمل و نقل, بیمه, دریایی,

واسطه گری در تجارت- تعریف LOI , FCO, ICPO, FPA, IMFPA/NCNDA , POP , SWIFT MT799

بسیاری از مشتاقان فرا گیری تجارت دوست دارند که برخی از اصطلاحات تجارت جهانی را بدانند. اتاق بازرگانی بین المللی همانطوری که میدانید یکی از مهمترین نهادهای بین المللی در عرصه تجارت جهانی است که استاندارد های جهانی را تعیین می کند. ولی در عرصه تجارت بعضا اصطلاحاتی استفاده میشود که در ISBP یعنی نشریه اتاق تعریفی برای آن یافت نمی شود. قلمروی این واژه ها هر جایی است که واسطه گری صورت می پذیرد. (Role of Brokers/ Middleman/traders)

در مدیریت زنجیره تامین Supply Chain Management/SCM واسطه ها بین تولید کننده و مصرف کننده نهایی قرار میگیرند. نظرها در فرهنگ ایران و بسیاری ار نقاط جهان واسطه گری و یا به اصطلاح خودمان دلالی را تقبیح می کنند. اما در هر صورت چه بخواهیم و چه نخواهیم، واسطه گری نقش خود را بازی میکند.

,LOI ,IMFPA, FCO, ICPO POP واژگانی هستند که میشنوید ولی پاسخ و تعریفی رسمی چه در حقوق بین الملل و چه در استاندارد های تجارت برای آنها پیدا نمی کنید. برخی بر این عقیده هستند که اینها ابداعات واسطه ها هستند و برای مطمئن شدن دلال از وصول حق کمسیون خود و اطمینان از وجود کالا ی خریدار و همچنین استطاعت مالی خریدار به کار میروند. هرچند گزارشهایی مبنی بر عدم کارایی این اسناد درهنگام اختلاف ، نکول، کلاهبرداری و سرباز زدن از تعهد در دادگاه های صالحه بین المللی به عنوان مدرک قطعی شده است. برخی نیز بر این باورند که این اسناد در دیوان لاهه، اینترپل و دادگاه های محلی کارا و موثر هستند در صورتی که علی رغم پیچیدگی های حقوقی، نکات ریز حقوقی در آن گنجانده و درج شود و مورد توافق قرار گیرد. تجربه شخصی اینجانب بر این است که واسطه گری انرژی زیادی از شما میبرد که شاید در صد مورد یک مورد به نتیجه برسد ، بعضی اوقات به علت عدم توالی، ترتیب و اولویت این اسناد، و بعضی اوقات شیادی و گزافه گویی خریدار یا فروشنده.

به هر صورت ترتیب عقد قرار داد به صورت زیر است:

Delegation => Negotiation=>Approval => MOU(Memorandum of Understanding)=>LOI(Letter Of Intent) => Draft Contract=> Contract

هیات تجاری=> مذاکره=> توافق=> تفاهم نامه=> نامه تمایل به خرید=> مینوت قرارداد=> قرارداد نهایی

و اما این اسناد:

LOI(Letter of Intent) : سندی است که بر اساس تمایل و قصد طرفین برای انجام معامله حاصل میشود و از طرف خریدار به نفع فروشنده صادر میشود و گواهی میدهد که خریدار قصد و نیت تهیه کالای موجود در متن این سند را دارد و معمولا برای کالا های اساسی و فله و معاملات زیر 250هزار دلار به کار میرود. بیانگر این مطلب است که مشتری چه کالایی را نیاز دارد و می خواهد آن را تحت چه شرایط، قیمت و نحوه پرداختی خریداری نماید. بااستفاده از این نامه فروشنده به درستی در می یابد که باید در فروش کالا به مشتری چه مواردی را مدنظر قرار دهدلذا LOI سند الزامی در مذاکرات تجاری است اما تعهدی را برای طرفین ایجاد نمی نماید.

