توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
تعریف بازار و انواع آن
بازار مکانی است که طرفین می توانند برای تسهیل مبادله کالا و خدمات گرد هم آیند. طرفین درگیر معمولا خریداران و فروشندگان هستند. بازار ممکن است فیزیکی باشد مانند یک خرده فروشی، جایی که مردم رو در رو با یکدیگر ملاقات می کنند و به خرید و فروش می پردازند. بازارها همچنین می توانند مجازی باشند مانند یک بازار آنلاین، که در آن هیچ تماس فیزیکی مستقیمی بین خریداران و فروشندگان وجود ندارد. در ادامه این این مطلب به بررسی مفهوم بازار و انواع بازارها خواهیم پرداخت.
مفهوم بازار
از نظر فنی، بازار مکانی است که در آن دو یا چند طرف می توانند برای انجام یک معامله اقتصادی با یکدیگر ملاقات کنند - حتی آنهایی که پول رایج قانونی ندارند. معامله در انواع بازارها ممکن است شامل کالا ها، خدمات، اطلاعات، ارز ها یا هر ترکیبی از اینها باشد که از یک طرف به طرف دیگر منتقل می شود. به طور خلاصه، بازارها عرصه‌هایی هستند که خریداران و فروشندگان می‌توانند در آن گرد هم آیند و با یکدیگر تعامل داشته باشند.
به طور کلی، در حالی که تنها دو طرف برای انجام معامله مورد نیاز هستند، حداقل یک شخص ثالث برای ایجاد رقابت و ایجاد تعادل در بازار مورد نیاز است. به این ترتیب، بازاری که در حالت رقابت کامل قرار دارد، از جمله موارد دیگر، لزوماً با تعداد بالایی از خریداران و فروشندگان فعال مشخص می شود.
فراتر از این تعریف گسترده، اصطلاح "بازار" بسته به زمینه، چیزهای مختلفی را در بر می گیرد. به عنوان مثال، ممکن است به مکانی که اوراق بهادار در آن معامله می شود (بازار سهام) اشاره کند. از طرف دیگر، این اصطلاح ممکن است برای توصیف مجموعه ای از افرادی که مایل به خرید یک محصول یا خدمات خاص در یک مکان خاص هستند، استفاده شود (مانند بازار مسکن بروکلین). یا می تواند به یک صنعت یا بخش تجاری، مانند بازار جهانی الماس اشاره کند.
شرایط هر چه که باشد، بازار قیمت کالاها و سایر خدمات را تعیین می کند. این نرخ ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. عرضه توسط فروشندگان ایجاد می شود، در حالی که تقاضا توسط خریداران ایجاد می شود. زمانی که عرضه و تقاضا در تعادل هستند، بازارها سعی می کنند تعادلی در قیمت پیدا کنند. اما این تعادل به خودی خود می تواند توسط عواملی غیر از قیمت از جمله درآمد، انتظارات، فناوری، هزینه تولید و تعداد خریداران و فروشندگان شرکت کننده مختل شود.
انواع بازارها ممکن است با مکان های فیزیکی که در آن تراکنش ها انجام می شود، نشان داده شوند. اینها شامل فروشگاه‌های خرده‌فروشی و سایر مشاغل مشابه است که اقلام فردی را به بازارهای عمده‌فروشی فروخته که آنها نیز کالاها را به توزیع‌کنندگان می‌فروشند؛ بازارها همچنین ممکن است مجازی باشند؛ فروشگاه‌های مبتنی بر اینترنت و سایت‌های حراج مانند آمازون و eBay نمونه‌هایی از بازارهایی هستند که در آن تراکنش‌ها می‌توانند کاملاً آنلاین انواع بازار سهام انجام شوند و طرف‌های درگیر هرگز به صورت فیزیکی با هم ارتباط برقرار نمی‌کنند.
انواع بازارها ممکن است به صورت ارگانیک یا به عنوان ابزاری برای فعال کردن حقوق مالکیت بر کالاها، خدمات و اطلاعات ظاهر شوند. بازارها هنگامی که در یک سطح ملی یا سطح منطقه‌ای خاص‌تر هستند، اغلب ممکن است بسته به عوامل بسیاری، از جمله سطح درآمد و باز بودن کشور یا منطقه برای تجارت خارجی، به عنوان بازارهای «توسعه یافته» یا بازارهای «در حال توسعه» طبقه‌بندی شوند.
نکته: اندازه یک بازار با توجه به تعداد خریداران و فروشندگان و همچنین مقدار پولی که هر سال دست به دست می شود، تعیین می شود.
انواع بازارها
بازارها به دلایل مختلفی از جمله انواع محصولات فروخته شده، مکان، مدت زمان، اندازه و حوزه انتخابیه مشتریان، قانونی بودن و بسیاری از عوامل دیگر بسیار متفاوت هستند. به غیر از دو بازار رایج - فیزیکی و مجازی - انواع دیگری از بازارها وجود دارد که طرفین می توانند برای انجام معاملات خود گرد هم آیند.
بازار زیرزمینی
بازار زیرزمینی به بازار غیرقانونی اطلاق می شود که در آن معاملات بدون اطلاع دولت یا سایر سازمان های نظارتی انجام می شود. بسیاری از انواع بازارهای غیرقانونی به منظور دور زدن قوانین مالیاتی موجود شکل گرفته اند. به همین دلیل است که بسیاری از آنها شامل معاملات فقط نقدی یا اشکال غیرقابل ردیابی پول هستند که ردیابی آنها را دشوارتر می کند.
بسیاری از انواع بازارهای غیرقانونی در کشورهایی با اقتصاد برنامه‌ریزی شده یا دستوری - که در آن دولت کنترل تولید و توزیع کالاها و خدمات را در دست دارد - و در کشورهایی که از نظر اقتصادی در حال توسعه هستند وجود دارند. زمانی که کمبود کالاها و خدمات خاصی در اقتصاد وجود دارد، اعضای بازار غیرقانونی وارد عمل شده و خلاء را پر می کنند.