اختصار (Abbreviation) دیگری نیز برای LOI وجود دارد به نام (Letter of Indemnity) یا غرامت نامه که کاملا با سند فوق متفاوت است و نوعی ضمانت نامه بانکی است که با نام ضمانت نامه کسور وجه الضمان یا Retention Bank Guarantee برای قرادادهای پیمان مدیریتی و EPC به کار میرود و توضیح آن از بحث خارج است، لکن نام آن ذکر گردید که با Letter of Intent اشتباه نشود.

BCL : سندی است که شبیه به LOI است (Bank Comfort/Credit/Confirmation/Capability Letter) که بار مالی دارد و توسط خریدار تهیه و به تائید بانک خریدار می رسد و از طریق سوئیفت ، کد MT799 که مربوط به قرارداد های شرکتی است به بانک فروشنده میرسد و گواهی میدهد که خریدار در حساب بانکی خود موجودی یا اعتبار کافی برای معامله را دارد. این سند معمولا برای معاملات زیر 1 میلیون دلار به کار میرود و مربوط به تجارت مواد سوختی، PVC ، مواد اولیه و سایر کالا های اساسی که فله هستند می شود. بانک خریدار معادل کل یا درصدی موجودی را بلوکه میکند یا بر اساس اعتبار خریدار نزد بانک، وثیقه از او میگیرد. ساختار و عملکرد این سند قدری شبیه ضمانت نامه بانکی است که مشروط (Conditional) است و عند المطالبه (On prompt Demand) نیست. حل اختلاف درکانتر بانک است OTC/Over the Counter . بانک خریدار باید از بانکهای طراز اول جهانی باشد.

Vibration BCL : این سند یا BCL مرتعش اجازه برداشت مبلغی به عنوان پیش پرداخت میدهد و تجمعی است (Cumulative) و عملکردی شبیه L/C ماده قرمز Red Clause دارد و صد در صد بار مالی دارد. برداشت بنده قبلا این بود که این سند فقط تایید و گواهی موجودی خریدار در حساب بانک نه تضمین پرداخت آن است و بار مالی و حقوقی ندارد که این برداشت من کاملا اشتباه بود و بانک خارجی این نکته را به من گوشزد کرد.

Del Credre Risk : این سند کاملا یک ضمانت نامه بانکی است برای معاملات بالای یک میلیون دلار و برای کالا هایی مانند طلا و سنگ ها و جواهرات قیمتی به کار می رود و شبیه PBG اما با مبلغ بالا تر است. این واژه اولین بار توسط بانکداران ایتالیایی استفاده شد و یک واژه ایتالیایی است.

FCO(Full Corporate Offer) : نوعی اینویس موقت است Provisional Invoice که توسط فروشنده صادر میشود و پیش در آمدی برای صدور POP است.( provisional invoice فاکتور موقتی است که توسط فروشنده صادر شده و به خریدار ارائه می گردد تا نسبت به قیمت کالا یا خدمات خریداری شده کسب اطلاع نماید وبه عنوان فاکتور نهایی تلقی نمی گردد که پس از تائید و توافق نهایی شرکت خریدار، فروشنده فاکتور اصلی را تنظیم کرده و ارائه می دهد) شبیه P/I یا پروفورما اینویس و نوعی پیش فاکتور است، فقط درجه اعتبار آن پایین تر است و با آن ثبت سفارش و گشایش اعتبار اسنادی را نمی توان انجام داد. صرفا برای آگاهی از قیمت کالا به کار می رود(در مورد کالا های فله). ابتدا LOI توسط خریدار صادر میشود و فروشنده FCO را در مقابل آن صادر میکند.

FPO/IMFPA(Irrevocable Fee Protection Agreement) : نوعی قرارداد است که برای اطمینان واسطه از پرداخت حق کمیسیون Commission Fee به صورت موردی به کار میرود . در صورت دور خوردن واسطه او میتواند به استناد این قرار داد علیه طرفین دعوی حقوقی کند.

NCNDA(Non-Circumvention Non-Disclosure Agreement) : قرارداد به صورت نامحدود و بدون ابهام را گویند. در صورتی که نیاز به شرکت و یا شخص واسطه برای تامین کالای مورد نیاز باشد قراردادی که بین فروشنده و خریدار و وکیل قانونی برای امنیت منافع او امضا خواهد شد را گویند. کارمزد وکیل: فروشنده کارمزدی برای وکیل روی قیمت ها اضافه کرده و L/C به حساب بانکی او منتقل می شود و شماره حساب وکیل در قرار داد اصلی ( NCNDA/IMFPA ) ذکر خواهد شد و بین فروشنده و خریدار و وکیل قانونی برای امنیت او امضا خواهد شد. این قرار داد هم به صورت موردی به کار میرود. منظور از موردی بودن تفاوت آن با قرارداد نمایندگی است. حل اختلاف کانتر بانک است OTC/Over the Counter

LOA(Letter Of Agency) : این قرارداد، قرارداد نمایندگی است و در صورت اعتماد فروشنده به خریدار اعطا می شود و برای معاملات مکرر استفاده میشود. هدف غایی واسطه دریافت این گواهی است که مزایایی برای طرفین دارد و به مبادلات جنبه رسمی میدهد.

POP(Proof Of Product) : این سند نوعی گواهی است که از سوی مرجع مسئول در کشور فروشنده به تقاضای شرکت فروشنده برای شرکت خریدار صادر می شود و طی آن مطابقت کالای درحال فروش را با خواسته های خریدار اعلام می دارد و در واقع وجود کالا نزد مدعی فروشندگی به اثبات میرساند. POP همواره قبل از گشایش L/C از سوی خریدار برای وی ارسال می شود و در عین حال بعد ازصدور ICPO یا BCL توسط خریدار.

ICPO (Irrevocable Corporate Purchase Order) : نوعی P/O (سفارش خرید) است که به صورت غیر قابل برگشت توسط خریدار بر اساس FCO صادره از طرف فروشنده تنظیم شده و با تائیده و پاراف شدن زیر آن توسط بانک خریدار مخابره میشود و نمایانگر سفارش قطعی کالا است و در واقع نامه ای است که در پی توافق ضمنی میان فروشنده و خریدار برای فروشنده صادر می شود. در قالب ICPO زمانیکه مشتری با قیمت تقریبی کالای مورد نظر آشنا شد و قیمت ارائه شده را مناسب یافت، با ارائه درخواست قطعی خرید یا همان ICPO نیت قطعی خود را برای خرید کالا و تایید شرایط قید شده در LOI به عنوان شرایط نهایی و قطعی خود ارسال می نماید. این نامه باید با سربرگ، مهر و امضای رسمی شرکت خریدار ارسال شود.

سوئیفت MT799 : این کد در سیستم SWIFT(Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) سوئیفت برای ارتباطات تجاری بین شرکتها به کار میرود و از L/C و Documentary Collection سریعتر و با بوروکراسی اداری کمتر به کار میرود. در این نوع کد سوئیفت یک قرارداد به فول تلکس ارسالی ضمیمه می شود و داوری در کانتنر بانک می آید. (OTC) طبق شرایط مندرج در قرار داد بانکها به عنوان داور،پرداخت را صورت می دهند. البته از نظر اطمینان برای چه فروشنده و چه خریدار هیچ چیزی مانند اعتبار اسنادی نیست چون نقش بانک نه به عنوان عامل ،نه به عنوان ناظر، نه به عنوان داور بلکه به عنوان صاحب اسناد حمل کالا است.