بازارهای غیرقانونی همچنین می توانند در اقتصادهای توسعه یافته وجود داشته باشند. این بازارهای در سایه، زمانی رایج می شوند که قیمت ها فروش برخی محصولات یا خدمات را کنترل کنند، به خصوص زمانی که تقاضا زیاد باشد. اسکالپ کردن بلیط یکی از نمونه های انواع بازارهای غیرقانونی است. وقتی تقاضا برای بلیت‌های کنسرت یا تئاتر زیاد باشد، اسکالپرها وارد عمل میشوند، بلیت ها را به صورت دسته‌ای می‌خرند و آنها را با قیمت‌های بیشتر در بازار زیرزمینی می‌فروشند.
بازار حراج
یک بازار حراج افراد زیادی را برای خرید و فروش تعداد زیادی از کالاها گرد هم می آورد. خریداران یا مناقصه گران سعی می کنند برای قیمت خرید از یکدیگر برتری داشته باشند. اقلام برای فروش در نهایت به بالاترین پیشنهاد تحویل داده می شوند. رایج ترین بازارهای حراج شامل دام، خانه های تخلیه شده و آثار هنری و عتیقه است. بسیاری از آنها اکنون به صورت آنلاین فعالیت می کنند. به عنوان مثال، خزانه داری ایالات متحده اوراق قرضه و اسناد خود را از طریق حراج های منظم می فروشد.
بازار مالی
یکی دیگر از انواع بازارها، بازارهای مالی هستند. اصطلاح عمومی "بازار مالی" به هر مکانی اطلاق می شود که در آن اوراق بهادار شامل ارزها، اوراق قرضه، سهام و . بین دو طرف معامله می شود. این بازارها اساس جوامع سرمایه داری هستند و تشکیل سرمایه و نقدینگی را برای مشاغل فراهم می کنند. آنها می توانند فیزیکی یا مجازی باشند. بازار مالی شامل بورس‌هایی مانند بورس نیویورک، نزدک و بورس لندن است. انواع دیگر بازارهای مالی شامل بازار اوراق قرضه و بازار ارزهای دیجیتال است که در آن مردم ارزهای دیجیتال را معامله می کنند.
تنظیم بازارها
به غیر از بازارهای زیرزمینی، بیشتر بازارها تابع قوانین و مقرراتی هستند که توسط یک نهاد منطقه ای یا حاکمیتی تعیین می شود که ماهیت بازار را تعیین می کند. این ممکن است حالتی باشد که این مقررات به اندازه یک توافقنامه تجاری بین‌المللی گسترده و به طور همگانی شناخته شده باشد؛ و یا به اندازه یک بازار خیابانی محلی و موقتی باشد که فروشندگان نظم و قوانین را بین خود حفظ میکنند.
در ایالات متحده، کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بازارهای سهام، اوراق قرضه و ارز را تنظیم می کند. مقرراتی را برای جلوگیری از تقلب در نظر می‌گیرد و در عین حال اطمینان می‌دهد که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران اطلاعات مناسبی برای اتخاذ آگاهانه‌ترین تصمیم‌های ممکن دارند.
پرسش و پاسخ (جمع بندی)
انواع بازارها چگونه کار می کنند؟
بازارها عرصه هایی هستند که خریداران و فروشندگان می توانند در آن جمع شوند و با هم تعامل داشته باشند. بازاری که در حالت رقابت کامل قرار دارد، لزوماً با تعداد بالای خریداران و فروشندگان فعال مشخص می شود. بازار قیمت کالاها و سایر خدمات را تعیین می کند. این نرخ ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. عرضه توسط فروشندگان ایجاد می شود، در حالی که تقاضا توسط خریداران ایجاد می شود. زمانی که عرضه و تقاضا در تعادل هستند، بازارها سعی می کنند تعادلی در قیمت پیدا کنند.
بازار سیاه چیست؟
بازار سیاه یکی از انواع بازارهاست که در آن معاملات بدون اطلاع یا نظارت مقامات یا سازمان های نظارتی و در نتیجه به صورت غیر قانونی انجام می شود. این بازارها زمانی که کمبود برخی کالاها و خدمات در اقتصاد وجود داشته باشد، یا عرضه و قیمت ها تحت کنترل دولت باشد، معمولاً به وجود می آیند. تراکنش‌ها معمولاً بدون سند و فقط نقدی هستند، چرا که بهتر است غیرقابل ردیابی باشند.
بازارها چگونه تنظیم می شوند؟
اکثر بازارها تابع قوانین و مقرراتی هستند که توسط یک نهاد منطقه ای یا حاکمیتی تعیین می شود که ماهیت بازار را تعیین می کند. آنها می توانند مقامات بین المللی، ملی یا محلی باشند.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، بازاری است که در آن پس انداز کنندگان، بنگاه های اقتصادی و سایر نهادهای مالی فعال در این بازار برای بلند مدت با یکدیگر مبادله مالی انجام می دهند. یعنی به عنوان مثال پس انداز کنندگان با خرید انواع ابزارمالی یا اوراق بهادار بلند مدت رایج در بازار سرمایه، با هدف کسب سود بیشتر و سرمایه گذاری مالی اقدام به مبادله می کنند و بنگاه های اقتصادی با هدف تامین مالی، اوراق بهادار مورد تقاضا در این بازارها را منتشر می کنند و به پس انداز کنندگان می فروشند.
بازار سرمایه متشکل از بازارهای اولیه و بازارهای ثانویه است. بازارهای اولیه با تجارت اوراق بهادار جدید سهام و سایر اوراق بهادار سرو کار دارند، در حالی که بازار ثانویه با مبادله اوراق بهادار موجود یا قبلاً منتشر شده سروکار دارد.