تجارت بین الملل چیست ؟

گات (GATT) مخفف "General Agreement on Tariffs and Trade" یا موافقتنامه‌ی عمومی تعرفه و تجارت، موافقتنامه‌ای است که در ۳۰ اکتبر ۱۹۴۷ بین ۲۳ کشور جهت انجام تجارت بین‌الملل تنظیم شده است و در ادامه، در جهت به اجرا گذاشتن این موافقتنامه‌ها، سازمانی به نام سازمان تجارت جهانی با اهداف و کارکردهایی گسترده‌تر از اهداف گات تأسیس شد. اما امروزه هر چند موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) هنوز کاربرد داشته و مورد استناد قرار می‌گیرد، اما دیگر مهم‌ترین مجموعه‌ مقررات تجارت بین‌الملل محسوب نمی‌شود.
مهم‌ترین تفاوت‌های گات و WTO عبارتند از ۱: گات موافقتنامه‌ای موقتی و اختیاری بود. اما موافقتنامه‌های WTO دائمی است و به عنوان یک سازمان بین‌المللی دارای مبنای قانونی معتبری است زیرا اعضا، موافقتنامه‌های آن را تأیید کرده‌اند و در این موافقتنامه‌ها تشریح شده که WTO چگونه باید فعالیت کند. ۲: WTO نظام عضویتی دارد که کشورها را تحت شرایط خاص به عضویت می‌پذیرد اما گات دارای طرف‌های قرارداد ۵ بود یعنی کشورهایی که موافقتنامه‌ی عمومی تعرفه و تجارت را به عنوان یک سند قانونی معتبر می‌دانستند و بر اساس آن عمل می‌کردند. ۳: گات فقط با تجارت کالا سر و کار داشت اما WTO خدمات و حقوق مالکیت معنوی را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد. ۴: نظام حل اختلاف WTO سریع‌تر و دقیق‌تر از نظام گات است و رأی آن بلوکه نمی‌شود.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

[ویرایش]
گات (GATT) مخفف "General Agreement on Tariffs and Trade" به‌معنای "موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت"، سندی (قراردادی یا موافقت‌نامه‌ای) است، مشتمل بر ۳۸ ماده و ۴ فصل که در ۳۰ اکتبر ۱۹۴۷ بین ۲۳ کشور عمدتا پیشرفته و صنعتی، به امضا رسید. این موافقت‌نامه همان تجارت بین الملل چیست ؟ موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت بود، که یک چارچوب شکلی و سیاست‌گذارانه را برای مذاکره در مورد آزادسازی دسترسی به بازارها دربرداشت و تا سال ۱۹۹۴ که پایان حیات این موافقت‌نامه به‌عنوان تنها نهاد ناظر بر تجارت بین‌الملل بود، اعضای آن به حدود ۱۲۳ کشور افزایش یافت.

گات امروز به‌عنوان کارگزاری بین‌المللی وجود ندارد (البته موافقت‌نامه گات هنوز زنده است) و هم‌اکنون جای خود را به سازمان تجارت جهانی داده است.

[۲] بخش اطلاعات و روابط رسانه سازمان تجارت جهانی، تجارت در آینده، درآمدی بر سازمان تجارت جهانی، محمدجواد ایروانی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، ۱۳۸۳، ص۲۷.

از نظر تشکیلاتی، گات یکی از مؤسسات تخصصی وابسته به سازمان ملل بود؛ اما از نظر حقوقی یک سازمان محسوب نمی‌شد. کشورهای عضو گات از طریق مذاکرات چندجانبه ادواری و در قالب یک مجموعه سازمان‌یافته، اقدام به اتخاذ تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های تجاری می‌کردند؛ که به‌عنوان طرف‌های متعاهد از آن‌ها نام برده می‌شد. فعالیت‌های عمده طرف‌های متعاهد، مذاکرات تجاری و تعرفه‌ای بود که در آن، کشورها به یکدیگر امتیازاتی اعطا کرده و یا محدودیت و ممنوعیتی را در خصوص عدم‌افزایش برخی انواع عوارض گمرکی در نظر می‌گرفتند.

[۳] معاونت امور اقتصادی، سازمان تجارت جهانی و آثار اقتصادی الحاق ایران به آن، تهران، وزارت امور اقتصاد و دارایی، ۱۳۷۴، چاپ اول، ص۱۴۹.

محور اصلی فعالیت‌های گات براساس تشکیل جلسات میان اعضا و حصول توافق‌های دوجانبه و چندجانبه میان کشورها بوده است و براساس آن از ۱۹۴۷ به بعد، جلسات گات در مقاطع زمانی مختلف برگزار شد، به‌گونه‌ای که در طول عمر نزدیک به نیم قرن خود (از ۱۹۴۷ تا ۱۹۹۴)، هشت دور مذاکره صورت گرفت؛ که در ادامه به ادوار مذاکرات به ایجاز پرداخته خواهد شد.

[۴] معاونت امور اقتصادی، سازمان تجارت جهانی و آثار اقتصادی الحاق ایران به آن، تهران، وزارت امور اقتصاد و دارایی، ۱۳۷۴، چاپ اول، ص۱۳۹.

۲ - تاریخچه

[ویرایش]
پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۶، کشورهای بزرگ و درگیر جنگ به‌دنبال چاره‌ای برای برون‌رفت از وضعیت بد اقتصادی خود بودند. بر این اساس، کشورهای مختلف جهان به‌خصوص کشورهای صنعتی غرب، اقدام به برقراری یک سیستم جهانی تجارت برای مقابله با عدم تعادل‌های اقتصادی و استفاده از رویه‌های حمایتی، به‌منظور حمایت از صنایع داخلی آن‌ها کردند.
در این ارتباط، قدم اول در برتون وودز آمریکا برداشته شد و کنفرانسی متشکل از نمایندگان دو کشور صنعتی جهان آن روز؛ یعنی آمریکا و انگلستان برگزار شد. در اولین اقدام صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی تاسیس شد. ولی این دو سازمان جواب‌گوی رشد شتابان تولید و تجارت جهانی نبودند. به‌همین دلیل در سال ۱۹۴۶، کنفرانسی در‌ هاوانا تشکیل شد؛ که در جریان این اجلاس، منشور‌ هاوانا تدوین شد.
در این منشور جهت ساماندهی به بازرگانی بین‌المللی، تاسیس نهادی تحت عنوان سازمان تجارت جهانی بین‌الملل (ITO) پیش‌بینی شد. اما مذاکرات‌ هاوانا در جهت تشکیل این سازمان، نتیجه نداد و در سال ۱۹۴۷، فقط منجر به تصویب یک قرارداد ۳۸ ماده‌ای، تحت عنوان موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (GATT)، با امضای ۲۳ کشور (عمدتا صنعتی) گردید.

[۵] Rashid, Khalid, Philip levy & Mohammad salaam, the world trade organization and developing countries, Vienna, Austria, ۱۹۹۹ p۹-۱۱.

۳ - اهداف

[ویرایش]
۱: دستیابی به یک نظام تجاری بین‌المللی آزاد بدون تبعیض؛
۲: ارتقا سطح زندگی مردم در کشورهای عضو؛
۳: فراهم ساختن امکانات نیل به اشتغال کامل در اثر گسترش جهانی؛
۴: افزایش درآمد واقعی و سطح تقاضای مؤثر؛
۵: بهره‌برداری کامل و کارآ از منابع جهانی؛
۶: گسترش تولید و تجارت بین‌المللی کالا؛
۷: رفع موانع و مشکلات موجود در زمینه گسترش تجارت جهانی.