هدف بازارهای سرمایه
بازارهای سرمایه به دنبال بهبود کارایی معاملات هستند. این بازارها کسانی را که صاحب سرمایه هستند و کسانی که به دنبال سرمایه هستند، با هم در یکجا جمع می کنند و محلی را فراهم می کنند که اشخاص اقتصادی بتوانند اوراق بهادار را مبادله کنند. نکته ی قابل توجه و جالب این است که بیشتر بازارها در مراکز عمده مالی از جمله نیویورک، لندن، سنگاپور و هنگ کنگ متمرکز شده اند.
نکته: شرکت های مالی که بیشتر در بازارهای خصوصی و غیر دولتی درگیر هستند، بخشی از بازار سرمایه هستند. این ها شامل بانک های سرمایه گذاری، خصوصی و بنگاه های سرمایه گذاری خطرپذیر در مقابل فروشندگان کارگزار و مبادلات عمومی می باشند.
انواع بازار سرمایه
بازارهای سرمایه در درجه اول دارای دو نوع اوراق بهادار می باشند:
- اوراق بهادار سهام
- اوراق بدهی
هر دو نوع، سرمایه متفاوتی هستند که بازده و ریسک های مختلفی را به سرمایه گذاران ارائه می دهند و تعهدات متفاوتی را برای استفاده کنندگان از سرمایه فراهم می کنند.
1. اوراق بهادار سهام
این اوراق، در بورس اوراق بهادار معامله می شوند و در اصل اوراق بهادار سهام، مالکیت بخشی از یک تجارت یا سرمایه گذاری است. یعنی هنگامی که صاحب اوراق بهادار سهام یک شرکت هستید، اساساً بخشی از آن شرکت را در اختیار دارید و در هر درآمدی که شرکت در آینده کسب می کند، حق دارید.
2. اوراق بهادار بدهی
اوراق بهادار بدهی در بازار اوراق قرضه معامله می شود که می تواند به صورت اوراق قرضه یا اسکناس باشد. آنها در اصل نشان دهنده وام گرفتن پول است که در تاریخ سررسید با بهره بازپرداخت می شوند.
در واقع این بهره است که وام دهندگان را وادار می کند پول خود را وام دهند. وام گیرندگان امروز پول را می گیرند، از آن برای تأمین مالی عملیات خود استفاده می کنند و پول را به علاوه ی نرخ بهره مشخص شده در تاریخ مشخصی بازپرداخت می کنند.
اوراق بهادار را می توان در دو نوع بازار خرید و فروش کرد:
- بازار اصلی: زمانی است که یک شرکت مستقیما اوراق بهادار را در ازای سرمایه منتشر کند.
- بازار ثانویه: زمانی است که دارندگان اوراق بهادار در معامله ای جدا از شرکت صادر کننده با سرمایه گذاران دیگر تجارت می کنند.
مزایای بازار سرمایه
بازار سرمایه دارای مزایایی از جمله موارد زیر می باشد:
- حرکت سرمایه را برای استفاده بیشتر از سودآوری و بهره وری بیشتر برای افزایش درآمد ملی تسهیل می کند.
- رشد اقتصادی را تقویت می کند.
- پس انداز برای تأمین مالی سرمایه گذاری بلند مدت
- تجارت اوراق بهادار را تسهیل می کند.
- به حداقل رساندن هزینه معاملات
- ارتقای شفافیت اطلاعات
- ارزیابی سریع ابزارهای مالی
- از طریق معاملات مشتق، بیمه را در برابر تهدیدهای بازار یا قیمت ارائه می دهد.
- تسویه معاملات را تسهیل می کند.
- بهبود اثربخشی تخصیص سرمایه
- در دسترس بودن مداوم بودجه
معاملات بازار سرمایه
همانطور که قبلاً ذکر شد، معاملات می توانند در دو نوع بازار انجام شوند. هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه میزبان معاملات هستند.
برای بالغ شدن یک شرکت از یک شرکت نوپا به یک شرکت بزرگتر، آنها معمولاً برای گسترش فعالیت های خود به سرمایه و تامین مالی نیاز دارند. آنها سرمایه مورد نیاز را از طریق بازارهای سهام در بورس اوراق بهادار، یا از طریق بازارهای بدهی تامین می کنند.
معاملات توسط چه کسانی انجام می شود؟
معاملات توسط بانکداران، وکلا و حسابداران سرمایه گذاری انجام می شود که اطمینان حاصل می کنند سرمایه گذاران مایل به سرمایه گذاری در شرکت هستند.
پس از سرمایه گذاری پول چه اتفاقی می افتد؟
پس از سرمایه گذاری پول و انتشار اوراق بهادار در ازای آن، سرمایه گذاران می توانند تصمیم بگیرند که اوراق بهادار خود را در بازار ثانویه به سایر سرمایه گذاران بفروشند یا آنرا نگه دارند.
بازارهای سرمایه خصوصی و تفاوت آن با بازار های سرمایه عمومی
اوراق بهادار با معامله عمومی می تواند به هر کسی داده شود و افشای کامل در مورد اطلاعات شرکت های بازار سرمایه عمومی وجود دارد. با این وجود، بازارهای خصوصی بزرگی نیز وجود دارد که اوراق بهادار بصورت خصوصی در آن نگهداری و معامله می شوند. در بازارهای عمومی می توانید در چند ثانیه یک اوراق بهادار را بفروشید اما در بازارهای خصوصی یافتن خریدار مدت زمان بیشتری طول می کشد.
توجه و اطلاعات کمتری در مورد شرکتهای بازار سرمایه خصوصی وجود دارد و این امر سرمایه گذاری را به ویژه برای سرمایه گذاران کوچکتر دشوار می کند. در بازارهای خصوصی، نقدینگی کمتری وجود دارد، به این معنی که خرید و فروش اوراق بهادار دشوارتر است.
مزیت بازارهای سرمایه خصوصی
بازدهی معمولاً در بازارهای خصوصی بسیار بیشتر است. از دیدگاه شرکت، آنها می توانند بدون بررسی و نظارتی که در لیست عمومی وجود دارد، سرمایه جمع کنند.