۴ - اصول

[ویرایش]
اصول اساسی گات عبارت است از:

۴.۱ - اصل عدم‌تبعیض و تعمیم اصل دولت کاملة‌الوداد

به‌موجب اصل عدم‌تبعیض و تعمیم اصل دولت کاملة‌الوداد (MFN)، هرگونه امتیاز، برتری و مصونیت اعطاشده از طرف یکی از اعضا، به عضو دیگر بدون قید و شرط، به سایر طرف‌های متعاهد، تعمیم داده می‌شود. البته این اصل یک استثنا نیز دارد؛ که به همگرایی‌های اقتصادی مانند اتحادیه‌های گمرکی بین چند کشور مربوط می‌شود.
این استثنا بدین معناست که موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت، سایر پیمان‌های تجاری (مانند اتحادیه اروپا یا نفتا) را نیز به‌رسمیت می‌شناسد. البته چنان‌چه دوطرف متعاهد، وارد مذاکرات مربوط به تبادل امتیازهای تعرفه‌ای با یکدیگر نشده باشند، مفاد موافقت‌نامه بین آن دو طرف اجرا نمی‌شود. بنابراین در مورد اسرائیل می‌توان به این ماده توسل جست و از اصل عدم‌تبعیض مستثنی شد.

۴.۲ - اصل تثبیت و کاهش تعرفه‌های گمرکی

اصل تثبیت و کاهش تعرفه‌های گمرکی از طریق مذاکرات متوالی؛ در دورهای مختلف گات، به‌منظور افزایش مبادلات تجاری، سقف تعرفه‌های گمرکی کالاها معین می‌شود و از کشورهای عضو خواسته می‌شود، تدریجا نسبت به کاهش میزان تعرفه‌های گمرکی خود اقدام نمایند.

۴.۳ - اصل مشورت

هرنوع تغییر در تعرفه‌های گمرکی باید از طریق مذاکرات متناوب و مشاوره با کشورهای عضو صورت گیرد؛ تا از وارد شدن خسارت به تجارت سایر کشورها جلوگیری شود. اگر این تغییرها با مشورت انجام نپذیرد و به تجارت سایر کشورها خسارت وارد شود، کشورهای خسارت‌دیده اقدامات جبرانی به‌عمل خواهند آورد.

[۷] معاونت امور اقتصادی، سازمان تجارت جهانی و آثار اقتصادی الحاق ایران به آن، تهران، وزارت امور اقتصاد و دارایی، ۱۳۷۴، چاپ اول، ص۱۵۵-۱۵۹.

۵ - روند مذاکرات ادواری گات

[ویرایش]
در جریان حیات نزدیک به نیم قرن موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات)، هشت دوره مذاکره بین کشورهای عضو انجام پذیرفت. آخرین دور مذاکرات که هشتمین دور مذاکرات گات قلمداد می‌شد و طولانی‌ترین و تجارت بین الملل چیست ؟ اصلی‌ترین دور مذاکرات بود (دور اروگوئه ۱۹۸۶-۱۹۹۴) و در آن ۱۲۳ کشور عضویت داشتند، منجر به جانشینی سازمان تجارت جهانی (WTO) به‌جای موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (GATT) گردید. دورهای مذاکراتی انجام‌شده به شرح زیر می‌باشند:

دور اول؛ در ۱۹۴۷، در (ژنو سویس)، به‌مدت هفت ماه، با حضور ۲۳ کشور، موضوع تعرفه‌ها و مصوبه اعضای گات و اعطاء ۴۵۰۰۰ امتیاز تعرفه‌ای با ارزش ۱۰ میلیارد دلار؛
دور دوم؛ در ۱۹۴۹، در (آنسی فرانسه)، با حضور ۱۳ کشور، به‌مدت پنج ماه، در موضوع تعرفه‌ها و با این مصوبه که کشورها حدود ۵۰۰۰ هزار امتیاز تعرفه‌ای را تغییر (کاهش) دادند؛
دور سوم؛ در ۱۹۵۱، در (تارکی انگلیس)، به‌مدت ۸ ماه، با حضور ۳۸ کشور، در موضوع تعرفه‌ها و با مصوبه‌ای که کشورها تقریبا ۸۷۰۰ امتیاز تعرفه‌ای را تغییر (کاهش) دادند؛
دور چهارم؛ در ۱۹۵۶، در (ژنو سوئیس)، به‌مدت ۵ ماه، با حضور ۲۶ کشور در موضوع تعرفه‌ها و پذیرش ژاپن و تصویب ۵/۲ میلیارد دلار تخفیف مالیاتی؛
دور پنجم به‌نام دور دیلن؛ در ۱۹۶۰، در دیلن ژنو (سویس)، به‌مدت ۱۱ ماه، با حضور ۲۶ کشور، در موضوع تعرفه‌ها و تصویب ۹/۴ میلیارد دلار ارزش امتیازات تعرفه‌ای در تجارت جهانی؛
دور ششم به‌نام دور کندی؛ در ۱۹۶۴ در (ژنو سویس)، به‌مدت ۳۷ ماه، با حضور ۶۲ کشور، در موضوع "تعرفه‌ها و اقدامات ضد دامپینگ" و تصویب ۴۰ میلیارد دلار ارزش امتیازات تعرفه‌ای در تجارت جهانی؛
دور هفتم به‌نام دور توکیو؛ در ۱۹۷۳ در (ژنو سویس)، به‌مدت ۷۴ ماه، با حضور ۱۰۲ کشور، در موضوع تعرفه‌ها، اقدامات یا پیش‌گیری‌های غیرتعرفه‌ای، موافقت‌نامه‌های چارچوب و تصویب بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار ارزش تخفیفات تعرفه‌ای؛
دور هشتم به‌نام دور اروگوئه؛ در ۱۹۸۶، در ( ژنو سویس)، به‌مدت ۸۷ ماه، با حضور ۱۲۳ کشور، در موضوع "تعرفه‌ها، اقدمات غیرتعرفه‌ای، قواعد، خدمات، مالکیّت فکری، حل و فصل اختلافات، منسوجات، کشاورزی و تاسیس سازمان تجارت جهانی و غیره" برگزار شد.
این دور، به تاسیس سازمان تجارت جهانی و تغییر حیطه معاملات (منسوجات و خدمات و مالکیت فکری و غیره) ، تخفیفات مالیاتی بیشتر (حدود ۴۰%)، یارانه‌های کشاورزی، یک موافقت‌نامه در دسترسی آزاد برای منسوجات و پوشاک، از کشورهای در حال توسعه و گسترش حقوق ماکلیّت فکری منجر شد.

۶ - تاسیس سازمان تجارت جهانی (WTO)

[ویرایش]
همان‌طور که ذکر شد، گات به‌عنوان یک موافقت‌نامه توانست حدود نیم قرن به‌عنوان تنها کارگزار در تجارت جهانی، زمینه آزادسازی تجاری و گسترش تجارت و غیره را به‌وجود بیاورد؛ اما از آن‌جایی که اولا؛ گات تنها یک معاهده بود و دارای شخصیت حقوقی نبود و نتیجتا سیستم مناسبی در موارد برخورد با شکایات را نداشت.
ثانیا؛ این‌که با گسترش عرصه‌های تجارت و فراتر رفتن زمینه‌های تجارت جهانی از بخش کالا به‌بخش خدمات (GATS) و همچنین دارایی‌های فکری (TRIPS)، ضرورت ایجاد سازمانی که بتواند توانایی رویارویی با دو مسئله بالا را داشته باشد، توسط کشورهای عضو احساس شد. از این‌رو بود که در سال ۱۹۹۴ در چارچوب مذاکرات گات (دور اروگوئه)، تصمیم بر این شد، که سازمان تجارت جهانی (WTO) تاسیس شود. به این ترتیب در سال ۱۹۹۵ سازمان تجارت جهانی تاسیس شد و امروز بیش از ۹۷% از تجارت جهانی در چارچوب این نهاد انجام می‌پذیرد.