محصولات بازار سرمایه
محصولات بازار سرمایه بسیار متنوع هستند که به برخی از آنها اشاره کردیم:انواع بازار سهام
- اوراق بهادار سهام
- کالاها
- اوراق بدهی
- ارز خارجی
- مشتقات
هر یک از موارد فوق در بازارها و صرافی های مختلف خرید و فروش می شود. برخی از اینها متمرکز هستند؛ مانند اوراق بهادار سهام، ارز خارجی و برخی از اوراق بهادار مشتق.
برخی دیگر غیر متمرکز و بدون صرافی یا کارگزار، بین فعالان بازار معامله می شوند؛ مانند اوراق بهادار بدهی، کالاها و سایر مشتقات.انواع بازار سهام
اثرات بازار سرمایه
تشکیل سرمایه
این بازارها اجازه می دهند سرمایه های بلااستفاده سرمایه گذاری و به کار گرفته شوند.
سهولت دسترسی
در عصر امروز، بازارهای سرمایه به طور فزاینده ای در دسترس قرار گرفته اند و سرمایه گذاران قادرند به راحتی در آنها خرید و فروش کنند.
رشد اقتصادی
با تسهیل بازار برای وام گیرندگان و وام دهندگان، بازار سرمایه جریان کارآمدتری از سرمایه را ایجاد می کند. مشاغل نیازمند وام و سرمایه، می توانند به بازار سرمایه بیایند و در ازای صدور اوراق بدهی تقاضای خود را برای دریافت این وام انجام دهند. متناوبا، می توانند بخشی از شرکتهای خود را در ازای سرمایه در بورس سهام بفروشند.
نقد شوندگی سرمایه
در بازارهای سرمایه، برای کسانی که قبلاً سرمایه گذاری کرده اند، بسیار آسان است که در ازای دریافت دارایی نقدی، دارایی را به شخص دیگری بفروشند. اگر می خواهید یک دارایی را به قیمت روز بازار بفروشید، تقریباً همیشه یک خریدار وجود دارد که به شما این امکان را می دهد که یک دارایی را به پول نقد تبدیل کنید.
تنظیم قیمت ها
یکی از عملکردهای اصلی بازار سرمایه اطمینان از قیمت دقیق دارایی است. قیمت یک سهم می تواند به دنبال اخبار خوب به سرعت افزایش یابد یا در واکنش به گزارش سالانه ضعیف، چشم انداز بدی داشته باشد.
بازگشت سرمایه
در عین حال، بازارهای سرمایه فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند تا عملکرد خود را در خلق بیشتر ثروت افزایش دهند. حساب های پس انداز سود کمی دارند، به ویژه در مقایسه با بازده اکثر سهام. بنابراین بازار سرمایه به سرمایه گذاران این فرصت را می دهد تا نرخ بازدهی بالاتری داشته باشند.
بازارهای اوراق قرضه
انواع مختلفی از اوراق قرضه وجود دارند که اصلی ترین آنها عبارتند از:
اوراق قرضه شرکتی
اوراق قرضه شرکتی مخصوص مشاغلی هستند که در ازای "اوراق قرضه" با نرخ تعیین شده بهره، پول قرض می گیرند. این اوراق معمولاً با اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید پنج سال یا کمتر عرضه می شوند. اوراق قرضه متوسط، با سررسید بین 5 تا 12 سال و اوراق قرضه بلند مدت با سررسید بیش از 12 سال می باشند.
اوراق ناخواسته
اوراق قرضه ناخواسته بازده بالایی را ارائه می دهند، بسیار بالاتر از انواع دیگر. با این حال آنها همچنین بالاترین سطح خطر را دارند. به این دلیل که شرکت هایی که این اوراق را منتشر می کنند یا کوچک هستند یا قابل اعتماد نیستند. به عبارت دیگر، احتمال بازگشت انواع بازار سهام سرمایه اولیه می تواند کم باشد.
اوراق قرضه خارجی
اوراق قرضه خارجی در یک کشور توسط واحد خارجی با ارز محلی منتشر می شود. به عنوان مثال، یک شرکت هندی ممکن است بخواهد مقداری سرمایه در آمریکا جمع کند زیرا قادر به جذب آن در بازارهای سرمایه هند نیست. به نوبه خود، ممکن است 1 میلیون دلار اوراق قرضه خارجی به دلار آمریکا منتشر کند. بنابراین بدهی با دلار آمریکا قابل بازپرداخت است.
تفاوت بازار سرمایه و بازار پول
بازارهای سرمایه بازارهایی هستند که در آنها اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال مورد معامله قرار می گیرند. متداول ترین اوراق بهادار بازار سرمایه شامل سهام، اوراق قرضه و اعتبارات سرمایه گذاری املاک و مستغلات (REITs) است. بازارهای پول بازارهای محصولات مالی با سررسیدهای کمتر از یک سال هستند. رایج ترین ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه داری ایالات متحده، اوراق تجاری، گواهی سپرده (CD) و توافق نامه های خرید مجدد است. اگرچه این تمایز سررسید برای نهادهای تجاری و دولتی با نیازهای مختلف مالی مهم است اما برای سرمایه گذاران با افق های سرمایه گذاری مختلف و درجات مختلف ریسک پذیری نیز مفید می باشد.
جمع بندی
در این مطلب با مفهوم بازار سرمایه آشنا شدیم. در بازارهای سرمایه بطور کلی دو نوع اوراق بهادار شامل سهام و اوراق بدهی معامله می شوند. شرکت های تولیدی و تجاری با انتشار هر کدام از این اوراق و عرضه ی آنان در بازار سرمایه می توانند سرمایه ی مورد نیاز خود برای گسترش فعالیت یا سایر موارد را تامین کنند. هر یک از این اوراق بهادار دارای شرایط و ضوابط خاص خود می باشند که در این مطلب به آنها اشاره کردیم.
انواع بازار بورس و فرابورس در ایران و ویژگی های آنها
اینها سوالاتی هستش که وقتی داریم از آموزش بازار بورس ایران صحبت میکنیم باید بهش بپردازیم و خوب قطعا خیلی مهم هستن چرا که یک بخش بزرگ از کار در این بازار ها، شناخت مسیر و تابلو این بازار می باشد.
در مقاله قبل حرف از ابزار انواع بازار سهام مورد استفاده برای هر شغل زده شد و به این نتیجه رسیدیم که برای داشتن موفقیت در بازارهای مالی و تبدیل آنها از کوره پول سوزی، به بهشت پولساز می بایست آگاهی کامل از جزئیات حتی به ظاهر بی اهمیت داشته باشیم تا بتوانیم به میلیاردر خود ساخته تبدیل شویم.
آموزش و موفقیت در بازار بورس به آموزش در 4 حوزه بستگی دارد که تسلط انواع بازار سهام بر این حوزه ها باعث می شود حرفه ای معامله کنیم.
گاهی دوستان بسیار متعصب از یک بخش آگاهی میخواهند تحلیل های حرفه ای کنند ولی غافل از این هستند که هر کدام از روش های زیر بخشی از کل می باشند و امکان خطا رو هم باید در نظر گرفت و شاید فقط یک چهارم ما درست بگوییم، چون تحلیل ها به 4 بخش زیر تقسیم می شوند:
- تحلیل تکنیکال که به بخش نموداری و اندیکاتور و گذشته سهم مربوط می باشد.
- تحلیل بنیادی (فاندامنتال) که به صورت های مالی و اسرار محرمانه شرکت بستگی دارد.
- تابلو خوانی که در ادامه به یک بخش کوچک از آن میپردازیم.
- روانشناسی بازار که شاید مهم ترین اثر را بگذارد چرا که گاهی بازار اصلا تحلیل پذیر و علمی پیش نمیرود و به رفتار جمعی افراد ربط دارد و بعضا رفتار و تسلط هیجانات خودمان هم بسیار موثر است در این رابطه که خیلی از ما به این بخش بی تفاوت یا حداقل کم توجه هستیم.
برای موفقیت در آموزش بازار بورس ایران قبل از شناخت ابزارهای ضروری باید از انواع بازارهایی که در این پلتفرم معاملاتی تعریف شده آگاه باشیم و بدانیم سهام و اوراقی که در این بازار مورد معامله قرار میدهیم جزء کدام دسته و با چه درصد سود و زیان می باشند.
انواع بازار و دامنه نوسان در ادامه مورد بحث است و قبل از خواندن جزییات میخواهم که این چارت خلاصه شده را چند دقیقه با دقت و تامل از نظر بگذرانید:
بورس و فرابورس
در حالت کلی معاملات اشخاص حقیقی و ذهنیت کلی افراد عادی مثل من و شما در بازارهای مالی بورس تهران به دو دسته تابلو بورس و فرابورس برمی گردد و سهام شرکت هایی که در این دو بازار بورس تهران تعریف شده اند معامله میشود و و اکثر سرمایه گذاری ها در این دو بازار انجام میشود . اما شاید این سوال در ذهن تان به وجود بیاید که چرا بورس را از فرابورس جدا کرده انواع بازار سهام اند و هر کدام چه تفاوتی با دیگری دارد . اما باید بدانیم که در کنار این دو دسته بازار زیرمجموعه هایی نیز شکل گرفته است که به تفسیر بحث خواهیم کرد.
چرا بازار بورس و فرابورس را جدا کردند؟
به این دلیل که مسئولین محترم سازمان بورس و اوراق بهادار تهران برای بازار بورس یکسری قوانین سختگیرانه تر نسبت به بازار فرابورس قرار دادند و قوانین فرابورس را مقداری راحت تر از بورس تعریف کردند.
یعنی برای ورود اسم شرکت به بازار بورس باید حداقل مقداری سرمایه باشد که تعریف شده باشد و شفافیت شرکت هایی که وارد بازار بورس می شوند بیشتر باشد و شرکت ها حداقل سه سال پی در پی سود ساز باشند و این موارد برای فرابورس ساده تر است. مثلا در بعضی موارد در فرابورس حتما لازم نیست که شرکت سه سال گذشته سود ساز باشد. یعنی گاهی یکسال ضرر داشته و در بعضی موارد حتی شرکت نیست، یعنی اصلا وجود خارجی ندارند و تنها آماده ساختن یک شرکت هستند و با پذیره نویسی اقدام میکنند و این شرکت را وارد بازار سرمایه میکنند و در واقع ما برگ اوراق بهادار یک شرکت در حال ساخت را مورد معامله قرار میدهیم در تابلو فرابورس که در واقع ما با معاملات و خرید و فروش سهام این شرکت برای استارت بهره وری آن کمک کرده ایم و موسس نیز اوراقش را به این دلیل به فروش میرساند.
حال آنکه با محدود کردن و قرار دادن مقررات سختگرانه تر این بازار ها را تفکیک کرده و مثلا بازار بورس را به دو بخش بازار اول بورس و بازار دوم بورس و بازار فرابورس را به دلیل قوانین آسانتر، به بازار اول ، بازار دوم ، بازار سوم ، بازار چهارم ، و در نهایت بازار پایه تقسیم بندی کردند که توضیحات هر کدام به تفکیک در زیر آورده می شود:
بازار اول و دوم :
چه در بورس و چه در فرابورس قوانین سخت گیرانه تری دارد. در بازار اول میگویند حداقل تعداد سهامدارها میبایست از یک تعداد خاص کمتر یا بیشتر نشود و از حد تعریف شده محدود برای هر شرکتی به نسبت شرایط آن شرکت تجاوز نکند، حداقل شناوری باید یک مقدار خاصی باشد ، تعداد روزهای معاملاتی باید از یک درصدی بالاتر باشد و قوائدی از این قبیل اما چون ما به عنوان یک سرمایه گذار عادی خیلی با آن برخورد خاصی نداریم توضیح خاصی ندارد و دلیل نیز بر آن نیست که جز به جز آن را اطلاع داشته باشیم.
اما این موضوع را بدانید که هر کدام به تفکیک یک شاخص مخصوص به خود را دارند که در سایت tsetmc میتوانید به تفکیک و با جزییات با آن سر و کله بزنید و با جزیی ترین قواعد آن ها را در سایت نامبرده و حتی کدال آشنا شوید.
بازار سوم :
در این بازار یکسری معاملات بلوکی انجام میشود که با آن خیلی کاری نداریم.
بازار چهارم :
در آن یکسری اوراق دولتی منتشر شده و قابل معامله است.
از اینجای مقاله در رابطه با بازار های مهمی صحبت به عمل خواهد آمد که بسیاری از مشکلات معامله گران تازه کار و آموزش ندیده در حوزه بورس را به چالش میکشد و گاهی باعث از دست رفتن انواع بازار سهام سرمایه و بلوکه شدن پول هایشان در خرید سهام اشتباه میشوند، که به تفکیک از آنها صحبت خواهیم کرد.
بازار پایه :
از بازارهای مهم در بازار سرمایه و فرابورس است که در آن معاملات با شرایط خاصی انجام میشود.
شرایط معامله در این بازار به این صورت بوده و پس از تغییرات به این شکل درامده است : در این بازار تا مدتی معاملات آنلاین انجام نمی گرفته و اگر قرار به معامله در این بازار بود حتما از کارگزاری درخواست معامله میگردید. اما بعد از مدتی دسترسی معاملات آنلاین داده شد ولی با این عنوان که مسئولیت معاملات بر عهده خودتان باشد. یعنی شما با تحقیق بر اینکه سهمی که خریدار آن هستید چقدر ریسک معاملاتی دارد ، در چه وضعیتی میباشد از لحاظ تابلو خوانی و یا صورت های مالیاتی آن که در سایت کدال ارائه شده به چه صورت است ولی در نهایت نوع معاملات آن امروزه با توجه به آنلاین شدن معاملات مثل بازار بورس و فرابورس میباشد.
بازار پایه جزئی از بازار فرابورس است و معمولا ریسک معاملاتی بیشتری نسبت به بورس و فرابورس دارند. چون شرکت ها کوچک هستند ، سفته بازی زیادی در این سهام و شرکت ها زیاد انجام میشود ، شفافیت آنچنانی ندارند و از تقریبا یکسال قبل، بازار پایه به دلیل مشکلات متعددی که داشت، خودش به سه دسته تقسیم بندی شده است که به این اسامی معروفند:
دسته بندی شدند به تابلو زرد ، تابلو نارنجی و تابلو قرمز که به ترتیب ریسک معاملات در آنها بیشتر و بیشتر خواهد شد و حتی دامنه نوسان متغیر. سازمان بورس و اوراق بهادار تهران با این کار ریسک معاملات را کنترل میکنند و باعث شفاف سازی برای سهام داران تازه وارد شدند چرا که در ابتدا هر شخصی که وارد بازار سرمایه میشود اینقدر و با جزییات اطلاعات ندارد و با آموزش از صفر تا صد بورس کم کم آگاه خواهد شد.
بازارهای مالی بورس
بازارهای مالی بورس نقش بسیار مهمی در اقتصاد هر کشوری دارند. بازارهایی که به صورت مستقیم با مشارکت و سرمایه گذاری مردم شکل می گیرند و موجب می شوند که علاوه بر رسیدن سود قابل توجهی به مردمی که سرمایه گذاری کرده اند، چرخه اقتصادی کشور هم در مسیر رشد و توسعه بچرخد. بسیاری از شرکت ها برای انجام پروژه های سودآور خود نیاز به سرمایه گذار دارند تا بتوانند هزینه های اولیه پروژه های خود را تامین کنند و سود مناسبی را به دست آورند. آنها برای راه اندازی پروژه های خود به نیروهای انسانی هم برای کار نیاز دارند، در نتیجه اگر سرمایه مورد نیاز آنها تامین شود علاوه بر ورود آن شرکت ها به عرصه تولیداتی جدید افراد بیکار زیادی هم می توانند مشغول به کار شوند و از طرفی سرمایه گذار هم سود خوبی را از این مشارکت بتواند به دست آورد و این در بورس ممکن است.
بازارهای مالی بورس
بازارهای مالی بورس
بازارهای مالی بورس بازارهایی هستند که در آن افراد می توانند سرمایه اولیه شرکت ها و مجموعه هایی که برای پروژه ها خود نیاز به سرمایه دارند را تامین کنند. در این بازارها معمولا افراد با کمترین هزینه های ممکن می توانند به راحتی وارد بازار شده و تامین مالی برای پروژه های مختلف را انجام دهند و به سوددهی مطمئن و تر و امن تری به نسبت سپرده گذاری های بانکی و یا خرید طلا و سکه و ارز با همه نوساناتی که دارند دست پیدا کنند. در هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت می گیرد بازارهای مالی بورس می گویند که این بازارها دارای انواع مختلفی هستند که هر یک ویژگی های بسیار قابل توجهی دارند. بازارهایی که به بازارهای مالی معروف هستنند برای اقتصاد سرمایه داری بسیار مهم و حیاتی هستنند و شاید بدون وجود این بازارها نمی شود هیچ راهی برای چنین سرمایه گذاری مناسبی پیدا کرد.
بازار مالی بورس چیست؟
همانطور که گفتیم بازارهای مالی بورس بازارهایی هستند که در آن معاملات اوراق بهادار صورت می گیرد. ما می توانیم بازارهای مختلفی را برای آنها نام ببریم که در آن این اوراق بهادار به اشکال مختلفی به فروش می رسد. به همین دلیل در این بخش برخی از این بازارها را به صورت ذکر نام و فهرست وار برای شما توضیح می دهیم. اما پیش از آن یادآور می شویم که وجود این بازارها برای دوام و حیات اقتصاد سرمایه داری بسیار مهم و ضروری می باشد. برخی از بازارهای مهم انواع بازار سهام مالی عبارت اند از:
- بازار سهام: که همه شما با این مورد از انواع بازارهای مالی بورس تا حدودی آشنا هستید و در ادامه در خصوص این بازارها بیشتر برای شما خواهیم گفت و آنچه که نیاز دارید را ارائه می دهیم.
- بازار اوراق قرضه: یکی دیگر از انواع بازارهای مالی که شما می توانید در آن به انجام معاملات اوراق بهادار بپردازید.
- بازار مشتقات: این بازار هم یکی دیگر از بازارهای مالی بزرگ می باشد که اگرچه به نسبت دو بازار دیگری که معرفی کرده ایم شناخته شده نیستند اما کاربران و سرمایه گذاران مخصوص به خود را به صورت حرفه ای در خود دارند.
شناخت بازارهای مالی
عملکرد روان اقتصادهای سرمایه گذاری به کمک بازارهای مالی بورس می تواند تسهیل شود. این کار به این صورت انجام می شود که سرمایه گذاران با هر میزان سرمایه ای به صورتی کاملا مشارکتی بودجه و سرمایه اولیه برای اجرای یک پروژه توسط کارآفرینان یا مجموعه های مختلف را تامین کرده و سپس آن مجموعه با در اختیار داشتن این سرمایه می توانند پروژه های خود را بدون گرفتن و وام و تسهیلات به اجرا درآورد و سود خود را با سهامداران خود شریک می شود و هرکس به اندازه سهام خود سود می برد.
در بازارهای مالی بورس معمولا نقل و انتقال داراییها برای خریداران و فروشندگان امری ساده می شود و این بازار این شرایط را برای آنها به راحتی فراهم می کند. اگر شما دارای سرمایه ای هستید که نمی دانید باید با آن چه کاری انجام دهید می توانید وارد این بازارها شوید و در بستری که این بازارها برای شما فراهم کرده اند اقدام به سرمایه گذاری سودآور کنید. وجوهی که شما در اختیار این بازار قرار می دهید در اختیار مجموعه هایی قرار می گیرد که برای انجام پروژه های اقتصادی خود نیاز به بودجه دارد.
بازارهای مالی بورس متکی به شفافیت اطلاعات هستند و دارای انواع مختلفی هستند که در هر یک از آنها اطلاعات به صورتی کاملا شفاف در جریان است و شما به خوبی می دانید که روند گردش پول شما در این بازار چگونه و بر چه مبنایی انجام می شود. شفافیت مالی بازارها موجب می شود که قیمت هایی نهایی تعیین شده کارآمد باشند و کاملا متناسب باشند و از گرانی بیش از اندازه سهام ها و یا افت فاحش بدون منطق آنها جلوگیری شود و شما در یک بستر کاملا امن و شفاف به انجام معاملات مورد نیاز خود بپردازید.
انواع بازارهای مالی بورس
همانطور که به شما گفتیم بازارهای مالی دارای انواع مختلفی هستند که هر یک از این انواع می تواند دارای ویژگی های منحصر به فردی باشد. اما آنچه که باید بدانید این است که در تمامی این بازارها یک هدف کلی وجود دارد و آن هم این است که افرادی که دارای سرمایه هستند، بدون در نظر داشتن اینکه سرمایه اولیه آنها چقدر است بتوانند وارد بازار شوند، افرادی که نیاز به سرمایه مشخص برای فعالیت اقتصادی مشخص دارند بتوانند این سرمایه را از این بازار دریافت کرده و پروژه های اقتصادی خود را انجام دهند.
بازارهای مالی بورس هر کدام به صورت مختلفی می توانند سرمایه شما را جذب کنند و در نهایت شما را در معرض دستیابی به سودی مطمئن با قابلیت نقد شوندگی بالا قرار دهند. ما در این بخش قصد داریم برخی از مهمترین انواع بازارهای مالی بورس را به شما معرفی کنیم و شما می توانید با شناخت بهتر این بازارها برای سرمایه گذاری امن و مطمئن در هر یک از آنها بر اساس نظراتی که مشاوران در اختیار شما قرار می دهند اقدام کنید. این بازارهای مهم مالی فعال در ایران که شناخته شده و پرسود هستند عبارت اند از:
بازار سهام یکی از معروف ترین و فراگیرترین انواع بازارهای مالی بورس می باشد که در آن مجموعه های مختلف و شرکت های گوناگون سهام خود را فهرست می کنند و این سهام توسط معامله گران و خریداران سهام در بازار به گردش در می آید و خرید و فروش می شود. شرکت های برای تامین بودجه های مورد نیاز خود از طریق عرضه اولیه عمومی سهام خود را در اختیار خریداران قرار می دهند تا خریداران بتوانند با هر میزان سرمایه ای که در اختیار دارند بخشی از نیازهای مالی آن مجموعه را تامین کنند.
یکی دیگر از انواع بازارهای مالی بورس، بازارهای مالی خارج از بورس هستند که هیچ مکان فیزیکی ندارند و در واقع بازارهای غیر متمرکز می باشند. در این بازارها تمامی معاملاتی که صورت می گیرد به شکلی کاملا الکترونیکی انجام می شود و هیچ نیازی به مراجعه حضوری به یک جای مشخص و واحد برای سرمایه گذاری وجود ندارد. در این بازارها کارگزاری وجود ندارد و همه چیز به صورت مستقیم بین خریدار و عرضه کننده در جریان است و هیچ معامله ای با واسطه صورت نمی گیرد. این بازار با توجه به شرایطی که دارد ریسک ها و همچنین شرایط مشخصی دارد.
از دیگر انواع بازارهای مالی بورس می شود به بازارهای اوراق قرضه اشاره کرد که یکی از محبوب ترین و البته تخصصی ترین انواع بازارهای مالی شناخته می شود. در این بازارها سرمایه گذار پول را با نرخ بهره از پیش تعیین شده ای برای مدت مشخصی به مجموعه ای که به آن سرمایه نیاز دارد وام می دهد. در واقع می شود یک اوراق قرضه را به عنوان توافقی بین کسی که وام دریافت می کند و کسی که وام را پرداخت می کند بتوانید در نظر بگیرید و معامله به این صورت رسمیت می یابد.
یکی دیگر از انواع بازارهای مالی بورس را می توانیم بازار پول بدانیم. در این بازار معامله گران معمولا محصولاتی که دارای نقد شوندگی بسیار بالایی هستند و دارای سر رسید کوتاه مدتی هستند را مورد معامله قرار می دهند. در واقع به نوعی این بازارها عمده فروشی هستند که محصولات با نقد شوندگی زیر یک سال در آن بازارها مورد معامله قرار می گیرد. این بازارها در دو سطح عمده فروشی با حجم بالا و همچنین خرده فروشی با حجم پایین می تواند در جریان باشد و برای هر میزان سرمایه ای می تواند مناسب باشد.
در این بازار مالی که بسیار خاص و تخصصی می باشد و یکی از انواع بازارهای مالی بورس بسیار کاربردی می باشد، مشتقه به عنوان قراردادی بین دو یا چند طرف می باشد که در آن معبار یک دارای مالی اساسی و مورد توافق می باشد. مشتقه ها اوراق بهادار ثانویه ای هستند که ارزش آنها صرفا بر اساس ارزش اوراق بهاداری که به آنها متکی هستنند تعیین می شود. به همین دلیل مشتقه به خودی خود ارزشی ندارد و اوراقی با ارزش و دارای بها شناخته نمی شود.
از دیگر انواع بازارهای مالی بورس را می توانیم بازارهای کالا بدانیم که شرایط ورود به این بازارها هم مانند سایر بازارهای مالی برای هر یک از افراد با هر میزان سرمایه ای می تواند ممکن باشد. در این بازارها معمولا تولید کنندگان و مصرف کنندگان برای تبادل کالاهای مختلف تولید شده و خرید و فروش آنها با هم روبرو می شوند. در این بازارها که به بازارهای کالای اسپات معروف هستند کالاها با پول نقد مبادله می شوند. اما باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که بخش عمده از معاملات بازارهای کالا در بازارهای مشتقات صورت می گیرد و انجام می شود.
در طی سال های گذشته شاهد به روی کار آمدن، رشد و توسعه ارزهای دیجیتال به عنوان یکی از بازارهای مالی بورس بوده ایم. این بازارها بازارهایی هستند که در آن ارزهایی که هیچ نماد فیزیکی ندارند و کاملا غیر متمرکز هستند مورد معامله قرار می گیرند. نکته ای که باید در مورد این بازارها بدانید این است که این بازارها خود دارای انواع متفاوتی هستند که هر یک دارای ویژگی های منحصر به فرد خود بوده و می توانند معاملات متفاوتی را با شرایط و صورت های متفاوتی را انجام دهند. البته ورود به بازارهای مالی ارزهای دیجیتالی شناخته شده و مطرح معمولا با هر میزان سرمایه ای برای همه افراد ممکن نمی باشد چرا که قیمت پایه ای ارزهای دیجیتال مطرح و شناخته شده تا حدود زیادی بالا می باشد.
سخن پایانی
ما در این مطلب سعی کردیم شما را با انواع بازارهای مالی بورس آشنا کنیم. اما هیچ توصیه ای مبنی بر اینکه در کدام یک از این بازارها برای سرمایه گذاری ورود کنید به شما نمی کنیم. شما باید تمامی این بازارها را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهید و سپس با تعیین بودجه ای که برای سرمایه گذاری دارید به صورت مستقیم با کارشناسان ما تماس حاصل نمایید تا راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
بورس چیست؟
در این مقاله به شما توضیح خواهیم داد که بورس چیست؟ مزایا و معایب بورس چه هست . بورس چه کارکردی دارد.
قبل از آنکه به توضیح بورس بپردازیم، بهتر است ابتدا یادآوری کنیم که بازار چیست:
در مطلب بازار و انواع آن به توضیح مفصلی از بازار پرداختیم. اما در یک تعریف ساده، بازار مکانی هست که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد. هرگاه شرایطی برقرار شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت بگیرد بازار تشکیل شده است. در بازار به‌طور کلی ۲ نوع دارایی مورد معامله قرار می‌گیرد:انواع بازار سهام
الف- دارایی فیزیکی: دارایی هایی مانند: زمین، ساختمان و انواع کالا.
ب-دارایی مالی: دارایی‌های اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت .
حالا با توجه به آنچه از بازار دانستیم، به تعریف بورس میپردازیم:
بورس نهاد سازمان‌یافته‌ای است که از جمله ارکان عمده و اساسی در بازار سرمایه محسوب میشود. کارکردهای اصلی آن به قرار زیر است:
مدیریت انتقال ریسک
شفافیت بازار
کشف قیمت
ایجاد بازار رقابتی
جمع‌آوری سرمایه‌ها و پس‌اندازهای کوچک برای تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی
در بازار بورس، کالاهای مختلفی مورد معامله قرار می‌گیرد و بر همین اساس بازار بورس به ۳ دسته کلی تقسیم میشود:
بورس کالا: بورس کالا، بازار متشکل و منسجمی است که تعداد زیادی از فروشندگان، کالای خود را عرضه و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، انواع بازار سهام به خریداران ارائه میشود.در این بورس معمولا مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بورس کالایی را با نام کالایی که درآن معامله میشود می‌شناسند. مثلا بورس نفت، بورس گندم و… بورس کالا خود به بازار فیزیکی و بازار ابزار مشتقه تقسیم میشود.
بورس ارز: خرید و فروش پول‌های خارجی در این بورس انجام میشود. البته این نوع بورس در ایران فعال نیست.
بورس اوراق بهادار: در این نوع بورس دارایی‌هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و …. مورد معامله قرار می‌گیرد.
در ایران به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که بطور رسمی و دائمی در محل معین تشکیل میشود، بورس اوراق بهادار گفته میشود. تاریخچه پیدایش بورس اوراق بهادار در دنیا و ایران نیز در مطلبی با همین نام در بآشگاه بلاگ وجود دارد.
دیدگاه شما